آموزش زبان ترکی

[khaan]

این کلمات چی میشه قارداش لار

قربانت

ممنون

گلم

بازم ممنون

قوربان اولوم
ساغول
گلم نداریم تو ترکی. ترجمش میشه گولوم ولی هیچ استفاده ای نمیشه.یه چیزی تو این مایه ها داریم و "جیرانیم" هست یعنی گوزنم. گوزن نماد زیبایی در ترکی هست.

[moho]

قوربان اولوم
ساغول
گلم نداریم تو ترکی. ترجمش میشه گولوم ولی هیچ استفاده ای نمیشه.یه چیزی تو این مایه ها داریم و "جیرانیم" هست یعنی گوزنم. گوزن نماد زیبایی در ترکی هست.

ساغول نمیشه آفرین ؟؟؟؟

قوربان اولوم جیرانم

[khaan]

ساغول نمیشه آفرین ؟؟؟؟

قوربان اولوم جیرانم

آفرین ؟؟؟؟ به هیچ وجه نمیشه
ولی ساغول به عنوان تایید کار هم به کار میره البته به ندرت. یعنی معادل Nice Job انگلیسی هم میتونه باشه ولی به ندرت

[moho]

آفرین ؟؟؟؟ به هیچ وجه نمیشه
ولی ساغول به عنوان تایید کار هم به کار میره البته به ندرت. یعنی معادل Nice Job انگلیسی هم میتونه باشه ولی به ندرت

یکی از دوستان ترک زبان گفت ساغول میشه آفرین .... پس آفرین چی میشه ؟؟؟

[khaan]

یکی از دوستان ترک زبان گفت ساغول میشه آفرین .... پس آفرین چی میشه ؟؟؟

خب خود Nice Job معادل آفرین فارسی هست. و عرض کردم که خیلی به ندرت در این مفهوم کاربرد داره.
آفرین میشه برکانا Barakanna همون بارک الله به تلفظ ترکی هست.

[moho]

ساغول قارداش

[Mr.Dr]

قوربان اولوم
جیرانیم

[ParsaYousefi]

ساغول نمیشه آفرین ؟؟؟؟

قوربان اولوم جیرانم

برادر اونو من سوالی گفتم

ترکی اذربایجان غربی کاملا تحریف شدس و مال شرقی و اردبیل اصیله جنوب غربی اذربایجان غربی تقریبا فارسیه

[yaghma]

احوال پرسی

صبح بخیر saharin kheyr olsoon سحرین خیر السون

روز بخیر goon uydin گون ایدین

شب بخیر gejan kheyr olsoon گجن خیر السون

سلام.حالتان چطور است؟ salum.huliz najordi? سلام .حالیز نجوردی؟

خیلی خوبم .متشکرم chokh yukhjiyum.sughol چوخ یاخجیام.ساغول

شما چطورید؟ siz najor sooz? سیز نجورسوز؟

اسم من...است manim udim…di منیم ادیم...دی.(مثلا: manim udim sepida di)

اسم شما چیه؟ sizing udiz nadi? سیزین ادیز ندی؟

ممنون sughol ساغول

خوشحال شدم sevin dim سوین دیم

به خدا میسپارمتون ulahu tupshirum الله ها تاپشیرام

میبینمتون gorosharookh گوروشاروخ

ساعت چند؟ suhut nechada? ساحات نچه دا؟

این دوستمه. Boo yoldushim di بو یولداشیم دی.

من در...زندگی میکنم. yashiram Man … من...یاشی رام

شما اهل کجاین؟ siz huruli siz? سیز هارا لی سیز

متاهلین؟ evhi siz? ائولی سیز؟

مجردین؟ soobuy siz? سوبای سیز؟

کی؟ huvukh? هاواخ؟

کجا؟ hurdu هاردا؟

معذرت میخوام. Ozr istiram اوزر ایستیرم

میتونم با...صحبت کنم. Eliya boolam …danisham ائلیه بولم ...دانیشام

دوباره بر میگردم. Gina galam. گینه گلم

بفرمایین booyouroon بویورون

مزاحم که نیستم. Mozuhim ki dairam مزاحیم کی دئیرم

[Saeed735]

افعال تركى
Söz vermek قول دادن
Dövmek كتك زدن
Kazanmak كمك كردن. برنده شدن
Öldürmek كشتن
Çekmek كشيدن
Yardım etmek كمك كردن
Kontrol etmek كنترل كردن
Kazmak كندن
Isırmak گاز گرفتن
Kaymak گذاشتن
Almak گرفتن
Tutmak گرفتن
Ağlamak گريستن
Geliştirmek گسترش دادن
Söylemek گفتن
Kaybetmek گم كردن
Dinlemek گوش دادن
Gülümsemek لبخند زدن
Korumak محافظت كردن
İşitmek شنيدن
Duymak شنيدن
Şaka yapmak شوخى كردن
Konuşmak صحبت كردن
Çağırmak صدا زدن
Harcamak صرف كردن
Boşanmak طلاق گرفتن
Sürmek طول كشيدن ، راندن
Acele etmek عجله كردن
Özür dilemek عذر خواهى كردن
Hapşırmak عطسه كردن
Unutmak فراموش كردن
Göndermek فرستادن
Sarmak فروختن
İtmek فشار دادن ، حل دادن
Düşünmek فكر كردن
Üflemek فوت كردن
Kabul etmek قبول كردن
Ödünç vermek قرض دادن
Ödünç almak قرض گرفتن
Kilitlemek قفل كردن
Dans etmek رقصيدن
Boyamak رنگ كردن
Diz çökmek زانو زدن
Vurmak زدن
Yaşamak زندگى كردن
Susmak ساكت شدن
Yanmak سوختن
Yakmak سوزاندن
Sigara içmek سيگار نوشيدن
Taramak شانه كردن
Olmak شدن
Katılmak شركت كردن ، معلق شدن
Başlamak شروع كردن
Yıkamak نشستن
Şarkı söylemek شعر گفتن
Şüphelenmek شك كردن
Yenmek شكست دادن ، مغلوب كردن
Yüzmek شنا كردن
Duymak شنيدن
Ölmek مردن
Kırmak شكستن
Yolculuk etmek مسافرت كردن
Buluşmak ملاقات كردن
Yasaklamak ممنوع كردن
Beklemek منتظر بودن
Vazgeçmek منصرف شدن
Başarmak موفق شدن
Rahatsız etmek ناراحت كردن ، مزاحم شدن
Kurtarmak نجات دادن
Oturmak نشستن
Nefret etmek نفرت داشتن
Bakmak نگاه كردن
Merak etmek نگران بودن
Göstermek نشان دادن
Yazmak نوشتن
İçmek نوشيدن
Esmek وزيدن
Hatırlatmak يادآوري كردن
Öğretmek ياد دادن
Öğrenmek ياد گرفتن
Kiralamak اجاره كردن
İzin vermek اجازه دادن
İhtiyaç duymak احتياج پيدا كردن
İnşa etmek احداث كردن
Hissetmek احساس كردن
İdare etmek اداره كردن
Yönetmek اداره كردن
Evlenmek ازدواج كردن
Dinlenmek استراحت كردن
Yalan Söylemek دروغ گفتن
Çalmak دزديدن ، نواختن ، زدن
Yakalamak دستگير كردن ، گير انداختن
Emretmek دستور دادن
El sıkışmak دست دادن
Davet etmek دعوت كردن
Savunmak دفاع كردن
Sevmek دوست داشتن
Koşmak دويدن
Görmek ديدن
Araba kullanmak رانندگى كردن
Yürümek راه رفتن
Yol göstermek راهنمايى كردن
Redd etmek رد كردن
Diyet yapmak رژيم گرفتن
İletmek رساندن , به اطلاع كسى رساندن
Varmak رسيدن
Yetişmek رسيدن
Ulaşmak رسيدن ، وصل كردن
Gitmek رفتن
Hesaplamak حساب كردن
Çözmek حل كردن
Taşımak حمل كردن
Satın almak خريدارى كردن
Çizmek خط كشيدن
Boğulmak خفه كردن
Yaratmak خلق كردن
Esnemek خميازه كشيدن
Gülmek خنديدن
Rüya görmek خواب ديدن
Uyumak خوابيدن
İstemek خواستن
Okumak خواندن
Yemek خوردن
Bağırmak داد زدن
Vermek دادن
Bilmek دانستن
Özlemek دلتنگ شدن
Ders çalışmak درس خواندن
Değiştirmek تغير دادن
Eğlenmek تفريح كردن
Yorumlamak تفسير كردن
Dilemek تقاضا كردن
Paylaşmak تقسيم كردن
Taklit etmek تقليد كردن
Telefon etmek تلفن كردن
İzlemek تماشا كردن
Temizlemek تميز كردن
Tavsiye etmek توصيه كردن
Anlatmak توضيح دادن
Açıklamak توضيح دادن , اظهار نظر كردن
Üretmek توليد كردن
Tüketmek استفاده كردن
Ayrılmak جدا شدن
Cezalandırmak جريمه كردن
Aramak جستجو كردن
Aramak تلفن كردن ،جستجو كردن
Cevaplamak جواب دادن
Hareket etmek حركت كردن
Zıplamak پريدن ، بالا و پايين پريدن
Saklanmak پنهان شدن ، مخفى شدن
Giymek پوشيدن
Bulmak پيدا كردن
Onaylamak تاييد كردن
Tebessüm etmek تبسم كردن
Teklif etmek پيشنهاد كردن
Etkilemek تحت تأثير قرارگرفتن
Teslim etmek تحويل دادن
Tercüme etmek ترجمه كردن
Çevirmek ترجمه كردن ، چرخواندن
Tercih etmek ترجيح دادن
Korkmak ترسيدن
Terk etmek ترك كردن
Teşekkür etmek تشكر كردن
Susamak تشنه شدن
Şaşırmak تعجب كردن ، متحير شدن
Tarif etmek تعريف كردن ، توصيف كردن
Tamir etmek تعمير كردن
Atamak تعين كردن ، منصوب كردن
Tırmanmak بالارفتن از
Geri çevirmek برگردان
Geri dönmek برگشتن
Kesmek بريدن
Büyümek بزرگ شدن
Kapatmak بستن
Kalkmak بلند شدن
Ertelemek بهم زدن ، مخلوط كردن
Hatırlamak بياد چيزى افتادن
Kokmakبو دادن
Koklamak بو كردن
Öpmek بوسيدن
Silmek پاك كردن
Pişirmek پختن
Ödemek پرداخت كردن
Sormak پرسيدن
Doldurmak پر كردن
Uçmak پرواز كردن
Beslemek پرورش دادن، تغذيه كردن
Kullanmak استفاده كردن
İşaret etmek اشاره كردن
Eklemek اضافه كردن
İtiraz etmek اعتراض كردن
Düşmek افتادن
İkamet etmek اقامت كردن
İmzalamak امضا كردن
Ummak اميدوار بودن ، اميد داشتن
Seçmek انتخاب كردن
Yapmak انجام دادن ، كردن
Atmak ان

[Saeed735]

نام های ترکی سیاره ها در اساطیر ترکی
سیاره : گزه گن Gezegen
عطارد (تیر)
1-تیلکدیز Tilekdiz یا تیلگ TİLEG
2-تیلگ هان (نام اسطوره ای) Tileg Han
3-اردنای Erdenay
4-سولدوز sulduz
5-مئرگن (نام اسطوره ای دوم) Mergen

ونوس(ناهید-زهره)
1- سئویت Sevit
2-چولپان ÇOLPAN (نام اسطوره ای)
3-اومای (نام اسطوره ای) Umay

زمین (ارض)
1-یئرتینج Yertinç
2- یئریندیز Yerindiz

مارس (مریخ-بهرام)
1- کوروت Kürüt
2- کیزاندیز Kızandız یا کیزان KIZAN
3-کیزاغان (نام اسطوره ای) Kızağan

ژوپیتر ( مشتری)
1- اونگای Ongay
2-ارن EREN
3-ارندیز Erendiz
4-اولگن (نام اسطوره ای Ülgen)

ساتورن (زحل-کیوان)
1-ارکلی Erkli
2- ارکلیک هان (نام اسطوره ای) Erkliğ Han
3-سکندیز Sekendiz
4-کاراهان (نام اسطوره ای دوم) karahan

اورانوس
1-جئتئی Cetey
2- یئتن ETEN
3- جئدی هان (نام اسطوره ای) Cedey Han

نپتون
1-آلتان ALTAN
2-آلتای هان (نام اسطوره ای) Altay Han
3-تالای(نام اسطوره ای دوم) Talay

پلوتون
1-یالدیریک Yaldırık
2-اوسان USAN


نام های ترکی برج ها:

فروردین (قوچ)
هوی Hoy ، ائلبیس (اسطوره و الهه ی جنگ در اساطیر ترک)

اردیبهشت (ثور)
بوکا Buka ، اود Ud ، اوغوس Oğus ، آییحیت Ayıhıt (اسطوره و الهه ی زیبایی در اساطیر ترک)

خرداد (جوزا)
اکیز Ekiz ، جؤهؤگؤی Cöhögöy (اسطوره و الهه ی سوارکاری در اساطیر ترک)

تیر (خرچنگ)
کئسالا Kısala ، سووشایان Suvşayan ، پاکا Paka ، ایه سیت İyehsit (اسطوره و الهه ی عشق در اساطیر ترک)

مرداد (اسد)
تونگا Tonga ، هاهای Hahay ، آییق Ayığ (اسطوره و الهه ی آسمان در اساطیر ترک)

شهریور (سنبله)
باشاک Başak، بوغا Buğa ، بودای Boday ، آلاهچین Alahçın (اسطوره و الهه ی زندگی در اساطیر ترک)

مهر (میزان)
اولگو Ülgü ، کسیل Kesil ، تارتلی Tartı ، اولوغ (اسطوره و الهه ی خلقت در اساطیر ترک)

آبان (عقرب)
شایان Şayan ، کویروغان Kuyruğan ، هوتوی Hotoy (اسطوره و الهه ی خورشید در اساطیر ترک)

آذر (قوس)
اوکتار Oktar ، سوغرون Suğorun (اسطوره و الهه ی آینده در اساطیر ترک)

دی (جدی)
اوغلاک Oğlak ، سئرکه Serke ، ائچکی Eçki ، جیلها Cılha (اسطوره و الهه ی کودک در اساطیر ترک)

بهمن (دلو)
کؤنک Könek ، چلک Çelek ، تانها Tanha (اسطوره و الهه ی تقدیر در اساطیر ترک)

اسفند (حوت)
چاباک Çabak ، اوچورلو Uçurlu ، آغار Ağar (اسطوره و الهه ی موجودات زنده در اساطیر ترک)

نام های ترکی ستاره های مشهور و صورت های فلکی:

ستاره قطبی : دانولوز Danulduz
خوشه پروین(ثریا) : اولکر Ülker
خوشه کندو : کووان Kovan
دب اکبر : یئدیگر Yediger
دب اصغر: کوموک Kömük
اسد اصغر : کمپیر Kempir
ذات الکرسی : کاراکورت Karakurt
جبار : تایاک Tayak

[Saeed735]

ي زمين هاي كشاورزي :

واحد اندازه گيري زمين هاي كشاورزي " دنؤم " بوده است و دؤنگ، دؤنگه، دؤنرگه و دؤنوم بمعناي " محل دور زدن " مي باشد و براي قطعه زمين بكار مي رفته است. يك دنوم به اندازه 900 مترمربع است. هر دنؤم به واحدهاي كوچك تر تقسيم مي شود . مثل: دؤرد دؤنگه (چهاردانگ) ، آلتي دؤنگه (شش دانگ)، اوچ دؤنگ (سه دانگ).

دگر = ارزش، قسمت

پاي = قسمت غذا

پاي: سهم(عربي) !

چكي = وزن

اؤلچو = اندازه

اؤلچمك = اندازه گرفتن

باتمان (چكي ده) = (در وزن) در تبريز 5 كيلو در شهر هاي مختلف متفاوت مثلا مرند 10 كيلو

باتمان (اؤلچوده) = (در اندازه) در تبريز 157.5 متر

پونزا = 250گرم

لاي = يك دور كامل در فرش بافتن

جوتلوق = به اندازه شخم زدن دو گاو در يك روز

يوك= به اندازه باري كه يك انسان بتواند بردارد

دگيرمان= آبي كه بتواند يك آسياب را بگرداند (باغداري)

سورو: گله

بؤلوك = يك قسمت (مالدارليقدا سورودن آيريلان لار) اورنك :بير بولوك قوزو

بؤلوك: قسمت (عربي) (در انگليسي تبديل به "بلوك" شده است)

آدام: نفر(واحد شمارش انسان و شتر)

گيروَنكه= 400گرم

كؤووز= ايكي چاناق

گيري= ايگيرمي چاناق

[Saeed735]

اؤلچولر ( اندازه گيري ها )

اؤلچولر( OlÇülər ): اندازه گيري ها

اوزونلوق، بوي {uzunluq-boy} : طول -دراز

ائن ( En ) = عرض

حوندورلوك ( hündürlük ) = ارتفاع

آرا ( Ara ) = مسافت، فاصله

ياريم باتمان ( Yarim batman) = نيم من

بئش آغاج ( beş ağac ) = سي كيلومتر (هر آغاج 6 كيلومتر)

بير گيروانكا (Bir girvanka ) =يك ليتر

كسير(Kəsir ) = كسر

بير چره ك ( Bir çərək ) = يك چهارم

اون آرديم (On ardim ) = ده قدم

بير قاريش ( Bir qariş ) = يك وجب

بير چووال ( Bir çuval ) = يك گوني

ايكي تليس ( ki təlis ) = دو گوني

بير آووجئ ( Bir avuc ) = يك مشت

بير اتك ( Bir ətək ) = يك دامن

دونيالارجا ( Dünyalarca ) = به اندازه دنيا

يئترينجه ( Yetərincə ) = به اندازه كافي

يوزلرجه ( Yüzlərcə ) = صدها

سايسيز ( Saysiz ) = بي شمار

قاليق ( Qaliq ) = باقيمانده

بير-بير(Bir-bir) =يكي يكي

ساحه ( ( Sahə=مساحت

قيرام )( Qiram=گرم

آغاج ( Ağac )= شش كيلومتر

قاريش ( Qariş ) = وجب

اياق: پا (واحد اندازه گيري طول و عرض قالي و فرش در قديم)

دگر، ده ير = ارزش، قسمت

پاي = قسمت غذا

پاي: سهم(عربي)!

چكي = وزن

اؤلچو = اندازه

اؤلچمك = اندازه گرفتن

باتمان (چكي ده) = (در وزن) در تبريز 5 كيلو در شهر هاي مختلف متفاوت مثلا مرند 10 كيلوو در خراسان سه و نيم كيلو گرم.

باتمان (اؤلچوده) = (در اندازه) در تبريز 157.5 متر

پونزا = 250گرم

لاي = يك دور كامل در فرش بافتن

جوتلوق = به اندازه شخم زدن دو گاو در يك روز

يوك= به اندازه باري كه يك انسان بتواند بردارد

دگيرمان = آبي كه بتواند يك آسياب را بگرداند (باغداري)

سورو: گله

بؤلوك = يك قسمت (مالدارليقدا سورودن آيريلان لار) اورنك :بير بولوك قوزو

بؤلوك: قسمت (عربي) (در انگليسي تبديل به "بلوك" شده است)

آدام: نفر(واحد شمارش انسان و شتر)

گيروَنكه= 400گرم

كؤووز= ايكي چاناق

گيري= ايگيرمي چاناق

ادامه در لينگ واحدهاي اندازه گيري قديم در تركي :

واحدهاي اندازه‌گيري تركي در قديم :

واحد طول :

آرشين= 115 سانتي متر/ ياريم آرشين= 57.5 سانتي متر/ چيرك = 29 سانتي متر / سييه = 14.5 سانتي متر/ پونزا= 7.2 سانتي متر.

واحدهاي اندازه گيري طول مسافت در مقياس بزرگتر آغاج بوده است آغاج = 6 كيلو متر, منزل= 6 آغاج .

حد فاصل هر آغاج قهوه خانه‌اي جهت استراحت وجود داشت معمولا يك فرد معمولي روزانه دو آغاج راه مي‌رفت يك مسافر تنبل يك آغاج راه مي‌رفت و آدم هاي خيلي تنبل طوري مسافرت مي‌كردند كه اگر مسافت 10 روز را جمع مي‌كردي از 9 آغاج هم كمتر مي‌شد. اين موضوع براي اينكه ميزان تنبلي شخصي را مشخص كنند مي‌گفتند فلاني خيلي زرنگ است ماشااله " اؤن گونده دوققوز آغاج يول گئدير " ( در 10 روز 9 آغاج راه مي ‌رود).

اياق: اياق بمعناي پا واحد اندازه گيري طول و عرض قالي در قديم بوده است.

توپ : بمعناي جمع آوري شده واحد اندازه گيري قماش يا پارچه

واحدهاي پول:

قيران = 100 دينار = بيست شاهي

ده شاهي = 50 دينار

چهار شاهي = يك عباسي.

يك منات = 3.5 قيران

يك پنابت = 50 دينار

اؤچ پنابت = 1.5 قيران

قارا پول = سكه كم ارزشتر از برنز و يا روي = پشيز

تومان : «تومان» واحد پولي ۸۰۰ ساله در فرهنگ و ادب و تاريخ ما تركان نيز همواره به جاي عدد ده هزار استفاده شده است. اين واحد پولي را بخاطر برابري آن با ۱۰۰۰۰ دينار چنين نامي را نهاده‌اند.

محمودي : « سكه صد دينار » يا‌‌ همان « صنار» را سلطان محمود غزنوي ضرب كرد و بعد‌ها به « محمودي » معروف شد.

شاهي : دينار واحد پول روم و برگرفته از نام امپراتور روم ديناريوس بوده است. همزمان شاهان ساماني ماوراءالنهر سكه‌هاي نقره‌اي معروف به « شاهي » را ضرب كردند كه ارزش آن نصف محمودي بود.

قران : بعداً ۱۰۰۰ دينار را « قران » و ۱۰۰۰۰ دينار را « تومان» گفتند. در اواخر دوره قاجار سكه‌هاي ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ ديناري ضرب شد كه به يك « قران » و « دو قران » يا دوهزار (اصطلاحاً دوزار و دو قرون) معروف شدند.

واحدهاي وزن :

سير = 80 گرم = 16 مثقال

درم = 10 مثقال = 15.5 دانگ

يك چتوه‌ر = 22 مثقال

چئت = 11 مثقال.

يك مثقال = 24 نخود = 4.68 گرم

يك نخود = چهار گندم

باتمان = 5 كيلو ( در بازار تبريز 4.440 كيلو گرم و درخراسان 3.330 كيلوگرم ).

يك كيلو= 1000 گرم / نيم كيلو= 500 گرم

يك پونزا = 250 گرم

هفدرم = 125 گرم

تون : تن واحد وزني برابر 1000 كيلوگرم

توناج : ظرفيت وزن يك وسيله نقليه برحسب تن

واحد اندازه گيري محصولات كشاورزي :

درميان اقوام ترك و كساني كه با تركها داد و ستد داشته اند باتمان واحد اندازه گيري محصولات كشاورزي " باتمان " بوده است. مقدار باتمان در مناطق مختلف و نيز بر حسب جنسي كه توزين مي شد متغير بود. در تركيه هر باتمان 6 اقه (اقيه ) است كه هر اقه 400 درهم يا 1283 گرم و بنابراين هر باتمان معادل 698ر7 كيلوگرم است .

واحد اندازه گير

[Saeed735]

ردن، دنبال كردن، پيروي كردن، İzləmək

آيسال: ماهواره، Aysal

ايسته‌ك: خواسته، İstək

ايسته‌كلي: خواستني، دوست‌داشتني، İstəklı

ايسلاق: خيس، İslaq

ايسينمك: گرم شدن، عادت كردن، مانوس شدن، İsinmək

ايش اؤيره‌تن: استا، كسي كه كار ياد مي‌دهد، İş öyrətən

ايش اؤيره‌نن: كار آموز، İş öyrənən

ايش آشيران: كارمند، İş aşıran

ايش سوره‌ن: وكيل، İş sürən

ايشارتي: اثر جزئي، كورسو، İşartı

ايشله‌ديجي: كارفرما، İşlədıcı

ايشله‌ك: فعال، پركار، İşlək

ايشله‌نيش: كاربرد، استعمال، İşləniş

ايشيلداق: نورافكن، پرژكتور، İşıldaq

آيغير: اسب نر، Ayğır

ايگرنج: تهوع‌آور، İgrənc

ايگيت: جوانمرد، قهرمان، İgit

ايلبيز: حلزون، مردم آزار، آب زيركاه، İlbız

ايل‌دؤنومو: سال‌گشت، سالگرد، İl dönumu

ايلديريم: آذرخش، Ildırım

ايلغين: سراب، İlğin

ايلقار: پيمان، عهد، İlqar

ايلك: نخست، İlk

ايلگي: رابطه، پيوند، İlgı

ايلگيلي: مرتبط، مربوط، İlgılı

ايلمه‌ك: رج، گره قالي، İlmək

ايلنمك: İlənmək

اَيله‌نجه: مجلس، نشست، Əyləncə

ايليشيك: رابطه، مرتبط، İlışık

آيليق: حقوق ماهيانه، Aylıq

ايليق: ولرم، İlıq

ايليك: مغز استخوان، İlık

اينام: عقيده، باور، İnam

ايناملي: با ايمان، مؤمن، İnamlı

اينانديريجي: قانع كننده، İnandırıcı

اينانيلماز: باور نكردني، İnanılmaz

اينجه: ظريف، نازك، باريك، İncə

اينجي: مرواريد، İncı

اينجيتمه‌ك: اذيت كردن، آزار رساندن، İncitmək

اينسانجيل: انسانگرا، اومانيست، İnsancil

اينله‌مك: سيزيلداماق، ناله كردن، İngəmək

آييرد: جدا، سوا، تميز داده شده، روشن، واضح، Ayird

آييق: هوشيار، بيدار، Ayiq

آييلماق: بيداري و آگاهي، Ayilmaq

ايچري: داخل، İçərı

[Saeed735]

آغارتما: سفيد كاري، گچ كاري، Ağartma

آغلاديجي گاز: گاز اشك‌آور، Ağladıcı qaz

آغلار: گريان، Ağlar

آغي: زهر، آجي، Ağı

آغي: مرثيه، نوحه، Ağı

اك: پسوند، Ək

اكسيلتمه: مناقصه، Əksiltmə

اكين: كشت، زراعت، Əkin

اگري، ايري: كج، Əgrı

اگله‌ج: ترمز، Əgləc

اگليم: منحني، انحنا، Əglim

آل: قيرميزي، Al

آلاجاق: طلب، Alacaq

آلاو: شعله، Alav

آلپ: قهرمان، جنگاور، دلاور، Alp

آلتين: قيزيل، طلا، Altın

آلقيش: تشويق، دعا، Alqış

آليجي: خريدار، Alıcı

آليجي: گيرنده، آنتن، Alıcı

آليز: مريض، بيمار، Alız

آليزليق: بيماري، مريضي، Alızlıq

آليش – وئريش: داد و ستد، Alış - veriş

آليشقين: معتاد، عادت كرده، Alışqın

آليشماق: سوختن، آتش گرفتن، عادت كردن، Alışmaq

امجه‌ك: پستان، Əmcək

امك: كار، تلاش، زحمت، Əmək

امكداش: همكار، Əməkdaş

آنديرماق: قانديرماق، فهماندن، Andırmaq

انگين: گئنيش، آچيق، آچيق چؤل، وسيع، پهناور، گشاده، Əngin

آنلام: معني، Anlam

آنلاملي: با معنا، داراي مفهوم، Anlamlı

آنلاييش: ذهنيت، تفكر، Anlayış

انليك: Əklik

آنما: يادواره، يادمان، Anma

آنماق: ياد ائتمه‌ك، فهميدن، درك كردن، به ياد آوردن، Anmaq

آني: خاطره، Anı

آنيت: تنديس يادبود، Anıt

آوانقارد: پيشرو، پيش آهنگ، Avanqard

اوْباشدان: سحر، نيمه شب، قبل از اذان صبح، Obaşdan

اوتانماز: بي‌شرم، Utanmaz

اوْتجول: گياه‌خوار، Otcul

اوْتلاق: چراگاه، Otlaq

اوتمك: Utmək

اوتمك: آواز خواني، Utmək

اوْتوروم: نشست، جلسه، Oturum

اوجقار: دور، كنار، با فاصله، Ücqar

اوجوز: ارزان، Ücüz

اوجوزلوق: ارزاني، Ücüzluq

اوچ بوجاغ: مثلث، Üç bucağ

اوچار: پرنده، Üçar

اوچاق: هواپيما، Üçaq

اوچدوران: خلبان، Üçduran

اوچغان: خلبان، Üçğan

اوچغون: ويرانه، به هم ريخته، Uçğün

اوچور: پرنده، Uçür

اوچوش: پرواز، Uçüş

اوخشاما: مويه‌گري زنان، نوحه، نوازش، Oxşama

اوْخوجو: خواننده، مطالعه‌كننده، Oxucu

اوْخول: مدرسه، مكتب، Oxul

اوْخوموش: باسواد، تحصيل كرده، Oxumuş

اودوم: خير، بركت، Udum

اودومسوز: بي‌بركت، Udumsuz

اوْرتا: ميان، وسط، ميانه، Orta

اوْرتاق: مشترك، Ortaq

اوْرمان: جنگل، Orman

اوره‌كلي: جسور، دلير، Ürəklı

آوروپا بيرليگي: اتحاديه اروپا، Avrupa birlıgı

اوْزان: آشيق، Ozan

اوزاي: فضا، جو، Ozay

اوزره: بر اساس، بر طبق، Üzrə

اوزگونچو: غواص، شناگر، Üzgükçü

اوزلو: پررو، Üzlü

اوزمك: شنا كردن، قطع كردن، بريدن، Üzmək

اوزه‌ر سرمايه: سرمايه در گردش، Üzər

اوزه‌ر: معلق، شناور، شناگر، Üzər

اوزه‌رليك: اسفند، Üzərlık

اوزه‌گن: شناگر، غواص، Üzəgən

اوْسانديرماق: بئزديرمك، خسته‌كردن، بيزار كردن، Osandırmaq

اوْسانماق: ذله شدن، بيزار شدن، Osanmaq

اوستون نيژاد: نژاد برتر، Üstün nıjad

اوستون: برتر، بالاتر، Üstün

اوشونمك: تشويش، Üşünmək

اوْغراماق: مواجه شدن، Oğramaq

اوْغرو: دزد، Oğru

اوْغلاق، چپيش: بزغاله، Oğlaq

اوْغور: اودوم، اقبال، شانس، Oğur

اوْغورلو: خوش اقبال، خوش شانس، Oğurlu

اوفورمك‌: پوله‌مه‌ك، فوت كردن، Üfürmək

اوْلاجاق: تقدير، سرنوشت، Olacaq

اوْلارسي، اوْلاسي: شدني، ممكن، Olası

اولاشماق: چاتماق، رسيدن به هم، Ulaşmaq

اوْلاناق: امكان، Olanaq

اوْلاي: اتفاق، خبر، حادثه، Olay

اولدوز: ستاره، Ulduz

اولقون: كامل، Ulqun

اولگو: الگو، Ülgü

اولو: بؤيوك، متعال، مقدس، Ulu

اوْلوس: مردم، ملت، خلق، Olus

اومماق: چشمداشت، توقع داشتن، منتظر بودن، Ummaq

اومو - كوسو: توقع و رنجش، قهر و ناز، Umu - Kusu

اومو: توقع، Umu

اوموز: كتف، Umuz

اومولماز: غير قابل انتظار، Umulmaz

اوْنوتقان: فراموشكار، Onutqan

اوْنوتماق: از ياد بردن،فراموش كردن، Onutmaq

اوْنودولماز: فراموش نشدني، Onudulmaz

اوْنورقا: ستون فقرات، Onurqa

اوْو: صيد، Ov

اوْوا: جلگه، Ova

اوْولاق: شكارگاه، Ovlaq

اوْووتماق: ديله‌توتماق، ساكت ائتمك، ساكت كردن، راضي كردن، بازداشتن از گريه با حرف زدن و تسلي دادن، Ovutmaq

اوْوولماق: ساييده شدن، Ovulmaq

اويار: تناسب، Uyar

اوْيانيش: بيداري، Oyanış

اويغو: خواب، چرت؛ رويا، Uyğu

اويغون: مناسب، لايق، درخور، همخوان، هم آهنگ، Uyğun

اوْيماق: ائل – اوبا، Oymaq

اوْيناش: فاسق، رفيق غير مشروع زن يا مرد، Oynaş

اوْيوق: حفره، Oyuq

اوْيون: بازي، Oyun

آياز: هواي صاف و خيلي سرد، Ayaz

اياق: ساغر، Ayaq

آياقچي: پادو، Ayaqğı

ايپك: ابريشم، İpək

ايچسل: داخلي، İçsəl

ايچگي: مشروب، نوشابه، İçgı

ايچيم: جرعه، قورتوم، İçim

آيراج: جدا كننده، Ayrac

ايراق اولون: كنار برويد، İraq olun

ايرماق: چاي، رود، İrmaq

ايره‌لي: به سمت جلو، پيش، İrəlı

ايره‌ليله‌ييش: پيشرفت، İrəglıləyış

ايري: درشت، İrı

آيريلماز: جدانشدني، لاينفك، Ayrılmaz

آيريم: نقطۀ افتراق، Ayrım

ايز: اثر، نشانه، İz

ايزله‌مك: تعقيب ك