نوشته اصلی توسط
unknown
موضوع بهرهوري و استفادهي صحيح از وقت و انرژياي كه براي مطالعه ميگذاريم موضوع بسيار مهمی است كه بعضی از دانشآموزان از آن غافلاند؛ به طوري كه گاه برخی از دانشآموزان بارها و بارها كتابي را ميخوانند و پس از صرف وقت زياد بدون اينكه اطلاعات قابل ملاحظهاي از كتاب را درك كرده باشند، با خستگی كتاب را به كناري ميگذارند و ادعا ميكنند كه مطالب كتاب حجيم و سنگين است و مغز آنها توانايي درك آنها را ندارد. همچنين با دانشآموزاني مواجه ميشويم كه مطالب درسي را خوب ميخوانند و به خاطر ميسپارند، ولي در جلسهي امتحان دچار فراموشي شده و هر چه فكر ميكنند نميتوانند مطالب را به خاطر بياورند. اين دانشآموزان، هم وقت و هم انرژي خود را به هدر ميدهند؛ زیرا مطالعه كردن نيز مانند بسياري از فعاليتهاي زندگي فنون و مهارتهايي دارد كه بهكارگيري آنها باعث ميشود كه با تلاش كمتر بهرهاي بيشتر از كارمان ببريم و بيهوده انرژيمان را هدر ندهيم.
فنون و مهارتهاي مطالعه:
۱- مهمترين و اصليترين نكته در مطالعه برنامهريزي است. روز و ساعتي كه ميخواهيد يك مطلب را مطالعه كنيد از قبل تعيين كنيد و بعد به سراغ كتاب برويد.
۲ـ زمان مطالعه را بين ساعت ۷ صبح تا ۱۰ شب قرار دهيد و تا نيمساعت پس از بيدار شدن از خواب نيز مطالعه نكنيد.
۳ـ خود را به مكان خاصي براي مطالعه كردن محدود نكنيد. سعي كنيد با تمرين كردن در همهي مكانها حتي مكانهاي شلوغ هم مطالعه كنيد. بهترين مكان براي مطالعه خانه است؛ زيرا هميشه در دسترس است.
۴ـ ورزش كردن و داشتن تحرك جسماني در فراگيري بهتر به شما كمك ميكند. روزانه حداقل ۳۰ دقيقه ورزش كنيد.
۵ـ كتاب را در ۳ مرحله بخوانيد. در مرحلهی اول به صورت سريع و كلي و روزنامهوار به مطالب كتاب نگاهي بيندازيد و از خود سؤال كنيد. در مرحلهی دوم به صورت عميق و دقيق مطالب را خوانده و ضمن مطالعه نكات مهم را درآورده و آنها را به صورت طرح شبكهاي از كل به جزء سازماندهي كرده و در كاغذي يادداشت كنيد؛ زیرا با سازماندهي اطلاعات مطالب كتاب در مغز شما به صورت منظم هر يك در جاي خود قرار ميگيرند و بازيابي آن راحت انجام ميشود. در مرحلهي سوم كتاب را مرور كرده و از خود بپرسيد و پس از پايان مطالعهی كتاب با دوستتان دربارهي مباحث آن مباحثه كنيد.
۶ـ پس از نيمساعت مطالعه پنج دقيقه استراحت كنيد و به خود پاداش بدهيد تا به مطالعه علاقه پيدا كنيد (مانند خوردن خوراكي مورد علاقه).
۷ـ هنگامي كه احساس خستگي ميكنيد ميتوانيد با تنفس عميق و شل و سفت كردن اندامهايتان انرژي ازدسترفته را جبران كنيد.
۸ـ همزمان با مطالعه، كار ديگري انجام ندهيد تا تمركز شما به حداكثر برسد.
۹ـ هميشه به يك صورت و در يك حال مطالعه نكنيد، بلكه مقداري راه برويد. مقداري روي صندلي بنشينيد و...
۱۰ـ همه جاي كتاب را مطالعه كنيد: جدولها، نمودارها، عكسها و... . هيچ جاي كتاب را بدون مطالعه نگذاريد.
۱۱ـ براي فراگيري بهتر، مطالب را در ذهنتان به صورت زنده و مصور تجسم كنيد.
۱۲ـ برخي از مطالب درسي را به صورت داستان دربياوريد تا بهتر آنها را درك كنيد و فراموش نكنيد.
۱۳ـ براي جلوگيري از فراموش كردن اعداد آنها را به صورت كلمات رمز دربياوريد و حفظ كنيد. مثلاً عدد ۹۱ را به صورت كلمهي ني دربياوريد و حفظ كنيد كه حرف اول نه و يك است.
۱۴ـ برخي از واژههاي سخت و مشكل لاتين را به نمونهي مشابه آن در فارسي تبديل كنيد تا راحتتر بتوانيد آن را به خاطر بسپاريد. مثلاً كلمهي آندره مارلو (نويسندهی كتاب ضد خاطرات) را ميتوانيد به كلمهي فارسي «آن دره مالرو» تبديل كنيد و به خاطر بسپاريد.
15ـ يكي از روشهاي جلوگيري از فراموشي دادهها استفاده از گرهي مكاني است. در اين روش شما مطلب درسي را با يك مكان واقعي پيوند ميزنيد. مثلاً براي به خاطر سپردن نام «بل» مخترع تلفن ميتوانيد اين گونه براي خود تصويرسازي كنيد: در اتاق خوابم دراز كشيده بودم كه ناگهان تلفن زنگ زد. فوراً گوشي را برداشتم و دوستم بل بود كه ميگفت: الو.الو صدا مياد؟
16- استفاده از حرف اول كلمات نيز روش مناسبي است كه براي يادگيري مطالب فرّار و شبيه به هم ميتوان از آن استفاده كرد. مثلاً براي به خاطر سپردن آثار نظامي ميتوان از كلمهي (ملخها) استفاده كرد كه حرف اول كلمات: مخزنالاسرار، ليلي و مجنون، خسرو و شيرين، هفتپيكر و اسكندرنامه است.
17- ميتوانيد از طريق تصويرسازي ذهني مطالب درسي را با حيوانات و اشيای جاندار مربوط كنيد و آنها را راحتتر به خاطر بسپاريد. براي نمونه ميتوان براي ياد گرفتن حرف f انگليسي آن را به آچار فرانسه تشبيه كرد و به خاطر سپرد.
18- پس از خواندن كتاب آن را به كناري نگذاريد؛ زیرا پس از يك روز 70 درصد مطالب فراموش ميشوند.
منبع : کانون