بـــَـــنـــِـــه

[kouchoulou]

بَـنـهِ گونه‌ای از پسته وحشی و بومی ایران است که نامِ علمی آن «Pistacia Atlantica» است.
فایل پیوست 27910
اين گونه ی گیاهی، داراي عطر خوش و میوه ریز و خوش خوراک است و در ارتفاعات زاگرس و در میانه کوهستان‌های صعب‌العبور و در میان صخره‌ها و دره‌های پُر شیب می‌روید.

مشخصه ی اصلی بنه، درختانی با برگ‌های سبز روشن به صورت منفرد یا مرکب در دسته‌های سه تایی وپنج تایی است که در کنار درختان بلوط مقاومت خاصی در برابر گرما و سرما دارند ...
فایل پیوست 27909
این میوه در زاگرس که مهد تمدن‌های باشکوهی همچون عیلامیان و هخامنشیان بوده از دیرباز تا کنون موردِ توجه و مصرف ساکنینِ این منطقه بوده است.
فایل پیوست 27911
فایل پیوست 27912
تا آنجا که در اسناد بجای مانده از دنیای باستان به‌عنوان جیره‌ی سپاهیان این خطه قرار می‌گرفته پرفسور والتر هینتس می‌نویسد: «بنا به اسناد تاریخی کورش برای رهایی از یوغ مادها لشکر انگیزی خود را با حمله به دژ مادی پاثرگدا و فتح آن آغاز کرد در یورش نُخست به دژ پاثرگا پارس‌ها با اینکه از نظر شمار سپاهی وضع بهتری داشتند اما چندان موفق نبودند و بار دوم این بار پارس‌های شرمگین چنان سرسختانه جنگیدند که آستواگس (شاه ماد) که نُخست پارس‌ها را گدا و اوباش گدا خوانده بود، با ناله تصدیق کرد: «ایــن بـَنـه خـورهای لعنتی واقعاً دلاور هستند!»»


«آستواگس اسیر شد و مادها او را تسلیم کورش کردند.»

جزئیات هرچه باشد، پیداست که کورش زندگی آخرین شاه ماد را به او بخشید.

خودِ کورش غنایم «زر و سیم همه گنجینه را از هگمتانه برداشت و به آنـــــزان آورد»


و در جای دیگر در بابِ بر تخت نشینی شاهانِ هخامنشی پلوتارخوس از نوعی باورِفتیشیسمی از بَنه سخن می‌گوید:


«...که شاهان متأخر از هخامنشی به هنگام تاج‌گذاری به آیین عجیبی تن می‌دهند.‍

پلوتارخوس درباری بر تخت نشینی اردشیر دوم در سال ۴۰۵ می‌نویسید:«اندک زمانی پس از مرگ داریوش دوم فرموان روای جدید رهسپار پاسارگاد شد، تا مغان آیین سوگند تخت نشینی را به جای بیاورند.»

در پاسارگاد معبدی ظاهراً برای ایزد بانوی آناهیتا بنا شده بود است.

«هنگامی که شاه به معبد در می‌آید ، باید جامه ی خود را در آورده و جامه ای را بپوشد که روزگاری کورش بزرگ پیش از رسیدن به شاهی بر تن داشته است.»

سپس باید جامی دوغ بیاشامد و انجیر خشک بخورد و «بَنِه» نوعی پسته کوهی(جیره ی غذایی سپاهیان است)و...

فرمانروای تخت نشین می‌بایست در آیینی دراماتیک با شکل زندگی ای آشنا می‌شد.

همانگونه که alfoidi Andres دریافته است، فرمانروای جدید به طور جادویی روزگار با شکوه کورش را، که تبلور مقام نخستین شاه ایرانی است در خاطره‌ها زنده می‌کرد.»


بَنهِ این "مرواریدهای سبز" در زندگی مادی و اقتصادی بختیاری‌ها تأثیر انکارناپذیری دارد، چه به‌عنوان خوراک چه استفاده از محصولات و فرآوردهای آن همچون سقز و چوب آن برای «دیرک‌های چادر»، تیر حمال برای مسقف کردن خانه‌ها و سوخت و بسیاری دیگر از خواص دارویی و درمانی این گیاه...

و این در حالی است که اکنون که به علت بی توجهی به زیست بوم و جنگ‌ها و مراتع، این درختان ارزشمند در معرض خطر نابودی هستند.


منبع:
پـروفـسور والـتر هـیـنـتس, داریوش و ایرانیان, ترجمه دکتر پرویز رجبی, تهران , نشر ماهی,1388, ص 91_92_95


مظفریان, ولی‌الله, درختان و درختچه‌های ایران, تهران, فرهنگ معاصر, ۱۳۸۹, ص 18_20

[yaghma]

جالب بود , اولین بار بود که اسمش رو میشنیدم و دیدمش.

[roshana]

از بچگی با این موجود مشکل داشتم اصلا نمیشه خوردش !!
ولی اگه موفق بشی بخوریش خیلی خوبه
تو منطقه ی ما خیلی زیاده کلا قوم لر با این میوه در ارتباطن!!

[kouchoulou]

جالب بود , اولین بار بود که اسمش رو میشنیدم و دیدمش.

اینم ترشی بنه:
فایل پیوست 27915

از بچگی با این موجود مشکل داشتم اصلا نمیشه خوردش !!
ولی اگه موفق بشی بخوریش خیلی خوبه
تو منطقه ی ما خیلی زیاده کلا قوم لر با این میوه در ارتباطن!!

والا منم به خاطر سفتیش زیاد نمیخورم
ولی کلخنگ رو دوس دارم

[yaghma]

اینم ترشی بنه:
فایل پیوست 27915

والا منم به خاطر سفتیش زیاد نمیخورم
ولی کلخنگ رو دوس دارم

اقا از عکس که نمیشه تشخیص داد , چون من زیاد اهل ترشی نیستم , شاید اینجا هم باشه , چون قیافشون اشنا میاد به نظرم.

[yaghma]

فقط چرا , تو این عکس , چروک به نظر میرسن ولی تو اون عکس ترشی تازه ؟
جریانش چیه؟

فایل پیوست 27920

[kouchoulou]

فقط چرا , تو این عکس , چروک به نظر میرسن ولی تو اون عکس ترشی تازه ؟
جریانش چیه؟

فایل پیوست 27920

اینا رسیده هستن(هسته سفت شده)،وقتی بنه میرسه،اونو از درخت میکنن و به عنوان خشکبار ازش استفاده میکنن.
ولی برای ترشی،همونطور که جوونن و هسته هاشون نرمه از درخت چیده میشن

[yaghma]

اینا رسیده هستن(هسته سفت شده)،وقتی بنه میرسه،اونو از درخت میکنن و به عنوان خشکبار ازش استفاده میکنن.
ولی برای ترشی،همونطور که جوونن و هسته هاشون نرمه از درخت چیده میشن

پس یه جورایی میشه گفت : وقتی هنوز کامل نرسیدن , میزارن تو ترشی , درسته؟

[roshana]

کلخنگ
لیزک تره ریواس

[roshana]

کلوس

خل من سرم ی د چنه؟!!

[-ava-]

ما اینجا بهش میگیم " بنک"
کلخنگ هم خوشمزست یه موقع هایی خیلی میخوردم

[محمد3568]

ما تو ایلام بهش میگیم((( گناشک))) یه کلمه کردی که دقیقا همینه و هیچ جا اندازه استانای ایلام کرمانشاه و کردستان نداره اسم درختش هم همون (بنه ) هست که تو کردی ون گفته میشه
بیشتر تو اواسط فصل تابستان تا اوایل مهر هستش
دلیل چروکیده شدن اون عکسی که یکی پرسیده هم اینه که حدود یه روز بعد اینکه از درخت چیده شدن جلو افتاب بوده و دیگه اینکه کاملا طبیعیه و هیچ باغ یا چیزی نیاز نداره

[setare72]

ما هم نمیشناسیمش بهش هیچی نمیگیم

[setare72]

مگه جرأت داری چیزی بهش بگی؟؟

[محمد3568]

راستیه اگه اشتباه نکنم اسم درختش بنه باشه خودش همون پسته کوهی بهش میگن