آشنايي با استان مركزي

[nahid]

استان مرکزی تقریباُ در مرکز ایران قرار دارد. این استان از شمال به استان های تهران و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استانهای لرستان و اصفهان واز شرق به استانهای تهران، قم و اصفهان محدود است.
این استان با مساحتی معادل 29530 کیلومتر مربع حدود 82/1 درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری درسال 1375،استان مرکزی دارای 8 شهرستان،15 بخش،19 شهر، 60 دهستان و 1394 آبادی دارای سکنه و 46 آبادی خالی

جغرافیای تاریخی استان
باستناد منابع تاریخی، استان مرکزی در هزاره اول قبل ازمیلاد جزو ایالات ماد بزرگ بود که تمام قسمت مرکزی و غربی ایران را در بر می گرفت واز کانون های قدیم استقرار در فلات ایران به شمار می رفته است.
درزمان سلوکیان ، این منطقه، مخصوصاُ قسمت شمالی آن (دهستان خورهه) مورد توجه حکام یونانی قرار گرفت. وجود آثار باستانی باقی مانده ازاین دوران در خورهه مؤید این نظر است.
در زمان خسروپرویز ـ پادشاه ساسانی ـ ایران به چهار بخش (کوست) تقسیم شد. این چهار بخش عبارت بودن از: باختر (شمال)، خورآبان یا خوارآسان (مشرق)، نیمروز (جنوب) و خوربران (مغرب). این منطقه در کوست خوربران (مغرب) که به معنی محل غروب خورشید بود قرار داشت.
در قرن اول اسلامی این منطقه به نام ایالت جبال یا قهستان تغییر نام داد، به طوری که جغرافیانویسان اسلامی این قرن، از آن به عنوان بخشی از بلاد پهلویان و به نام کوهستان یا قهستان (جبال ) نام برده اند. این منطقه درقرن دوم هجری همراه با همدان، ری و اصفهان به نام عراق عجم نامیده شد.
در قرن چهارم هجری قمری شهرهای ایالت جبال عبارت بودند از: همدان، رودآور، خورمه (خورهه)، سهرود، ابهر، سمنان، قم، قاشا، روده، پوسته، کره، بره، گربایگان (گلپایگان) و .... در این دوره مراکز و کانونهای درجه اول شهری نیز عبارت بودند از: ساوه، تفرش، وره، ساروق و گلپایگان و شهرهای مبادلاتی درجه دوم نیز عبارت بودند از : محلات، خمین، کمیجان، میلاجرد، خنداب، الیثار، سامان، خورهه، نیمور، نراق، دلیجان، جاسب، ماْمونیه ، الویر و .... بودند.
دراین مراکز غله، حبوبات، زعفران، انجیر ، انار، سیب، انگور، گردو، بادام ، قیسی وسایر محصولات سردرختی و باغی و خشکبار و گیاهان دارویی مانند ترنجبین در کنار محصولات صنایع دستی مانند : ظروف سفالی و مسی و پارچه و کرباس، گلیمنه، قالی و ... تولید می شد.
درچند دهه اخیر با توسعه راه آهن و احداث کارخانجات مختلف، به مرور چهره منطقه عوض شد و بعد از تقسیمات جدید کشوری و ایجاد استان تهران و مرکزی، این استان به مرکزیت اراک به وجود آمد.
اراک
شهر اراک کمتر از دوقرن پیش در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار ایجاد شد. این شهر ابتدا (قلعه سلطان آباد ) سپس (سلطان آباد) نام گرفت و درسال 1316 هـ .ش با عبور راه آهن سراسری از کنار آن، به اراک تغییر نام داد.
اراک از آغاز ایجاد تا کنون همواره در معرض دگرگونی بوده و تحولات فراوانی یافته است .در زمان فتحعلی شاه، شورش های متعدد اهالی فراهان، گلپایگان و چهارلنگ علیه حکومت قاجار صورت گرفت. قشون حکومتی قلعه زلف آباد که محل تجمع مخالفین دولت بود باخاک یکسان کرد. از این رو منطقه ای خوش آب وهوا که مرکزیت داشته باشد و دسترسی به امکانات ارتباطی و منابع آب و قنوات داشته باشد انتخاب شد.
این نقطه که انتهای محل فراهان بود و سابقاُ دهی به نا (دسکره) یا (دستجرد) در آن وجود داشت، سلطان آباد نام گرفت و جمعیت هشت قلعه موجود در پیرامون به شهر جدید منتقل شدند . این شهر تا اوایل 1270 هـ. ق نقش نظامی داشت. اولین نقطه عطف در تحولات سلطان آباد زمانی آغاز شد که دردوره حکومت میرزا حسن خان، شهر از حالت نظامی خارج شد و بتدریج کارکرد تجاری و صنعتی یافت و قالی بافی رونق گرفت و زمینه توسعه صنعتی آن نیز فراهم شد.
مقارن شروع جنگ جهانی اول و فروپاشی حکومت قاجاریه، قوای روسیه شهرهای ساوه، سلطان آباد و مناطق اطراف را اشغال کرد. پس از خاتمه جنگ جهانی اول و تحولات سیاسی کشور، سلطان آباد نیز در معرض دگرگونی های این دوره قرار گرفت. این روند در دهه های بعدی نیز ادامه یافت، به طوری که امروزه شهر اراک به یکی از قطب های صنعتی ایران تبدیل شده است.
مراکز دیدنی

• مدرسه سپهدار، پنجه علی، یخچال نیمه ور، ارگ کلاه فرنگی، مقبره آقا نورالدین، قلعه حاج وکیل، قز قلعه، قلعه و بقاع انجدان، شهر زیر زمینی دلف آباد، حمام چهار فصل، پل قوسی اراک، کاروان سرا، آتشکده فردجان

جاذبه های طبیعی

• سرآب پنجعلی، چشمه درمانی چیقلی، غار سوله خونزا، غار سفید خانی، غار قلعه جوق، غار هیزدج، غارهای انجدان، غار وفس، ناحیه سربند، منطقه حفاظت شده هفتاد قله، شکارگاه چرا، دریاچه میغان، دریاچه قاسم آباد

مراکز مذهبی

• مسجد سپهداری، زیارتگاه غارسی جن، امامزاده محمد عابد، بقعه شاه غریب، امامزاده حواخاتون، امامزاده عبدالله، امامزاده محسن، امامزاده محمد، بقعه پیر مراد، امامزاده سلیمان، امامزاده حسین، امامزاده صالح، امامزاده ذلف آباد، مقبره آقا نورالدین، کلیسای ارامنه.بي بي فاطمه صغري خواهر امام رضا

آشتیانآشتیان در شمال شرقی اراک ودردامنه ارتفاعات کوه های مرکزی استان واقع شده و از مناطق قدیمی است. نام این شهرستان از "ابرشتجان‌" به "آشتجان"‌ و "آشتیان" تبدیل شده است.طبق اظهارات مؤلف کتاب تاریخ قم ، این شهر را " کیخسرو" آباد کرده است. برخی از جغرافی نویسان و مورخین نیز عقیده دارند که سجاران و ابرستجان را "فیران بن ویسان" (پیران ویسه وزیر افراسیاب ) بنا کرده است. مردم این شهر قبل از فتح اسلام زردشتی بوده اند و 16 آتشکده داشته که مهم ترین آنها " آتشکده وره" بوده است.مراکز دیدنی

• خانه عبدالعظیم، روستای ساروق، بقعه هفتاد و دوتن، امامزاده عبدالله

تفرش
این شهر قبلاُ به "طبرس" و "گبرش" معروف بود وب عدها به تفرش تبدیل شده است. یکی از بخشهای آن به نام فراهان پیشینه تاریخی جالب توجهی دارد. تفرش در شمال شهرستان اراک و فراهان دردشت کاملاُ مسطح قرار گرفته و قدمتی دیرینه دارد.
چنان‌که زمانی آتشکده آذر گشسب (یکی از سه آتشکده معروف ساسانیان ) در روستای فردجان فراهان قرار داشته و تال ماستر در نزدیک آن از مناطق سیزده گانه قباد ساسانی بوده است.
فراهان، زادگاه مردان نامور تاریخ ایران و شاعران معروف است که از آن جمله اند: فخر الافضل مولاناجلال الدین جعفر فراهانی ( شاعرعارف)، میرزا عیسی قائم مقام فراهانی (وزیرشاعر)، میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی (صدراعظم محمدشاه )، میرزا تقی خان فراهانی (امیرکبیر)، ادیب الممالک فراهانی (شاعر)، محمد حسین فراهانی (نویسنده و شاعر ).
مراکز دیدنی

• آرامگاه حسابی، آب انبار بلور، مناره مسجد شش ناو، چشمه‌آب‌معدنی‌گراو، غار عین‌هو، مسجد تاریخی، مسجد شش ناو، بقعه ابوالعلا، امامزاده ابوالقاسم، امامزاده احمد، امامزاده قاسم، امامزاده هادی، امامزاده عاقب، گنبد بی بی، امامزاده محمد

خمین
برای نخستین بار نام خمین (خمیهن) در کتاب هزارساله تاریخ پیامبران و شاهان آمده است. خمیهن مرکب از دوکلمه "خو" و "میهن" است که روی هم "جایگاه خوب یاسرزمین مقدس “ معنی می دهد.
مؤلف کتاب قم اعتقاد دارد که شهربانو نامی ( دختر موبدان ) در دوران قبل از اسلام این شهر را بنا کرده است . از تاریخ خمین در روزگارگذشته اطلاعی در دست نیست. از آثار قبل از اسلام آن میتوان به آثار قنوات و کاریزها و آتشکده معروف خمین اشاره کرد.
نام این شهر از 200 سال پیش به مرکز کمره اطلاق شده است، معروفیت خمین با نام رهبر راحل انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) ارتباط مستقیم دارد. این شهر محل زندگی کودکی و جوانی حضرت امام بوده و لذا خانه پدری ایشان به یک اثر تاریخی و مهم تبدیل شده است.
مراکز دیدنی

• بیت‌حضرت‌امام‌خمینی، عمارت‌سالارمحتشم، شبستان مسجد خمین، امامزاده عبدالله، امام زاده یوجان، امام زاده ابوطالب

دلیجان
بنا به نوشته های تاریخی، ‌دلیجان پیشین شهری بسیار بزرگ با چهار دورازه در چهار طرف بودکه به دروازه های قلیان ، آتشکده، شاه ولی و کاه گندم معروف بودند. گستردگی شهر قدیمی دلیجان را تا نزدیکی خورهه ذکر کرده اند.
مجموعه نشانه ها و آثار پیدا شده تاریخی نشان می‌دهد که دلیجان شهربزرگی بوده است. از جمله آثار پیدا شده می توان به سفالها، خمره ها و آجرهای بسیار زیبا در جنوب دلیجان، اشاره کرد. دلیجان در سال 1358 به شهرستان تبدیل شد.
مراکز دیدنی

• قلعه برج خشتی، روستای دودهک، کاروانسرای‌ شاه‌عباسی، آتشگاه نخلک، غار نخجیر، ناحیه دلیجان خمین، منطقه‌حفاظت‌شده‌موته، دریاچه سد پانزده خرداد

ساوهساوه یکی از شهرها و مناطق باستانی بازمانده از دوره ساسانی است. تپه باستانی ساسانی آسیاباد(اسیرآباد) در مجاورت شهر، همچنین تپه ها و محوطه های تاریخی هریسان، خرم آباد، آوه و امثالهم نشانگر قدمت این شهر می باشد.ساوه در روزگار پارتیان با نام (سواکینه) یکی از منازل مهم میان راهی و در سده هفتم قبل ازمیلاد یکی از دژها و منازل سرزمین ماد به شمار می رفته است .از وضعیت ساوه در روزگار پیش از اسلام اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی از قرن دوم هجری به بعد در مورد این شهر اطلاعات و روایات مکتوب زیادی در دست است.

ورود حضرت معصومه (ع) به ساوه درراه سفر به خراسان و بیماری ایشان در ساوه نخستین رویدادی است که در تاریخ اوایل دوران اسلامی این شهر ذکر شده است . رونق و‌ آبادانی شهر ساوه در روزگار سلجوقیان به اوج خود رسید و ساوه به مرکز سران قبایل متحد سلجوقی که لقب اتابک داشتند ، تبدیل شد.از این روزگار تا دوره خوارزمشاهیان بسیاری از وزرای سلجوقی و خوارزمشاهی ساوجی بودند که هریک درزمان خود در آبادانی و ایجاد بناهای شهری آن کوشیدند. ساوه در جریان حمله مغول در قرن هفتم هجری صدمه و آسیب فراوان دید، مغولان شهر را ویران کردند و ساکنان آن را از دم تیغ گذراندند.در دوران جانشینان هلاکو(ایلخانان) قسمت عمده ای از خرابی های هجوم مغول مجدداُ بازسازی شد. ساوه در دوران تیموریان و آق قویونلو از غارت های متعدد و رقابت های میان شاهزادگان آق قویونلو صدمه فراوانی دید. در دوران صفویه بلوکات ساوه یکی از قلمروهای استقرار ایلات وابسته به نهاد حکومت صفویه (قزلباش و شاهسون ها) گردید.از این رو شهر ساوه روبه آبادانی مجدد نهاد و کاروانسراها، راهها، مساجد و بناهای متعدد احداث شد. با این حال خرابی های ناشی از هجوم و حمله تیموریان، جنگ ها وکشمکش های زمان آق قویونلوها به تمامی بازسازی نشد. در روزگار زندیه با احداث بنای معروف چهارسو، بازرگانی رونق گرفت. در دوره قاجاریه با پایتخت شدن تهران از اهمیت ساوه کاسته شد. هم اکنون ساوه یکی از شهرهای آباد استان مرکزی است.مراکز دیدنی

• چهار سوق، میل ساوه، آب انبار ساوه، قلعه آردمین، قلعه الویر، قلعه اسماعیلیه، تپه آوه، تپه علیشار، روستای خورهه، پل تاریخی سرخده، سنگ‌نبشته‌خورهه، جاذبه های طبیعی، دریاچه‌سد‌غدیر، غارآقداش

مراکز مذهبی

• مسجد جامع ساوه، مسجد میدان، امامزاده هارون، امامزاده ابورضا، امامزاده اسحاق، امامزاده سلیمان، امامزاده اسماعیل، بقعه بی بی شرف، بقعه پیرپیغمبر، امامزاده عبدالله، بوئین زهرا، امامزاده حسن

سربند (شاه زند)
شازند دهی بود که به آن "ادریس آباد" می گفتند و هم زمان با عبور راه آهن سراسری از کنار آن، شازند نامگذاری شد . در گذشته های دور، در نزدیکی ادریس آباد شهری به نام کرج ابودلف وجود داشته که جزو ایالات اصفهان بوده است. این شهر با هجوم های متعدد و به مرور زمان تخریب و ویران گشته و آثار آن در نزدیکی آستانه هنوز هم باقی مانده است.
مراکز دیدنی

• پیست اسکی پاکل، سرآب عباس آباد، سرآب اسکان، غار شاه زند، ناحیه ییلاقی سربند، تالاب عمارت، دریاچه سد هندودر، رودخانه شراء

محلات
محلات یکی از نقاط قدیمی کشور است که گویا از چهارمحله یا روستا همچون پیل پایان، ریوکان، زنجیردان، و گوشه تشکیل شده است، به همین جهت نیز در اسناد بسیار قدیمی و کهن نامی از محلات آورده نشده است، ولی از نامهایی مانند انابار و سایرالبلوک سخن به میان آمده که منظور همین منطقه یا شهر محلات است.
محلات را از آن جهت سایرالبلوک گفته اند که برحسب نقشه آن زمان از بلوکات قم و کاشان نبوده است.به هرحال همان طورکه ازنام شهر پیداست محلات جمع محله است که منظور همان روستاهای مورد نظر می باشد. در زمان صفویه مبادلات تجاری شهرستان محلات عمدتاُ با اصفهان بود و در این دوره آلو، قالی، خوان و خوانچه نقاشی از محلات به اصفهان حمل و در کاروانسراها مبادله می‌شده است.
فتحعلی شاه محلات و سایرالبلوکات را در عوض مواجب دختر خود که همسر آقاخان محلاتی بود به ایشان واگذار کرده بود. این شهر در زمان قاجاریه پایگاه فرقه اسماعیلیه بود و هنوز هم برخی از اهالی و روستاهای جنوبی منطقه به این کیش گرایش دارند. در زمان حکومت رضا شاه در سال1316 هجری شمسی در تقسیمات جدید ایران تغییرات صورت گرفت و ناحیه قم که محلات نیز یکی از بخشهای آن بود به شهرستان جداگانه تبدیل شد.
مراکز دیدنی

• سدساسانی نیمور، مجسمه عمرو یا عمره، ستون خورهه، قلعه جمشیدی، قلعه‌آقاخانی محلاتی، قلعه خسروانی، کاروانسرای دودهک، کاروانسرای جون آباد، پل دودهک، پل باقرآباد، معبد سلوکی خورهه، آتشکده آتشکوه، آتشکده میل میلونه، آتشکده نیمور، یخچال نیمور

جاذبه‌های طبیعی

• چشمه آبگرم محلات، چشمه شفا، چشمه سلیمانی، چشمه حکیم، رودخانه قم رود، سرچشمه محلات، غارآزادخان، غار شاه بلبل، غارسوراخ گاو، غاریکه چاه، ناحیه محلات، روستای نیمور، جنگل سرچشمه

اماکن مذهبی

• مسجد جامع محلات، مسجدجامع نیمور، امامزاده یحی، امامزاده موسی، امامزاده اسماعیل، امامزاده خورهه

از سکنه است

[nahid]

مفاخر استان مركزي

امام خمینی (ره) :

بنیانگذار جمهوری اسلامی، در بیستم جمادی الثانی سال ۱۳۲۰ ه.ق. در میان خانواده ای روحانی در شهر خمین قدم به عرصه وجود نهاد. پدرش آیت الله سید مصطفی ملقب به فخرالمجتهدین که زعامت و پیشوایی اهالی خمین را بر عهده داشت در ذیحجه ۱۳۲۰ ق در چهل و دو سالگی به دست عمال قاجاریه بین راه خمین و اراک به شهادت رسید و اما تحت سرپرستی و حضانت عمه و مادر و مراقبت برادر بزرگش آیت الله پسندیده قرار گرفت. امام تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش فرا گرفت و در سال ۱۳۳۹ قمری برای تحصیل رهسپار اراک شد. اراک در آن زمان مرکزیت علمی داشت و طلاب برای تحصیل بدان روی می آوردند. به هر حال امام مدت پنج سال در اراک به تحصیل اشتغال ورزید و تا سطوح عالیه پیش رفت.منطق را نزد مرحوم شیخ محمد گلپایگانی و شرح لمعه را نزد مرحوم آقا عباس اراکی گذراند و چون در سال ۱۳۴۰ ق. آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی به قم عزیمت کرد و حوزه علمیه را بنیان نهاد امام مدتی به خمین بازگشت و از انجا به قم رفته و در این شهر رحل اقامت افکند و به تحصیل دروس خارج از سطح پرداخت و از محضرآیت الله حائری کسب فیض کرد و به درجه اجتهاد رسید و خود نیز به تدریس فقه و اصول و تحصیل فلسفه و حکمت مشغول شد و فلسفه را از محضر آیت الله شیخ محمد علی شاه آبادی تلمذ کرد. امام ضمن تدریس علوم عقلی و نقلی تدریس علم اخلاق را جزو دروس تحصیلی طلاب قرار داد. وی در این رشته روح زهد و تقوی و شجاعت را به طلاب تعلیم می داد تا جایی که در دوره رضا شاه درس اخلاق او تعطیل شد و پس از سقوط رضا شاه این درس مجددا” در مدرسه فیضیه دایر گشت و در سال ۱۳۶۴ ه.ق. با ورود آیت الله بروجردی به قم به همان شیوه تدریس طلاب را در پیش گرفت و علاوه بر مدرسه فیضیه مسجد سلماسی مرکز تدریس او شد و هر بار انبوهی از طلاب در حوزه درسش حاضر می شدند و مشتاقان دانش معرفت از محضرش بهره مند می گردیدند امام از نبوغ و استعداد فوق العاده ای برخوردار بود.
با این که بیست سال اول عمرشان را در تحصیل ادبیات گذراندند و مدت زیادی به ادبیات پرداختند. با این حال از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۷ جهش فوق العاده ای در ایشان پیدا شد که حتی اسفار را هم پشت سر گذاشت از فضلا و شخصیت های برجسته علمیه به شمار می آمد.در سال ۱۳۴۰ شمسی که تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی و لوایح شش گانه شاه مطرح شد با مخالفت جدی امام روبرو گردید و در نتیجه حادثه پانزدهم خرداد ۱۳۴۲ شمسی پیش آمد و سخنرانی انقلابی او در مدرسه فیضیه موجب شد که مامورین نظامی به مدرسه ریختند و طلاب را به گلویه بستند خود او نیز به پادگان عشرت آباد تهران منتقل و زندانی شد و پس از یک سال آزاد گردید و به قم مراجعت کرد.
بار دیگر با موضوع کاپیتولاسیون به مبارزه برخاست و سخنرانی کوبنده ای در مسجد اعظم ایراد کرد که منجر به تبعیدش در سیزدهم آبان ۱۳۴۲ به ترکیه گردید و پس از مدتی به نجف منتقل گشت و قریب به پانزده سال در نجف اقامت گزید و از همان زمان عهده دار رهبری مبارزات سیاسی گردید و در هر فرصتی با صدور اعلامیه ای مردم را به مبارزه تهییج می نمود و اعلامیه ها به صورت نوار به ایران می رسید و به شکل اعلامیه در می آمد و مخفیانه توزیع و در دسترس مردم قرار می گرفت. در سال ۱۳۵۶ فرزندش سید مصطفی به طرز مشکوکی به شهادت رسید و این امر به تدریج دامنه تظاهرات را به شهرها کشانید امام در این زمان از نجف به پاریس رفت و شدت تبلیغات و مبارزات علیه شاه اوج گرفت در نتیجه شاه در ۲۶ دیماه ۵۷ مجبور به ترک ایران شده به دنبال آن امام در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ به ایران و ارد گردید و با ورود ایشان به خاک میهن مقدمات تشکیل حکومت جمهوری اسلامی فراهم شد. امام خمینی ( ره ) سرانجام در ساعت ۲۴ روز یکشنبه ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ به معبود حقیقی پیوست و در جوار شهدای انقلاب اسلامی ( بهشت زهرای تهران ) طی مراسم با شکوهی که با حضور اقشار عزادار بر پا شده بود به خاک سپرده شد.
تالیفات امام خمینی ( ره ) را در موضوعات دهگانه زیر تقسیم نموده اند :
عرفان، اخلاق، فلسفه، فقه استدلالی، اصول فقه، رساله علمیه، حکومت، امامت و روحانیت و شعر.مجموعه اعلامیه ها و گفتار ها و سخنرانیهای ایشان از سال ۱۳۴۲ تا سال آخر عمر شریفشان در کتاب ارزشمند صحیفه نور به زبان فارسی جمع آوری شده است که از معتبرترین و جامع ترین آثار به شمار می رود و نیز وصیت نامه سیاسی – الهی امام در ۳۶ صفحه به خط خود ایشان که پس از رحلت آن بزرگوار در اختیار امت اسلامی قرار گرفت.از امام خمین اشعاری باقی مانده است در قالب های گوناگون همانند غزل، قصیده، مثنوی، رباعی، قطعه، مسمط، و ترجیع بند که پس از ارتحال ایشان منتشر شد.امام گاه که از وظیفه سنگین رسالت رهبری فراغتی می یافت در خلوت و اوقات خاص، به یاری سخنان موزون آبی بر آتش درون می افشاند و با زبان شعر، حدیث درد فراق را با دلدار یگانه باز می گفت. حضرت امام هرگز سر شعر و شاعری نداشت و خود را به این پیشه سرگرم نساخته بود.
آیت الله اراکی
آیت الله محمدعلی اراکی، فقیه، مرجع تقلید شیعه و از ائمه جمعه در ۲۴ جمادی‌الثانی ۱۳۱۲ ـ ۱۲۷۳ در شهر اراک به دنیا آمد. او داماد حاج محمد ابراهیم خوانساری و باجناق آیت الله عبدالکریم حائری یزدی نیز هست. وی پس از مهاجرت عبدالکریم حائری یزدی به قم از اراک به قم رفت و تا پایان عمر در حوزه علمیه قم ماند. او در اواخر عمر به شیخ الفقهاء و المجتهدین ملقب شد.
وی در تاسیس حوزه علمیه قم مشارکت داشت و پس از وفات سید محمدرضا گلپایگانی بهعنوان یکی از مهمترین مراجع تقلید شیعیان ایران شناخته شد.
تحصیل
پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی وارد حوزه علمیه اراک شد و در درس سید جعفر شیثی حضور یافت. دروس سطح را نزد سید محمدتقی خوانساری گذراند و هم زمان با تحصیل دوره سطح، در درس شرح منظومه محمدباقر اراکی[۲] شرکت کرد. وی همچنین در درس آقا نورالدین اراکی و عبدالکریم حائری یزدی نیز شرکت کرده‌است.
آثار
مناسک حج
توضیح المسائل
رساله استفتائات
کتاب النکاح و الطلاق
شرح و حاشیه بر عروة الوثقی
حاشیه بر درر الاصول عبدالکریم حائری
تقریرات درس محمد سلطان العلماء اراکی
تقریرات درس فقه سید محمدتقی خوانساری
تقریرات درس فقه و اصول عبدالکریم حائری یزدی
مقدمه بر تفسیر «القرآن و العقل» سید نورالدین اراکی
وفات
آیت الله اراکی، در ۸ آذر ۱۳۷۳ در قم درگذشت و در حرم حضرت فاطمه معصومه به خاک سپرده شد.

کربلایی کاظم ساروقی
کربلایی محمدکاظم کریمی ساروقی (زاده: ۱۲۶۲، ساروق اراک – درگذشت: ۱۳۳۹، قم) فردی بی سواد بود[۱] که مدعی حفظ کل قرآن شد. ادعای وی توسط بسیاری از علما، مقامات دولتی و فرهنگیان وقت امتحان[۲] و توسط آنان تایید شد. به گفته او، در امامزادگان ‪ ۷۲‬تن ساروق یکباره حافظ قرآن شدهاست. مدفن وی قبرستان نو قم است.
ویژگیهای منسوب کربلایی کاظم
از جمله ویژگی‌هایی که ادعا شده که در آزمایش‌های مختلف مشاهده شده:

• بازگویی شماره و مکان قرآن با خواندن آیه
• خواندن قرآن به صورت وارونه
• تشخیص عبارات قرآن در میان کتابهای عربی و فارسی با دستخطهای یکنواخت
• باز کردن قرآن و نشان دادن مکان آیه تقریباً بدون ورق زدن با هر چاپ قرآنی
• جستجوی عبارتها و کلمات در قرآن و تعداد و مکان تکرار هر کدام
• بیان کردن تعداد حروف سوره ها و اطلاعاتی در مورد تکرار حرفها و…
• اطلاعاتی در اسرار قرآن

پروفسور حسابی
Mahmoud Hessaby)) در سال ۱۲۸۱ (هـ. ش) از پدر و مادری تفرشی در تهران متولد شدند. چهار سال از دوران کودکی رادر تهران سپری نموده بودند که به همراه خانواده (پدر، مادر، برادر) عازم شامات شدند. در ۷ سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت، با تنگدستی و مرارت‏های دور از وطن، درمدرسه کشیش‏های فرانسوی آغاز کردند و همزمان، توسط مادر فداکار، متدین و فاضله خود (خانم گوهرشاد حسابی) تحت آموزش تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی قرار گرفتند. استاد، قرآن کریم را حفظ و به آن اعتقادی ژرف داشتند. دیوان حافظ را نیز از بر داشتته و به بوستان و گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی، منشآت قائم مقام اشراف داشتند. پس از ورود به دوره متوسطه، جنگ جهانی اول آغاز شد، و به علت تعطیل شدن مدارس فرانسوی، پس از دو سال، برای ادامه تتحصیل، به کالج آمریکایی بیروت رفتنند و سپس در سن۷ ۱ سالگی، موفق به اخذ لیسانس ادبیات گردیدند. در ۱۹ سالگی لیسانس بیولوژی گرفته، سپس موفق به اخذ مدرک مهندسی راه و ساختمان شده و با نقشه‏کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‏کردند. ضمناً استاد در رشته‏های پزشکی، ریاضیات و ستاره‏شناسی، تتحصیلات آکادمیک داشتند. به خاطر قدردانی از زحمات وی، ششرکت راهسازی فرانسوی که در آن مشغول به کار بودند، ایشان را برای ادامه تحصیل، به کشور فرانسه اعزام کرد و در سال ۱۹۲۴ م به دانشکده برق اکول سوپریورد و الکتریسیته پاریس وارد و در سال ۱۹۲۵ م فارغ التحصیل شدند. هم زمان با تحصیل در رشته معدن، در راه آهن برقی فرانسه کار می‏کردند، تا مهندسی معدن را گرفتند، و در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ایالت سار مشغول خدمت شدند. سپس به خاطر روحیه علمی که داشتند، تحقیقات خود را در دانشگاه سوربن، در رشته فیزیک دنبال کردند و در سال ۱۹۲۷ م در سن ۲۵ سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را با رساله حساسسیت سلولهای فتوالکتریک با درجه عالی دریافت کردند. استاد با موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی به خوبی آشنا، و در نواختن پیانو و ویولن تبحر داشتند. در چند رشته ورزشی کسب موفقیت نمودند، در شنا دارای دیپلم نجات غریق شدند. استاد به چهارزبان زنده دنیا: فرانسه، انگلیسی، آلمانی و عربی تسلط داشته و همچنین به زبانهای سانسکریت، لاتین، یونانی، پهلوی، اوستایی، ترکی و ایتالیایی اشراف داشتند.
درزمینه تحقیق علمی: ۲۵مقاله، رساله و کتاب ازاستاد چاپ شده است. تئوری« بی نهایت بودن ذرات» ایشان درمیان دانشمندان و فیزیکدانان جهان شناخته شده است. نشان «کوماندور دولالژیون دونور» بزرگترین نشان علمی کشورفرانسه به ایشان اهداگردیده است. استاد تنها شاگرد ایرانی پرفسور اینشتین بوده و درطول زندگی با دانشمندان طرازاول جهان نظیر« پرفسور انیشتین، شرودینگر، بورن، فرمی، دیراک، بوهر… و ادبایی چون آندره ژید، برتراندراسل مرد اول علمی جهان» برگزیده شدند(۱۹۹۰م) و درکنگره ۶۰سال فیزیک ایران(۱۳۶۶هجری شمسی) به عنوان پدرفیزیک ایران ملقب گردیدند. پرفسور دکترسید محمود حسابی در۱۲شهریور۱۳۷۱هجری شمسی در بیمارستان دانشگاه ژنو بدرود حیات گفتند. مقبره استاد بنا به خواسته خودشان درزادگاه خانوادگی ایشان در شهردانشگاهی تفرش قراردارد.
میرزا تقی خان امیر کبیر


میرزا تقی‌ خان فراهانی فرزند کربلایی قربان فراهانی، ملقب به اتابک اعظم امیر نظام و امیر کبیر، از بزرگترین رجال سیاسی و بزرگترین وزرای ایران در حدود سال ۱۲۲۲ ه ق در هزاوه فراهان از توابع اراک (سلطان آباد پیشین) متولد شد. نام اصلی وی «محمد تقی» است که اسم «محمد» رفته رفته از اسم وی حذف گردیده و به میرزا تقی خان شهرت یافت. از ایشان مهرهای فراوان به دست ما رسیده که موارد ذیل از آن قرار می باشد. «محمد تقی بن محمد قربان» «المتوکل علی الله محمد تقی» «لااله الا الله الملک الحق المبین محمد تقی »کربلایی قربان پدر امیرکبیر در دستگاه میرزا عیسی (میرزا بزرگ) پدر میرزا ابوالقاسم قائم‌‌مقام، سمت آشپزی داشت. مادر امیرکبیر «فاطمه‌ سلطان» دختر استاد شاه محمد‌ بنّا از اهالی فراهان بود. میرزا محمدتقی خان از هوش و استعداد فراوان و کم نظیری برخوردار بود که همین امر باعث متمایز شدن ایشان از بقیه افراد می­شود. وی به همین جهت از دوران نوجوانی مورد توجه میرزابزرگ و سپس قائم‌مقام فراهانی قرار گرفت و توانست به سمت منشی‌گری آن دو دست بیابد. ایشان به سرعت مورد توجه قائم‌مقام و عباس میرزا نایب‌السلطنه قرار گرفت.امیر در کودکی هنگامی که ناهار فرزندان قائم مقام را می‌آورد، برای باز پس بردن ظروف در حجره می‌ایستاد و آنچه معلم به ایشان می‌آموخت، فرامی‌گرفت.دوران کودکی و جوانی میرزا تقی خان زیر نظر و تربیت قائم مقام سپری شد. او شیوه‌های منشی گری، نامه‌نگاری و صدور احکام دیوانی را از قائم مقام آموخت تا آنجا که قائم مقام، تحریر و نگارش پاره‌ای از احکام و نوشته‌ها را به میرزا تقی‌خان محول کرد.به تدریج کار او در محدوده شغل دبیری قرار گرفت و از رموز و ضوابط امور اداری و دیوانی به خوبی آگاهی یافت و به خاطر کفایت و لیاقتی که وی از خود نشان داد و بیشتر از آن علاقه شدیدی که ناصرالدین شاه به وی داشت به سمت صدراعظمی شاه منصوب شد.

دکتر چمران
تـولد:
دکتر مصطفی چمران در سال ۱۳۱۱ در تهران، خیابان پانزده خرداد، بازار آهنگرها، سرپولک متولد شد.
تحصیـلات:
وی تحصیلات خود را در مدرسه انتصاریه، نزدیک پامنار، آغاز کرد و در دارالفنون و البرز دوران متوسطه را گذراند؛ در دانشکده فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۳۶ در رشتة الکترومکانیک فارغ‏التحصیل شد و یک‏سال به تدریس در دانشکدة‌ فنی پرداخت.
وی در همة دوران تحصیل شاگرد اول بود. در سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به امریکا اعزام شد و پس از تحقیقات‏علمی در جمع معروف‏ترین دانشمندان جهان در دانشگاه کالیفرنیا و معتبرترین دانشگاه امریکا –برکلی- با ممتازترین درجة علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما گردید.
در لبنـان:
بعد از وفات عبدالناصر، ایجاد پایگاه چریکی مستقل، برای تعلیم مبارزان ایرانی، ضرورت پیدا می‏کند و لذا دکتر چمران رهسپار لبنان می‏شود تا چنین پایگاهی را تأسیس کند. او به کمک امام موسی‏صدر، رهبر شیعیان لبنان، حرکت محرومین و سپس جناح نظامی آن، سازمان «امل» را براساس اصول و مبانی اسلامی پی‏ریزی نموده که در میان توطئه‏ها و دشمنی‏های چپ و راست، با تکیه بر ایمان به خدا و با اسلحة شهادت، خط راستین اسلام انقلابی را پیاده می‏کند و علی‏گونه در معرکه‏های مرگ و حیات به آغوش گرداب خطر فرو می‏رود و در طوفان‏های سهمناک سرنوشت، حسین‏وار به استقبال شهادت می‏تازد و پرچم خونین تشیع را در برابر جبارترین ستم‏گران روزگار، صهیونیزم اشغال‏گر و هم‏دستان خونخوار آنها، راست‏گرایان «فالانژ»، به اهتزاز درمی‏آورد و از قلب بیروت سوخته و خراب تا قله‏های بلند کوه‏های جبل‏عامل و در مرزهای فلسطین اشغال شده از خود قهرمانی‏ها به یادگار گذاشته؛ در قلب محرومین و مستضعفین شیعه جای گرفته و شرح این مبارزات افتخارآمیز با قلمی سرخ و به شهادت خون پاک شهدای لبنان، بر کف خیابان‏های داغ و بر دامنة کوه‏های مرزی اسرائیل برای ابد ثبت گردیده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران:
دکتر چمران با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، بعد از ۲۳ سال هجرت، به وطن باز می‏گردد. همه تجربیات انقلابی و علمی خود را در خدمت انقلاب می‏گذارد؛ خاموش و آرام ولی فعالانه و قاطعانه به سازندگی می‏پردازد و همة تلاش خود را صرف تربیت اولین گروه‏های پاسداران انقلاب در سعدآباد می‏کند. سپس در شغل معاونت نخست‏وزیر در امور انقلاب شب و روز خود را به خطر می‏اندازد تا سریع‏تر و قاطعانه‏تر مسئله کردستان را فیصله دهد تا اینکه بالاخره در قضیة فراموش ناشدنی «پاوه» قدرت ایمان و ارادة آهینن و شجاعت و فداکاری او بر همگان ثابت می‏گردد.
شهادت
در سی ام خرداد ماه ۱۳۶۰ یعنی یک ماه پس از پیروزی ارتفاعات الله اکبر، چمران در جلسه فوق العاده شورای عالی دفاع در اهواز با حضور مرحوم آیت الله اشراقی شرکت و از عدم تحرک و سکون نیروها انتقاد کرد و پیشنهاد های نظامی خود را از جمله حمله به بستان را ارائه داد. این آخرین جلسه شورای عالی دفاع بود که در آن شرکت داشت و فردای آن روز، روز غم انگیز و بسیار سخت و هولناکی بود.در سحر گاه سی و یکم خرداد ۱۳۶۰، ایرج رستمی فرمانده منطقه دهلاویه به شهادت رسید و شهید دکتر چمران بشدت از این حادثه افسرده و ناراحت بود. غمی مرموز همه رزمندگان ستاد، بخصوص رزمندگان و دوستان رستمی را فرا گرفته بود شهید چمران، یکی دیگر از فرماندهانش را احضار کرد و خود، او را به جبهه برد تا در دهلاویه به جای رستمی معرفی کند. در لحظه حرکت، یکی از رزمندگان با سادگی و زیبایی گفت: «همانند روز عاشورا که یکایک یاران حسین (ع) به شهادت رسیدند، عباس علمدار او (رستمی) هم به شهادت رسید و اینک خود او آماده حرکت به جبهه است.»بطرف سوسنگرد به راه افتاد و در بین راه مرحوم آیت الله اشراقی و شهید تیمسار فلاحی را ملاقات کرد. برای آخرین بار همدیگر را دیدند و به حرکت ادامه دادند تا اینکه به قربانگاه رسیدند. چمران همه رزمندگان را در کانالی پشت دهلاویه جمع کرد، شهادت فرمانده شان را به آنها تبریک و تسلیت گفت و با صدایی محزون و گرفته از غم فقدان رستمی، ولی نگاهی عمیق و پر نور و چهره ای نورانی و دلی مالا مال از عشق به شهادت و شوق دیدار پروردگار گفت: «خدا رستمی را دوست داشت و برد و اگر خدا ما را هم دوست داشته باشد، می برد.» خداوند ثابت کرد که او را نیز دوست دارد و به سوی خود فرا خواند. چمران در آن منطقه در حین سرکشی به مناطق و خطوط مقدم بر اثر اثابت ترکش خمپاره های دشمن به شهادت رسید.
دکتر محمد قریب
مرحوم دکتر محمد قریب در سال ۱۲۸۸ در یک خانواده مذهبی در تهران متولد شد. پدرش مرحوم علی اصغر از مردم گرکان از توابع آشتیان بود . دوران ابتدایی را در دبستان سیروس و متوسطه را در دارالفنون گذرانید. وی در سال ۱۳۰۶ شمسی در زمره اولین گروه دانشجویان ایرانی بودند که بری ادامه تحصیل در رشته پزشکی به فرانسه رفتند. وی در پایان سال اول در شهر رن فرانسه موفق به دریافت جایزه لابراتور تشریح دانشکده پزشکی شد. وی در سال ۱۳۱۴ نخستین ایرانی بود که توانست در کنکور انترنی بیمارستان پاریس موفق شود. رساله دکترای خودرا تحت عنوان (( وقفه تنفسی شیرخواران )) با درجه بسیار خوب گذرانید و در سال ۱۳۱۵ با دوشیزه زهرا قریب, دختر مرحوم آقا میرزا عبدالعظیم خان قریب ازدواج کرد و نتیجه این پیوند مبارک دو پسر ودو دختر می باشد. پسران ایشان به پزشکی اشتغال دارند. ازدواج نموده ودر سال ۱۳۱۷ به ایران بازگشت نمود. پس از طی نمودن دوره سربازی در سال ۱۳۱۹ به عنوان دانشیار طب اطفال در دانشگاه به فعالیت علمی مشغول گردید. وی ابتدا در بیمارستان رازی به اداره بخش اطفال مشغول شد و بعد از آن به بیمارستان هزار تختخوابی آمد و در آن بخش اطفال دایر نمود. وی در سال ۱۳۱۹ کتاب بیماریهای کودکان را به چاپ رساند و در سال ۱۳۳۵ با همکاری آقای دکتر اهری آن را با اطلاحات جدید تجدید چاپ نمود. دکتر قریب در سال ۱۳۲۱ به دریافت نشان عالی دولت فرانسه شد و در سال ۱۳۵۰ به عضویت هیئت مدیره انجمن بین المللی بیماریهای کودکان در آمد. همچنین در آخرین سالهای عمر وی موفق به نشان درجه اول فرهنگ از وزارت آموزش و پرورش شد.وی در طول سالهای فعالیت علمی خود در کنگره های مختلف بین المللی در کشورهای مختلف از جمله فرانسه، آمریکا، کانادا، ژاپن، ترکیه و اتریش شد و عضویت چندین مجمع علمی بین المللی را برعهده داشت. ایشان اولین تعویض خون را در ایران انجام دادند و از بنیانگذاران انتقال خون در ایران بودند.از مهمترین اقدامات ایشان بنیانگذاری و تأسیس اولین بیمارستان تخصصی کودکان یعنی بیمارستان مرکز طبی کودکان به همراه دکتر اهری بود که ایشان این اقدام را در زمان بازنشستگی خود انجام دادند. آنچه دکترمحمد قریب را شاخص می نمود هوش سرشار، علاقه به فراگیری، قدرت کار واستقامت در مقابل مشکلات بود.کلاس درس استاد که تقریبا همیشه بر بالین بیمار بود , درنوع خود مکتبی از پیشرفته ترین روشهای علمی کنونی به شمارمی رفت . استاد شاگرد را در برابر بیمار ومسایل وی قرار می داد، وی را به تفکر وتعقل وسخن گفتن وا می داشت وسپس راهنمایی می نمود.مرحوم دکتر قریب در حین فعالیت علمی فعالیت سیاسی و اجتماعی نیز داشت به گونه ای که بارها در کلاس درس به اقدامات رژیم انتقاد نموده و پس از واقعه ۲۸ مرداد ۳۲ نیز بدنبال امضاء یک بیانیه به همراه ۱۰ تن دیگر از اعضاء هیئت علمی دانشگاه مانند مهندس بازرگان، دکتر سحابی و دکتر نعمت الهی به دستور شاه از دانشگاه اخراج شدند که این موضوع باعث افزایش محبوبیت ایشان در بین دانشجویان و جامعه دانشگاهی شد. مرحوم دکتر قریب در سال ۱۳۵۱ به هماچوری (دفع خون از دستگاه ادراری) مبتلا شدند که بعدها تشخیص کانسر مثانه داده شد و اقدامات درمانی انجام شده در ایران و آمریکا تأثیر چندانی بر بیماری ایشان نداشته و سرانجام در روز سه شنبه اول بهمن ماه ۱۳۵۳ در بیمارستان مرکز طبی کودکان محل خدمت خود دار فانی را وداع کردند و طبق وصیت خودشان در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شدند. برای مراسم تدفین دکتر محمد قریب، آیت الله العظمی گلپایگانی نماز ایشان را قرات فرمودند. از جمله شاگردان ایشان می توان به دکتر ولایتی وزیر امر خارجه سابق اشاره کرد. روزگار قریب نام مجموعه تلویزیونی است که کیانوش عیاری درباره زندگی دکتر محمد قریب ساخته‌است.

[nahid]

اينم استاد و دكتر هاي شهر هاي آشتيان تفرش و فراهان

فراهان : دکتر ابوالفضل فراهانی سرپرست دانشگاه پیام نور محمد تقی فرمهینی فراهانیدكتر محمد فراهانی " متخصص ارتودنسیدكتر خسرو مصلح آبادی فراهانی " دکتری حسابداری عضو انجمن حسابداران خبره ایران عضو پیوسته انجمن حسابداری ایران دكتر بنفشه فراهانی " مدیریت هتلداری و گردشگریدكتر ابوالفضل بورقانی فراهانی " صاحب امتیاز و مدیر مسئول نشریه­ی بین المللی به نام راه امیر کبیردکتر ابراهیم واشقانی فراهانی : معاون دانشگاه آزاد اسلامی كشوردكتر عبد الرضا شهرابی فراهانی : معاون امور بین الملل مجمع توسعه هنرهای رزمی غرب دكتر بهزاد فراهانی " فوق تخصص جراحی عروقدكتر مجید فراهانی " دکتر ضیا قائم مقام فراهانی رئیس انجمن حمایت از بیماران اسکیزوفرنی محمد حسن همتی فراهانی : متخصص جراح بینیدكتر فرهاد فراهانی : متخصص گوش و حلق و بینیدكتر محسن داود آبادی فراهانی :‌پزشك عمومیدكتر افسر دستجانی فراهانی : چشم پزشكدکترعلیرضا جنابی فراهانی جراح ، دندانپزشک - عضو انجمن هیپتونیزم بالینی ایراندکتر فراهانی دارستانی : دكترای دارو سازیدكتر عاطفه فراهانی : دندانپزشك عمومیدكتر شهین امانی نظام آبادی فراهانی " متخصص رادیولوژی دکتر رامین حمیدی فراهانی متخصص داخلی و عفونی
دکتر شاهرخ دبیری فراهانی : دندان پزشكدكتر علیرضا جلالی فراهانی : متخصص بیهوشی ( انستزیست )دكتر مریم فیض آبادی فراهانی : متخصص جراحی دهان وفک وصورت تفرشدكتر ژاله حاتمی تفرشی : متخصص كودكان

دكتر مجید تفرشی :تاریخ نگار و پژوهشگر تحولات معاصردكتر رویا عیسی تفرشی : پزشك كودكان - فوق تخصص قلب و عروق كودكاندكتر علی ربیع تفرشی : اعضائ هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایراندكتر فرهود تفرشی : دندان پزشك در تهراندكتر غلامحسین حیدری تفرشی : نویسنده معاصردكتر مجید جعفر تفرشی : عضو هیئت علمی دانشگاه سمناندكتر ناصر نصیر تفرشی : متخصص عمومیدكتر سحر فضل الله تفرشی : متخصص پوست و مودكتر محمد عیسائی تفرشی :استاد حقوق دانشكده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرسدكتر فریدون آزاده تفرشی : كتابداری و مقالاتدكتر امیر خسرو قاسمی نژاد تفرشی : متخصص چشمدكتر سید علی حسینی تفرشی : دكترای فیزیو لوژی گیاهیدكتر سحر صدیقی تفرشی : متخصص روانپزشكیاولین پزشك فارغ‌التحصیل دارالفنون، دكتر میرزا ابوالحسن‌خان بهرامی تفرشی آشتیان دکتر علیرضا علایی محقق و استاد دانشگاه در فرانسه

دکتر محسن آشتیانی - محقق و پژوهش گر و استاد دانشگاه در امریکا و کلمبیا

دکتر فخرالدین احمدی دانش آشتیانی فرزند مرحوم حجت الاسلام محمدحسین دانش ،

دكتر علیرضا قادری آشتیانی دندان پزشك عمومی- تهران.
دكتر عباس كاظمی آشتیانی - عضو انجمن جراحان پلاستیك ایران - جردن تهران
دكتر علیرضا محبی آشتیانی - استاد دانشكاه در رشته ریاضی كشور برزیل-دکترای برق وریاضی
حامد نجفی آشتیانی، دکتری فیزیک حالت جامد و عضو هیات علمی دانشگاه ولایت

محمد نجفی آشتیانی، دکتری مهندسی پزشکی و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی همدان
حاج هاشم سلیمی آشتیانی از خیرین بزرگ مدرسه ساز
مهندس جلال الدین آشتیانی فرزند مرحوم میرزا مهدی آشتیانی دانشمند،فقید، استاد فرزانه و موسس مکتب خداپرستان سوسیالیست
دكتر سید رضا میرائی آشتیانی -ژنتیک و اصلاح دام؛علوم زراعی و دامی
دكتر علی چنگی - رئیس دانشگاه پیام نور آشتیان - دكترای علوم اقتصادی
دکتر ابوالفضل آشتیانی - جراح و متخخص چشم
دکتر مهدی بهجتی آشتیانی - دندان پزشک عمومی
دکتر زین الدینی آشتیانی - دکترای دارو سازی
دكتر سعید یزدانی آشتیانی : فوق تخصص گوارش و كبد- قم
آقای صادق حضرتی آشتیانی - نویسنده و محقق در رشته ادبیات و نسخ خطی و تاریخی آشتیان

دكتر ابوالفضل همتی آهویی >> مدرس طراحی ، نقاشی و تصویر سازی

دكتر محمد رضا ذكایی آشتیانی : دندان پزشك

دكتر محمد رضا كاظمی آشتیانی : سرپرست و مسول كمیته پزشكی فدراسیون دو و میدانی

دكتر علیرضا رضایی آشتیانی : متخصص نورولوژی اعصاب

دكتر حمید رضا رضایی آشتیانی : استاد یار گروه مهندسی مكانیك دانشگاه صنعتی اراك

دكتر ناصر خدابنده آشتیانی : عضو هیئت علمی رشته كشاورزی دانشگاه تهران

دكتر حسن آشتیانی : متخصص پاتولوژی

دكتر اكرم هاشمی آشتیانی : متخصص زنان و زایمان و نازایی شهر كرج.

دكتر عباس ذكایی آشتیانی : متخصص بیهوشی بیمارستان كسری

دكتر مریم فرخ آشتیانی : پزشك طب سنتی در شهر قم

دكتر محمد باقر دانش آشتیانی : عضو هیئت علمی دانشگاه عالی ملی دفاع

دكتر سید رضا میرائی آشتیانی : استاد گروه علوم دامی دانشگاه تهران

دكتر فرامرز فرهی آشتیانی : جراح و متخصص كلیه و مجاری ادرار

پروفسور محمد علی زلفی گل : عضو هیئت علمی دانشگاه بو علی و 1 % دانشمندان جهان

دكتر نسترن حبیبی آشتیانی : روان پزشك اطفال

فرید آشتیانی : هیت علمی دانشکده یرق دانشگاه صنعتی شریف

بهزاد عطایی آشتیانی :هیت علمی دانشکده عمران دانشگاه صنعتی شریف

هدایت ذکایی آشتیانی : هیت علمی دانشکده عمران دانشگاه صنعتی شریف

رضا کاشفی : گوینده رادیو معارف.رادیو جوان رادیو پیام و...

دكتر آزاده جعفری آشتیانی : بیمارستان امیرالمومنین قزوین

پروفسور غفوری آشتیانی : عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی
دكتر ابوالفضل آشتیانی : متخصص بیهوشی بیمارستان آسیا

دكتر علی فتحی آشتیانی: رئیس مرکزتحقیقات علوم رفتاری - Ph.D روانشناسی

دكتر كاظم سپاسی آشتیانیدكتر واعظ آشتیانی

دکتر جواد البرز آشتیانی : دندان پزشك عمومی

دكتر سعید چنگیزی آشتیانی : دكتری تخصصی (Ph.D) دكتریفیزیولوژی
دكتر فرخ حضرتی آشتیانی
دكتر رزیتا داوری آشتیانی : فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجواندكتر فریبا عرب گل : فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان
دكتر سهراب نخعی آشتیانی : دندان پزشك - جراح عمومی
دكتر رضا افتخار آشتیانی :مدرس دانشگاه شهید بهشتی - دندان پزشك

دكتر پیمان غفاری آشتیانی :مدیر گروه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد واحد اراک

دكتر مهرزاد حمیدی آشتیانی
دكتر محمد رضا آشتیانی
دكتر محمد رضا ثنایی آشتیانی : متخصص داخلی
دكتر محمد نجفی آشتیانی : رئیس آزمایشگاهپاتوبیولوژی دکتر آشتیانی در استان گیلان

دكتر مهری چنگی آشتیانی : معاون آموزشی دانشكده فنی و حرفه ای دخترانه دكتر شریعتی

دكتر منوچهر آشتیانی : خواهر زاده نیما یوشیج \ استاد جامعه شناسی
اقای دکتر حقی اشتیانیمهندس محمد تقی کریمی آشتیانی -مدیر کارخانه شرکت شیبه ، سیمگونمدیرعامل شرکت تولیدی بازرگانی آبشار مدرس و مشاور آکادمی توف رایلند آلمان

اقای دکتر محسن صفاری اشتیانی - متخصص مغز واعصاب در شهر رشت

و استاد گران قدر و افتخار آفرین دكتر سعید كاظمی آشتیانی و علامه و فیلسوف ثانی سید جلال الدین آشتیانی و ابوالقاسم دانش آشتیانی و همه ی اساتید و روحانیت معظم و شهدا و تمام كسانی كه برای آبادانی ایران و بخصوص شهر و دیار خود آشتیان كوشش كردند. منبع آشتيان تفرش فراهان سلام

[Alireza.Jalili]

این همه مفاخر از اراک؟
والا من تازه می دیدم
از این جور آشنایی ها زیاد بزارید که ما هم یه چیز هایی بدونمچکریم خاونم دکی
بزن لایک خوشگله رو

[nahid]

آشتیان؛ مهد دانش است/ گذری به شهر باستانی و کتیبه های سنگی
آشتیان - خبرگزاری مهر: آشتیان یکی از شهرهای استان مرکزی و از شهرهای تاریخی ایران است، نام این شهر که در واقع تغییر یافته آتشدان است در زمان زرتشتیان و ایران باستان نامگذاری شده‌ و یکی از اضلاع نخبه پروری در استان مرکزی است.

به گزارش خبرنگار مهر، مولف کتاب مختصرالبلدان آشتیان را ابرشتیجان نوشته و نقل کرده اند که براثر زلزله ابرشتیجان کاملا تخریب و بعد از آن آبادی مجددی بنا شده است و نام آن را به آشتیجان تغییر داده اند و چون مردم حرف (ج) را درگویش محلی به صورت خیلی خفیف به کار می بردند با گذشت زمان این محل به نام آشتیان مشهور شده است.

آشتیانی ها خوش ذوق و قریحه هستند

تاریخ در مورد آشتیان می گوید: آشتیان و تفرش دو ناحیه کوهستانی در شمال و شمال غربی فراهان واقع شده است به طوری که اوضاع طبیعی آنها ایجاب می کند تا از عوارض کویر میقان اراک مصون و محفوظ بمانند و از مزایای نواحی کوهستانی بهره مند شوند.

مردم آشتیان به لطافت طبع، بلندی قریحه و ذوق فطری معروف و در صنایع ظریفه استعداد خاصی از خود بروز می دهند و از طفولیت میل وافری به نوشتن خط فارسی دارند و به این دلیل اشخاص بد خط و بی سواد به ندرت بین آنها پیدا می شود.

بزرگان آشتیان؛ از میرزا حسن تا دکتر کاظمی رئیس پژوهشکده رویان

در ادعای علم و دانش پروری آشتیانی ها همین بس که در یک سده اخیر دهها عالم و دانشمند تحویل کشور کردند از میراز حسن اشتیانی گرفته تا دکتر کاظمی رئیس پژوهشکده رویان.

آیت الله حاج میرزا حسن آشتیانی، آیت الله حاج شیخ مرتضی آشتیانی، میرزاکوچک آشتیانی، حاج میرزا مهدی آشتیانی، میرزا فضل الله آشتیانی، میرزا محمود آشتیانی، استاد اسماعیل آشتیانی، آیت الله حاج شیخ مصطفی آشتیانی، آیت الله حاج میرزا احمد آشتیانی، میرزامحمد حسین آشتیانی، دکترجواد آشتیانی، میرزا علی خان آشتیانی، استاد عباس اقبال آشتیانی، عبدرالرحیم آشتیانی، میرزا عبدالعظیم قریب گرکانی، دکتر محمد قریب گرکانی، دکتر عبدالکریم قریب گرکانی پدرعلم زمین شناسی، میرزا ابوالقاسم آشتیانی، استاد سید جلال الدین آشتیانی، پروین اعتصامی، دکتر سعید کاظمی و صدها شاعر وکیل، دانشمند، عالم، کاتب و خوشنویس دیگر.

جاذبه های آشتیان

شهرستان آشتیان سرشار از مکان های دیدنی برای بازدید گردشگران است که از آن جمله می توان به کتیبه های سنگی، آسیاب قدیمی، بازار تاریخی، مسجد قدیمی، موزه مردم شناسی، آب انبارهای قدیمی، امامزاده فاطمه صغری (سیاوشان) و دهها اثر دیگر اشاره کرد که با حضور در آشتیان می توان آنها را دید.

کتیبه های سنگی آشتیان

کتیبه های سنگی این شهر مربوط به سده هفتم هجری است و در چند مکان آشتیان این کتیبه ها یافت می شود.

مسجد جامع، تکیه صادق بیک، تکیه و مسجد بازار، بازار آشتیان، تکیه بازار، تکیه میرزا باقر، مسجد میرزا محمدشریف، آب انبارهای محنت آباد (سرورآباد)، لاقه، میرزا رضا، نرگسک، نایب و نظاره در شهر آشتیان دارای کتیبه های سنگی است.

دلیل تعبیه این کتیبه ها که معمولاً بر سردر ورودی بنا نصب می شده است آن بوده که واقفان اثر خود را به ثبت برسانند؛ از این رو کتیبه حاوی شعر، شرح عمومی مکان، نام واقف و نام پادشاه عصر خود است.

این اطلاعات یا در قالب شعر بیان می شد یا به صورت نثر تاریخ ساخت بنا نیز در این کتیبه ها به صورت رمزی و با حروف ابجد تنظیم شده است، از این رو کتیبه های موجود به عنوان سند تاریخی به شمار می روند.

قدیمی ترین سند سنگی مربوط به 1243

قدیمی ترین این اسناد سنگی در آب انبار نرگسک یافت شده که مربوط به سال 1243 قمری است و جدیدترین آن مربوط به سال 1347 شمسی است که مربوط به کتیبه سنگی تکیه صادق بیک است.

متأسفانه در سال 1358 شمسی به علت تعریض خیابان محله مازری و لاقه، چندین اثر مهم و تاریخی وقفی نابود شده که مهم ترین این آثار تخریب شده تکیه و آب انبار میرزاباقر، آب انبار ملکا و آب انبار نرگسک هستند.

به دنبال تخریب این اماکن، کتیبه های سنگی این بناها هم نابود شده همچنین تعدادی از این اسناد در این مدت مفقود شده و تنها دو مورد آن به موزه آشتیان انتقال یافته است.

نکته قابل توجه در مورد این تاریخ کتیبه های سنگی وقفی بودن تمام آنها است و همگی این سنگ نوشته ها دلالت بر ساخت بناهای عام المنفعه توسط خیرین دارد که این امر نشان از توجه زیاد مردم در دوران گذشته به بهبود وضعیت معاش دیگر همشهریان خود دارد.

آسیاب جفتی شهرستان آشتیان

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری آشتیان، که در حوالی این شهر است آسیاب جفتی است که مکانی با صفا و مناسب برای گذراندن اوقات فراغت به خصوص در فصول زیبای بهار وتابستان است.

تاریخ ساخت این بنای تاریخی به دوره قاجاریه برمی گردد و شامل دو آسیاب در کنار هم با فاصله کمی ساخته شده است و دست نخورده مانده است.

این آسیاب ها توسط آب کار می کرده اند هر آسیاب به صورت مجزا دارای مخزنی بوده که توسط جویبار آب پر می شده و از سوراخ بسیار کوچکی که در زیر مخزن بوده است آب به شدت و قدرت زیاد خارج می شده و سنگ آسیاب را به گردش در می آورده است.

موزه مردم شناسی آشتیان

موزه مردم شناسی آشتیان یکی از مکانهای دیدنی تاریخی و فرهنگی استان مرکزی به شمار می رود.

بنای موزه مربوط به دوره قاجار با800 متر مربع وسعت در سه طبقه شامل اتاقهای متعدد تو درتو، شاه نشین، آب انبار، مطبخ و فضاهای جانبی احداث شده است.

در این موزه 150 قلم اشیا تاریخی شامل اشیا تاریخی شامل ظروف سفالی، لوازم آهنگری، ظروف آشپزخانه، گلیم دست بافت و رودوزیهای سنتی منطقه مانند گیوه و سفره های نقش دار و تعدادی از اشیاء تاریخی کشف شده در شهرستان مانند ظروف سفالی متعلق به دوره های قبل از میلاد و دوره اموی نگهداری می شود.

برای مرمت بخش تحتاتی این بنای تاریخی و تبدیل آن به نمایشگاه عکس مکانهای تاریخی شهرستان آشتیان و معرفی شخصیتهای سیاسی، مذهبی و ادبی منطقه 44 میلیون ریال هزینه شده است.

موزه مردم شناسی آشتیان در جوار بازار قدیمی شهر و منزل تاریخی معتمدالایاله قرار دارد.

روستای تاریخی گرکان با خانه ای که میزبان سه پدر علم ایران بوده است

از میان روستاهای استان مرکزی، روستای گرکان از ویژگی های خاصی برخوردار است. این روستا نه تنها زادگاه بزرگان علم در کشور بوده سات بلکه خانه ای در آن قرار دارد که پدر سه علم ایران در آن زندگی کرده اند.

خانه عبدالعظیم گرکانی پدر ادبیات فارسی ایران، علاوه بر وی، پدر علم زمین شناسی و پدر طب کودکان ایران نیز که از قریب ها بودند روزگاری در آن خانه زیسته اند.

مسجد جامع گرکان، آب انبار مستشارالملک، تکیه قدیمی و محل تعزیه و شبیه خوانی و برج و منزل عبدالعظیم قریب خانه دکتر عبدالعظیم قریب و دانشسرای گرکان از دیدنی های این روستاست.

مختصات خانه قریب ها

تاریخ در مورد این خانه می گوید: خانه، بنای قاجاری مربوط به خاندان بزرگ قریب است که در عرصه علم، فرهنگ و ادب ایران زمین سهم به سزایی دارند از جمله می‌توان به دکتر محمد قریب بنیانگذار طب کودکان در ایران، دکتر عبدالعظیم قریب استاد زبان و ادبیات فارسی و پروفسور عبدالکریم قریب پدر علم زمین‌شناسی ایران و بنیان‌گذار دانشگاه اراک اشاره کرد.

منزل خاندان قریب در زمینی به مساحت 715 متر مربع قرار دارد ورودی اصلی منزل ـ در جنوب غربی بنا ـ دارای در چوبی است.

ضلع شرقی دارای دو اتاق است و قبلاً به عنوان خبازخانه از آن استفاده می‌شد. بنای اصلی در ضلع شمالی قرار دارد و دارای دو طبقه با زیرزمین است.

راه ورود به زیرزمین از داخل حیاط مرکزی است، دو راه پله قرینه در طرفین راه پله زیرزمین به طبقه همکف راه می‌یابند. ورودی در کنار تالار اصلی قرار دارد و ورودی سمت شمال غربی در طبقه همکف امتداد پیدا کرده و در انتها به پلکان‌ مارپیچ طبقه اول منتهی می‌شود.

در این طبقه تزیینات قاب‌بندی گچی، قطاربندی و گچبری دیده می‌شود. مشابه این تزئینات در طبقه فوقانی برج به چشم می‌خورد.

این خانه در فهرست آثار ملی به شماره 2551 در تاریخ سال 78 ثبت شده است.

آشتیان در 67 کیلومتری شمال شهرستان اراک واقع شده، از شمال وغرب به شهرستانهای تفرش و فراهان و از شرق به استان قم و ازجنوب به اراک محدود می شود و مساحت کل شهرستان 1411 کیلومتر مربع و یکی از مرتفع ترین شهر های کشور است.
....
گزارش: شکوفه راستین

منبع خبرگزاري مهر

[nahid]

رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی در ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ خورشیدی در شهر تبریز به دنیا آمد. پدرش یوسف اعتصامی آشتياني (اعتصام الملک) از رجال نامی و نویسندگان و مترجمان مشهور اواخر دورهٔ قاجار بود. در کودکی با خانواده به تهران آمد. پایان‌نامهٔ تحصیلی خود را از مدرسهٔ آمریکایی تهران گرفت و در همانجا شروع به تدریس کرد. پیوند زناشویی وی با پسر عمویش بیش از دو و نیم ماه دوام نداشت. وی پس از جدایی از همسر، مدتی کتابدار کتابخانهٔ دانشسرای عالی بود. دیوان اشعار وی بالغ بر ۲۵۰۰ بیت است. وی در فروردین ۱۳۲۰ شمسی به علت ابتلا به حصبه درگذشت و در قم به خاک سپرده شد .(جاداره كه بگم پدر پروين اعتصامي فعاليت سياسي نيز داشته و نماينده مردم شريف آشتيان در مجلس دوران خود در تهران بوده است)

[nahid]

دکتر محمد مصدق در سال ۱۲۶۱ هجری شمسی در تهران، در یک خانواده اشرافی بدنیا آمد. پدر او میرزا هدایت الله آشتياني معروف به " وزیر دفتر " از رجال عصر ناصری و مادرش ملک تاج خانم ( نجم السلطنه ) فرزند عبدالمجید میرزا فرمانفرما و نوهً عباس میرزا ولیعهد و نایت السلطنه ایران بود. میرزا هدایت الله که مدت مدیدی در سمت " رئیس دفتر استیفاء " امور مربوط به وزارت مالیه را در زمان سلطنت ناصرالدین شاه به عهده داشت، لقب مستوفی الممالکی را بعد از پسر عمویش میرزا یوسف مستوفی الممالک از آن خود می دانست، ولی میرزا یوسف در زمان حیات خود لقب مستوفی الممالک را برای پسر خردسالش میرزا حسن گرفت و میرزا هدایت الله بعنوان اعتراض از سمت خود استعفا نمود. بعد از مرگ میرزا یوسف، ناصرالدین شاه میرزا هدایت الله را به کفالت امور مالیه و سرپرستی میرزا حسن منصوب کرد.
میرزا هدایت الله سه پسر داشت که محمد کوچکترین آنها بود. هنگام مرگ میرزا هدایت الله در سال ۱۲۷۱ شمسی محمد ده ساله بود، ولی ناصرالدین شاه علاوه بر اعطای شغل و لقب میرزا هدایت الله به پسر ارشد او میرزا حسین خان، به دو پسر دیگر او هم القابی داد، و محمد را " مصدق السلطنه " نامید. دکتر مصدق در خاطرات خود از دوران کودکیش می نویسد: " چون مادرم پس از فوت پدر با برادرم میرزا حسین وزیر دفتر اختلاف پیدا کرد، با میرزا فضل الله خان وکیل الملک منشی باشی ولیعهد ( مظفرالدین شاه ) ازدواج نمود و مرا هم با خود به تبریز برد. در آن موقع من در حدود دوازده سال داشتم ... "
محمد خان مصدق السلطنه پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در تبریز همراه پدر خوانده اش، که بعد از جلوس مظفرالدین شاه بر تخت سلطنت به سمت منشی مخصوص شاه تعیین شده بود، به تهران آمد.
مصدق السلطنه با وجود سن کم در نخستین سالهای خدمت در مقام مستوفی گری خراسان کاملا در کار خود مسلط شد و توجه و علاقه عموم را به طرف خود جلب نمود. در باره خدمات او در خراسان افضل الملک در کتاب افضل التواریخ چنین می نویسد: " میرزا محمد خان مصدق السلطنه را امروز از طرف شغل مستوفی و محاسب خراسان گویند، لیکن رتبه و حسب و نسب و استعدا و هوش و فضل و حسابدانی این طفل یک شبه ره صد ساله می رود. این جوان بقدری آداب دان و قاعده پرداز است که هیچ مزیدی بر آن متصور نیست.
گفتار و رفتار و پذیرائی و احتراماتش در حق مردم به طوری است که خود او از متانت و بزرگی خارج نمی شود، ولی بدون تزویر و ریا با کمال خفض جناح کمال ادب را درباره مردمان بجای می آورد و نهایت مرتبه انسانیت و خوش خلقی و تواضع را سرمشق خود قرار داده است".
مصدق السلطنه بعد از مراجعت به تهران در اولین انتخابات دوره مشروطیت نامزد وکالت شد. او به نمایندگی از طبقه اعیان و اشراف اصفهان در اولین دوره تقنینیه انتخاب گردید؛ ولی اعتبار نامه او بدلیل این که سن او به سی سال تمام نرسیده بود رد شد.
مصدق السلطنه در سال ۱۲۸۷ شمسی برای ادامه تحصیلات خود به فرانسه رفت و پس از خاتمه تحصیل در مدرسه علوم سیاسی پاریس به سویس رفت و در این مرحله به اخذ درجه دکترای حقوق نائل آمد. مراجعت مصدق به ایران با آغاز جنگ جهانی اول مصادف بود. بعد از مراجعت به ایران مصدق السلطنه با سوابقی که در امور مالیه و مستوفی گری خراسان داشت به خدمت در وزارت مالیه دعوت شد. دکتر مصدق قریب چهارده ماه در کابینه های مختلف این سمت را حفظ می کند تا اینکه سرانجام در حکومت صمصام السلطنه به علت اختلاف با وزیر وقت مالیه ( مشار الملک ) از معاونت وزارت مالیه استعفا می دهد و هنگام تشکیل کابینه دوم وثوق الدوله مجدداً عازم اروپا می شود.
دکتر مصدق در خاطرات خود از دوران اقامت در سویس که آنرا " وطن ثانوی " خود می خواند می نویسد: " در آنجا بودم که قرارداد وثوق الدوله بین ایران و انگلیس منعقد گردید.... تصمیم گرفتم در سویس اقامت کنم و به کار تجارت پردازم. مقدار قلیلی هم کالا که در ایران کمیاب شده بود خریده و به ایران فرستادم؛ و بعد چنین صلاح دیدم که با پسر و دختر بزرگم که ده سال بود وطن خود را ندیده بودند به ایران بیایم و بعد از تصفیه کارهایم از ایران مهاجرت نمایم.
این بود که همان راهی که رفته بودم به قصد مراجعت به ایران حرکت نمودم..." دکتر مصدق سپس شرح مفصلی از جریان مسافرت خود از طریق قفقاز به ایران داده و از آن جمله می نویسد چون کمونیستها بر این منطقه مسلط شده بودند، به او توصیه کرده بودند که دستهایش را با دوده سیاه کند تا کسی او را سرمایه دار نداند! دکتر مصدق اضافه می کند " به دستور ژنران قنسول ایران در تفلیس اتومبیلی تهیه نمودند که با پرداخت چهل هزار مناتت مرا به پتروسکی برساند و از آنجا از طریق دریا وارد مشهد سر ( بابلسر فعلی ) شویم.
ولی چند ساعتی قبل از حرکت خبر رسید که کمونیستها دربند را تصرف کرده اند که از این طریق نیز مایوس شدم و چون ناامنی در تفلیس رو به شدت می گذاشت از همان خطی که آمده بودم به سویس مراجعت کردم."
بعد از مراجعت دکتر مصدق به سویس، مشیرالدوله که به جای وثوق الدوله به نخست وزیری انتخاب شده بود، تلگرافی بعنوان مصدق السلطنه به سویس فرستاد و او را برای تصدی وزارت عدلیه به ایران دعوت کرد. دکتر مصدق تصمیم گرفت از راه بنادر جنوب به ایران مراجعت کند.
در مراجعت دکتر مصدق به ایران از طریق بندر بوشهر، پس از ورود به شیراز بر حسب تقاضای محترمین فارس و والیگری ( استانداری ) فارس منصوب شد و تا کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ در این مقام ماند و برای ایجاد امنیت و جلوگیری از تعدی قدمهای موثری برداشت.
با وقوع کودتای سید ضیا و رضا خان، دکتر مصدق تنها شخصیت سیاسی ایران بود که دولت کودتا را به رسمیت نشناخت و از مقام خود مستعفی گشت. پس از استعفا از فارس عازم تهران شد. ولی بنا به دعوت سران بختیاری به آن دیار رفت تا کابینه سید ضیا پس از ۱۰۰ روز ساقط گردید.
با سقوط کابینه ضیا، وقتی قوام السلطنه به نخست وزیری رسید، دکتر مصدق را به وزارت مالیه ( دارائی ) انتخاب نمود که با قبول شرایطی همکاری خود را با دولت جدید پذیرفت.
با سقوط دوت قوام السلطنه و روی کار آمدن مجدد مشیرالدوله وقتی از مصدق خواسته شد که با سمت والی آذربایجان با دوت همکاری کند، با این شرط که ارتشیان تحت امر او در منطقه باشند، قبول کرد. از اواخر بهمن ۱۳۰۰ با اواسط سال ۱۳۰۱ این ماموریت را پذیرفت، ولی در اواخر کار بخاطر سرپیچی فرمانده قشون آذربایجان از اوامرش بدستور رضا خان سردار سپه، وزیر جنگ وقت، از این سمت مستعفی گشت و به تهران مراجعت کرد.
در خرداد ماه ۱۳۰۲ دکتر مصدق در کابینه مشیرالدوله به سمت وزیر خارجه انتخاب شد و با خواسته انگلیسیها برای دو ملیون لیره که مدعی بودند برای ایجاد پلیس جنوب خرج کرده اند بشدت مخالفت نمود و آب پاکی را بر دست وزیر مختار انگلستان ریخت.
پس از استعفای مشیرالدوله، سردار سپه به نخست وزیری رسید و دکتر مصدق از همکاری با این دولت خودداری ورزید.
دکتر مصق در دوره پنجم و ششم مجلس شواری ملی به وکالت مردم تهران انتخاب و در همین زمان که با صحنه سازی سلطنت خاندان قاجار منقرض و رضا خان سردار سپه و نخست وزیر فعلی به مقام پادشاهی رسید، او قاطعانه با این انتخاب به مخالفت برخاست. زمانیکه عمر مجلس ششم به پایان رسید و رضا شاه با دیکتاتوری مطلق فاتحه حکومت مشروطه و دمکراسی را خواند، دکتر مصدق طی سالیان دراز خانه نشین شد و در اواخر سلطنت پهلوی اول که همه رجال سابق یا از بین رفته بودند و یا دست بیعت به حکومت داده بودند، مصدق به زندان افتاد ولی پس از چند ماه آزاد شد و تحت نظر در ملک خود در احمد آباد مجبور به سکوت شد. رضا شاه در سال ۱۳۲۰ پس از اشغال ایران بوسیله قوای روس و انگلیس، از سلطنت برکنار گشت و به آفریقای جنوبی تبعید گشت و دکتر مصدق به تهران برگشت.
دکتر مصدق در انتخابات شور انگیز دوره ۱۲ مجلس که پس از سقوط رضا شاه انجام شد، بار دیگر در مقام وکیل اول تهران قدم به مجلس نهاد و مورد تجلیل تمام ملت ایران قرار گرفت.
در انتخابات دوره ۱۵ مجلس بخاطر مداخلات نامشروع قوام السلطنه ( نخست وزیر ) و شاه مانع شدند تا دکتر مصدق قدم بمجلس بگذارد و انگلیسیها بتوانند قرارداد تحمیلی سال ۱۹۳۳ دوره رضا شاه را که بمدت ۶۰ سال حقوق ملت ایران را از نفت جنوب ضایع می ساخت، در دولت ساعد مراغه ای تنفیذ سازند. خوشبختانه بر اثر فشار افکار عمومی مقصود انگلیسیها تامین نشد و عمر مجلس پانزدهم سر رسید. در همین دوران بود که دکتر مصدق و همراهان وی اقدام به پایه گذاری جبههً ملی ایران را نمودند ( ۱۳۲۸ ).
بر خلاف انتظار انگلیسی ها، در انتخابات مجلس ۱۶ با همه تقلبات و حمایت شاه و دربار صندوقهای ساختگی آرا تهران باطل شد و هژیر وزیر دربار دست نشانده والاحضرت اشرف بقتل رسید و در نوبت دوم انتخابات، دکتر مصدق و گروهی از یارانش که هنوز دو سه نفری از آنها راه خیانت در پیش نگرفته بودند، بمجلس راه یافتند؛ که در همین مجلس پس از کشته شدن سپهبد رزم آرا، طرح ملی شدن صنایع نفت جنوب به رهبری دکتر مصدق تصویب شد و اندکی بعد در شور و اشتیاق عمومی دکتر مصدق به نخست وزیری رسید تا قانون ملی شدن صنعت نفت را به اجرا در آورد.
در اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۰ دکتر مصدق با تکیه به رای اعتماد اکثر نمایندگان مجلس به نخست وزیری رسید. نخستین اقدام دکتر مصدق پس از معرفی کابینه، اجرای طرح ملی شدن صنعت نفت بود.
بدنبال شکایت دولت انگلیس از دولت ایران و طرح شکایت مزبور در شورای امنیت سازمان ملل، دکتر مصدق عازم نیویورک شد و به دفاع از حقوق ایران پرداخت. سپس به دادگاه لاهه رفت و در احقاق حق ملت ایران به پیروزی دست یافت. در بازگشت به ایران سفری نیز به مصر کرد و در آنجا مورد استقبال پر شکوه ملت مصر قرار گرفت.
انتخابات دروه هفدهم مجلس بخاطر دخالتهای ارتشیان و دربار به تشنج کشید و کار بجایی رسید که پس از انتخاب ۸۰ نماینده، دکتر مصدق دستور توقف انتخابات حوزه های باقی مانده را صادر کرد.
دکتر مصدق برا ی جلوگیری از کارشکنیهای ارتش درخواست انتقال وزارت جنگ به دولت را از شاه نمود. که این درخواست از طرف شاه رد شد. به همین دلیل دکتر مصدق در ۲۵ تیرماه ۱۳۳۱ در مقام نخست وزیری استعفا میکند.
یکروز بعد، مجلس قوام السلطنه را به نخست وزیری انتخاب کرد و قوام السلطنه با صدور بیانیه شدید الحنی نخست وزیری خود را اعلام نمود.
مردم ایران که از برکناری دکتر مصدق شدیدا خشمگین بودند، در پی چهار روز تظاهرات و قیامهای پیوسته در حمایت از دکتر مصدق، موفق به ساقط کردن دولت قوام گردیدند، و در ۳۰ تیر ۱۳۳۱ دکتر مصدق بار دیگر به مقام نخست وزیری ایران رسید.
در روز ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ دربار با کمک عده ای از روحانیون، افسران اخراجی و اراذل و اوباش تصمیم به اجرای طرح توطئه ای بر علیه مصدق کردند تا او را از بین ببرند. نقشه از این قرار بود که شاه در آن روز به عنوان سفر به اروپا از پایتخت خارج شود و اعلام دارد که این خواسته دکتر مصدق است ( برای اطلاعات بیشتر لطفا به کتاب " خاطرات و تالمات دکتر مصدق" بقلم خود ایشان مراجعه کنید).
ارازل و اوباش نوکر دربار هم به بهانه جلوگیری از سفر شاه در مقابل کاخ شاه تظاهرات برپا کنند و هنگام خروج دکتر مصدق از دربار وی را بقتل برسانند. ولی از آنجائیکه مصدق از نقشه اطلاع یافت توانست جان سالم بدر برد و توطئه با شکست روبرو گشت.
سرتیپ افشار طوس رئیس وفادار شهربانی دکتر مصدق، بوسیله عمال دربار و افسران اخراجی به طرز وحشیانه ای بقتل رسید.
بعلت اختلافات شدید مجلس با دولت دکتر مصدق، و بدنبال استعفای بسیاری از نمایندگان مجلس ،دولت اقدام به برگذاری همه پرسی در سطح کشور نمود تا مردم به انحلال یا عدم انحلال مجلس رای دهند. در این همه پرسی که البته به خاطر همزمان نبودن زمان انتخابات در تهران و شهرستانها، و همچنین جدا بودن محل صندوقهای مخالفان و موافقان انحلال مجلس مورد انتقاد بسیاری از منتقدان قرار گرفت؛ در حدود دو میلیون ایرانی به انحلال مجلس رای مثبت دادند و مجلس در روز ۲۳ مرداد ۱۳۳۲ راسما انحلال یافت.
در روز ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ طبق نقشه ای که سازمانهای جاسوسی آمریکا و انگلیس برای براندازی دولت مصدق کشیده بودند، شاه دستور عزل دکتر مصدق را صادر نمود و رئیس گارد سلطنتی خویش، سرهنگ نصیری را موظف نمود تا با محاصره خانه نخست وزیر فرمان را به وی تحویل دهد. همچنین نیروهایی از گارد سلطنتی مامور بازداشت عده ای از وزرای دکتر مصدق گشتند. ولی نیروهای محافظ نخست وزیری با یک حرکت غافلگیر کننده رئیس گارد سلطنتی و نیروهایش را خلع سلاح و بازداشت نمودند و نقشه کودتای ۲۵ مرداد به شکست انجامید.
در روز ۲۸ مرداد ماه ۱۳۳۲ دولتین آمریکا و انگلیس با اجرای نقشه دقیقتری دست به کودتای دیگری علیه دولت ملی دکتر مصدق زدند که اینبار باعث سقوط دلت مصدق گشت. در این روز سازمان سیا با خریدن فتوای برخی از روحانیون و همچنین دادن پول به ارتشیان، اراذل و اوباش تهران آنها را به خیابانها کشانید. بدلیل خیانت رئیس شهربانی و بی توجهی رئیس ستاد ارتش دولت مصدق، کودتاچیان توانستند به آسانی خود را به خانه دکتر مصدق برسانند و پس از چندین ساعت نبرد خونین گارد محافظ نخست وزیری را نابود کنند و خانه وی را پس از غارت کردن به آتش بکشانند.
ولی دکتر مصدق موفق شد به همراه یاران خود از نردبان استفاده کند و به خانه همسایه پناه ببرد. در این کودتا گروهی از یاران سابق دکتر مصدق نیز به بهانه مخالفت با مصدق با اجانب همکاری نمودند! همچنین شایان ذکر است که اعضای حزب کمونیست توده که در روزهای ۲۶ و ۲۷ مرداد به بهانه هواداری از دکتر مصدق دست به اغتشاشات می زدند، در روز ۲۸ مرداد هیچ عملی بر ضد کودتای آمریکائیان انجام ندادند.
در روز ۲۹ مرداد دکتر مصدق و یارانش خود را به حکومت کودتا به رهبری ژنرال زاهدی تسلیم کردند.
در دادگاهی نظامی، دکتر مصدق با برملا کردن اسرار کودتای ۲۵ و ۲۸ مرداد چهره کود.

[Juddy Abbott]

عه....خمینمن خمینی هستم.....بیت امام رو خیلی دوست دارم و امامزاده های خمین .....خیلی آرامش بخشنتازگیام یه موزه درست شده مربوط به یکی از خانهای قدیمه خمینه که متاسفانه اسمش رو یادم رفته...و نکته ی تاسف انگیز اینجاست که یه دکل زدن وسط حیاط اون کاخ...اگر قرار بودجزعه آثار باستانی قرتر بگیره دیگه نمیگیره با اینکاریه کوهم داره به اسم کوه بوجه که من بچگیام فک میکردم کوه گوجه ست....خخخخخجای خععععلی باحالیه....فضاش دونفره ست لاکردار...خخخ

[MAHSA]

من استان مرکزی تا حالا نیومدم ایشالا بعداز کنکور ی سر بیام ببینم چطوره ولی هیج جا همین فارس خودمون نمیشه خخخخخخخ

[nahid]

مزار عبد الكريم قريب در علم زمين شناسي ايران در دانشگاه آزاد آشتيان