چندی پیش سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد ( فائو ) در گزارشی به مناسبت روز جهانی غذا اعلام کرد ایران ازجمله کشورهایی است که هرساله درصد بالایی از مواد غذایی تولیدی را به هدر میدهد. براساس برآوردهای این نهاد وابسته با سازمان ملل در ایران روزانه به ازای هر نفر ۱۳۴ کیلوکالری غذا دو ریخته می شود. همچنین براساس گزارشهای غیررسمی ۳۵ درصد محصولات کشاورزی تولیدی در ایران به هدر میرود. بر این اساس از ۱۰۰ میلیون تن محصول کشاورزی تولیدی در کشور ۳۵ میلیون تن در سال دور ریخته میشود که این رقم معادل غذای ۱۵ میلیون نفر است. در این زمینه میتوان به ۳۰ درصد ضایعات در نان، ۲۵ تا ۳۰ (و حتی ۵۰) درصد ضایعات در میوهها و سبزیجات، ۱۰ درصد ضایعات در برنج، ۲۵ درصد ضایعات در خرما و غیره اشاره کرد.
اما چاره چیست ؟ و چگونه می توان از هدر رفت این همه غذا آنهم در جهانی که چالش آن تامین غذاست جلوگیری کرد. در ما ایرانی ها عادت داریم که معمولا خوب شعار می دهیم اما پای عمل که می رسد پا پس می کشیم و همیشه منتظریم که یک نفر دیگر اول اقدام کند بعد ما ارزیابی کنیم ببینم نتیجه چگونه می شود بعد تصمیم بگیریم که در بسیاری از موارد هم این تصمیم منجر به عمل نمی شود. درعین حال بسیاری از مواقع هم فقط منتظر می مامنیم ببینم دولت چه کار می کند و دائم همه مشکلات را به گردن دولت می اندازیم . هرچند دولت نقش اساسی در بسیاری از اقدامات مثبت و منفی در یک جامعه دارد اما اگر افراد جامعه مشارکت نکنند قطعا از دولت هم کاری برنمی آید .
قطعا لازم نیست که ما برای هر مشکلی خودمان به دنبال راهکار بگردیم با نگاهی به اقدامات موفقی که در دیگر نقاط جهان در مسیرحل یک مساله انجام شده است ، می توانیم
همان راه کار را با کمترین هزینه استفاده کنیم و تا حدود زیادی به نتیجه مطلوب برسیم . در همین مقوله هدر رفت غذا نیز برخی از کشورها راه کارهای جالبی را اتخاذ کرده اند که ماهم با کمترین هزینه می توانیم همان راه کار را استفاده کنیم و به نتیجه برسیم .
دولت ایتالیا اخیرا لایحهای را به صورت آزمایش اجرا کرده است که بر اساس آن تمامی سوپرمارکتها موظفند آن بخش از موادغذایی را که به فروش نرفته در اختیار نیازمندان قرار دهند و در ازای این کار از سوی دولت تشویق می شوند.
اجرای این قانون در ایتالیا در حالی صورت میگیرد که بر اساس برآورد فائو میزان مواد غذایی که فقط در قاره اروپا تلف میشود میتواند غذای ۲۰۰ میلیون نفر را تامین کند.
بر اساس این طرح دولت ایتالیا سعی دارد با اجرایی کردن مجموعه قوانین حمایتی با هدف کاهش مقادیر اتلاف مواد غذایی که سالانه در این کشور به هدر میرود جلوگیری و از سویی دیگر کمکی به نیازمندان کشور کند.
این لایحه که توسط ۱۸۱ سناتور ایتالیایی به تصویب رسیده است «کیسههای کوچک» نام دارد که سعی دارد از میزان پنج میلیون تن مواد غذایی که در هرسال دراین کشور هدر می رود بکاهد . مقامات ایتالیایی در این رابطه گفتهاند که زبالههای مواد غذایی دور ریخته شده در این کشور هزینهای معادل ۱۲ میلیارد یورو در سال به اقتصاد این کشور ضرر وارد میکند که این میزان ۱ درصد تولید ناخالص داخلی ایتالیاست. لایحه جدید در حالی اجرایی میشود که سه ماه قبل دادگاهی در این کشور سرقت مواد غذایی را که به دلیل رفع گرسنگی باشد جرم ندانست.
بر اساس این لایحه کشاورزان همچنین قادر خواهند بود محصول فروخته نشده خود را بدون تحمیل هزینههای اضافی به موسسات خیره اهدا کنند.
اقدامی مشابه نیز در کشور فرانسه انجام شده است . براساس قانونی که در فرانسه اجرامی شود صاحبان سوپر مارکت ها دراین کشور ر صورتی که با سازمانهای خیریه قرارداد اهدای عذا امضا نکنند تا ۷۵ هزار یورو جریمه میشوند.
به نظر می رسد در ایران هم اگر قوانین مشابهی وضع شود نه تنها از هدر رفتن میلیون ها تن غذا و محصولات کشاورزی جلوگیری می شود که غذای بسیاری از نیارمندان نیز تامین می گردد و در واقع با یک تیر دو نشان می زنیم .