الگوی تعیین جنسیت

[اسطوره]

تعیین جنسیت در مگس سرکه
مکانیسم تعیین جنسیت در مگس سرکه بسیار جالب است. در مورد انسان فنوتیپ نر به وسیله کروموزوم جنسی Y تعیین میشود، یعنی هر فردی که کروموزوم Y را داشته باشد نر و اگر نداشته باشد ماده است. خواه این فرد نر یک کروموزوم X داشته باشد یا دو تا یا سه تا و یا بیشتر. درست است، چنین فردی طبیعی نیست و عقیم. اما در هر حال فنوتیپ، نر بودن را نشان میدهد. اما در مورد مگس سرکه قضیه فرق دارد و با اینکه مگس با ژنوتیپ XY نر و با ژنوتیپ XX ماده است (مشابه با انسان)، اما برخلاف انسان که ژنوتیپ XO فنوتیپ ماده را دارد، در مگس سرکه فنوتیپ نر را نشان میدهد و ژنوتیپ XXY که در انسان فنوتیپ نر را دارد در مگس سرکه فنوتیپ ماده را نشان میدهد.اما توجیه این مسئله:در مگس سرکه داشتن فنوتیپ نر هیچ ربطی به کروموزوم Y ندارد و این کروموزوم برای باروری لازم است. تعیین جنسیت در این مگس در درجه اول به وسیله نسبت کروموزوم های X به تعداد دستجات کروموزوم های اتوزومی تعیین میشود و اگر این نسبت برابر 1 یا بیشتر باشد، مگس ماده است و اگر 0.5 یا کمتر باشد مگس نر است. حالا زمانی که ژنوتیپ مگس XO باشد، این نسبت برابر با 0.5 و مگس نر است و زمانی که ژنوتیپ XXY باشد با اینکه کروموزوم Y وجود دارد اما این نسبت برابر با 1 است و مگس ماده است. البته این که چرا نسبت تعداد کروموزوم های X به تعداد دستجات اتوزومی جنسیت را تعیین میکند، تابع یک سری مکانیسم های دیگر است:در مگس سرکه ژنی وجود دارد به نام *** lethal که روی کروموزوم X قرار دارد و رشد ماده ها را هدایت می کند و از طرف دیگر خود این ژن به وسیله 2 ژن دیگر روشن و خاموش میشود. ژن روشن کننده روی کروموزوم X و ژن خاموش کننده روی یکی از اتوزوم ها قرار دارد. حالا چه اتفاقی می افتد؟وقتی نسبت تعداد کروموزوم های X به اتوزوم ها زیاد باشد، یعنی نسبت تعداد ژن های روشن کننده *** lethal به خاموش کننده ها بیشتر است و این ژن روشن است و فنوتیپ میشود ماده. اما وقتی این نسبت کم باشد یعنی نسبت ژن های خاموش کننده که روی اتوزوم قرار دارند بیشتر است و *** lethal خاموش میشود و فنوتیپ میشود نر.

[saharsadeghi]

ببخشید منظور از "دستجات" کروموزوم های اتوزوم چیه؟

Sent from my D6503 using Tapatalk