روش مطالعه درس ادبیات فارسی + منابع پیشنهادی
مقاله ای از محمد کاظم میدانی
از امروز , هر روز , روش مطالعه یک از دروس را از زیان mk.meydani براتون میذارم . می تونید سوالاتتون رو درادامه از ایشون بپرسید
به نام خدا
ادبیات فارسی
ادبیات به عقیده ی بسیاری از داوطلبان دشوارترین درس از میان عمومی ها و حتی دشوار تر از دروس اختصاصی است . این سختی شاید به دلیل وجود مطالب گسترده و به نحوی پایان ناپذیر ، اجبار به فهم و درک ادبی بالا و بدون نکته بودن این درس و همچنین تیپ وحشت انداز سوالات شمارشی است اما تقویت فهم ادبی و داشتن تلاش و پایداری در یادگیری مطالبی که به شدت شیرین و دل پذیر هستند میتونه این درس رو به یکی از نقاط قوت شما تبدیل کنه !
ادبیات در کنکور شامل 6 بحث مختلف میشه که هر کدوم روش برخورد متفاوتی رو می طلبند. بخش اول که 3 سوال ابتدایی دفترچه ی عمومی هست معنی لغات است . بخش دوم دو سوال از املای کلمات که این دو بخش شامل کلمات داخل کتاب و گاهی کلمات خارج از کتاب هستند ! بخش سوم تاریخ ادبیاته که ظاهری خشن ولی باطنی خوب داره چون اگر چه لازمه ی پاسخ به تست هایش حفظ بودن تعداد زیادی اسم و مطلب هست اما بعد از یاد گیری از معدود سوالات درس ادبیاته که میتونین با اطمینان گزینه ی جواب رو بزنید و به تفکر طراح هم فکر نکنید !
بخش چهارم آرایه های ادبی است که شامل 3 سوال می شود که جواب دادن به این سوالات بستگی به فهمیدن مفهوم شعر و دانستن انواع آرایه ها در سطح کنکور و مهم تر از همه نحوه ی تشخیص اون هاست ! تنها راهش هم تمرین زیاد است ! بخش پنجم زبان فارسیه ! بعضی از خوندن بعضی مطالب اون هراس دارن، ولی در عین دشواری ظاهری سوالاتش ، میشه به اونا با کمی دقت پاسخ داد ( البته اگر نظر طراح در این میان دخیل نباشه !) و راه این بخش هم تمرین زیاد و یاد گرفتن بهترین نحوه و روش پاسخ به سوالاتش هست . و آخرین بخش، قرابت معنایی و مفهوم شعر هست که بیشترین سوالات رو شامل میشه. این بخش شاید در ابتدای راه مطالعه ی ادبیات فارسی برای کسانی که معنی اشعار رو متوجه میشند آسان ترین بخش ادبیات جلوه کنه ولی بعد از مطالعه ی سایر بخش ها و تسلط بر تست های آنها اکثرا به این نتیجه می رسند که پاسخ به تمام تست های قرابتی که نظر طراح تاثیر زیادی در جواب داره مشکل تر از پاسخ به تست های شمارشی هست !
نحوه ی خوندن دروس برای هر کسی متفاوته ! مهم یادگیری مطالب و توانایی پاسخ دادن به اون هاست اما برای یادگیری ادبیات باید هم کتاب های ادبیات رو کار کرد و مسلط شد و هم اینکه به دلیل مجزا نبودن این بخش ها در کتاب ها و متفاوت بودن نحوه ی طرح سوالات کنکور با مطالب کار شده در کتاب ناچار به حل تست های استاندارد و مطالعه ی موضوعی مطالب هستیم !
دوستانی که از دوم شروع می کنند باید هر درس کتاب رو از تمامی جهات یاد بگیرند یعنی با مطالعه ی درس 1 کتاب دوم ، معنی ها ، کلمات مهم املایی ، تاریخ ادبیات مربوط به اون درس ، آرایه های ابیات و مفهوم ابیات رو متوجه بشن و با مرور این مطالب رو تثبیت کنند و کسانی که از تابستان شروع می کنند برای کتاب های دوم و سوم همین کار رو در تابستان انجام بدن تا کتاب درسی رو خوب یاد بگیرند. برای کتاب پیش دانشگاهی هم همین کار رو در طی سال تحصیلی و طبق برنامه انجام بدن. ( منبع مطالعه ی پیشنهادی : گاج سبز محوری یا آموزش خیلی سبز)
اما ناگزیر مطالعه ی موضوعی ادبیات هم باید مورد توجه باشه، برای این کار میتونید از منابع کمک آموزشی مختلف استفاده کنید و با برنامه ای معین در هر 6 بحث ادبیات به تسلط برسید. در مورد معنی لغات و همچنین تاریخ ادبیات زدن تست های نمونه و مشابه کنکور برای یادگیری نحوه ی طرح سوالات و بهتر مطالعه کردن کمک زیادی میکنه و حل تست در اولویت دوم مطالعه هست. همچنین در مورد این دو بحث باید توجه داشت که همیشه معنی لغات از آخر کتاب نمیاد بلکه ممکنه از متن درس و حتی خارج از کتاب باشه ، برای همین مطالعه ی متن درس ها اهمیت زیادی داره.( منبع پیشنهادی: تست از ادبیات موضوعی گاج و کنکورهای اخیر). در مورد تاریخ ادبیات تمامی شخصیت ها و کتاب های ادبی داخل و حتی روی جلد کتاب منبع سوال می باشند البته در بخش اعلام کتاب دوم و سوم مطالب تاریخ ادبی با مطالب تاریخی و جغرافیایی ! با هم اومدن که مطمئنا اومدن سوالات از بخش تاریخی و جغرافیایی که مرتبط با ادبیات نیستند به شدت کمه و نیاز به مطالعه ی این موارد نیست. ( منبع پیشنهادی : تاریخ ادبیات خیلی سبز-نشرالگو)
در مورد املای لغات باید به واژه های سخت املایی که تعدادیشون در کتاب زبان فارسی مطرح شدن و مهم تر از اون واژه های هم آوای املایی توجه کرد . میتونید از منبعی که شامل این شکل کلمات و همچنین تست های متنوعی برای یاد گیری نحوه ی تشخیص شکل کلمه در یک متن هست استفاده کنید.( منبع پیشنهادی: املا و لغت نشر دریافت – ادبیات موضوعی گاج )
تست های زبان فارسی در کنکور شباهت زیادی به نحوه ی آموزش کتاب درسی زبان فارسی3 نداره...برای همین به یقین باید تست های مشابه کنکور رو به مقدار زیاد کار کرد! در تست های زبان فارسی تست شمارشی هم احتمالا وجود داره که شاید ظاهرش رو سخت جلوه بده ، اما با یاد گیری مباحث مختلف اون میشه به سوالاش به راحتی جواب داد ، البته در زبان فارسی اینکه یاد بگیریم چگونه به تست پاسخ بدهیم اهمیت دو چندانی داره ...شاید در میان مباحث زبان فارسی تکواژ و واژه مبحث هول انگیزی باشه ولی در مورد اون هم تمرین زیاد و البته آشنایی با نظر طراح مشکل رو تا حد بالایی حل میکنه .( منبع پیشنهادی: ادبیات موضوعی گاج )
آرایه های ادبی در طی کتاب های اول تا سوم به طور پراکنده معرفی شدند و کتاب درسی یه چند مثال در مورد هر یک اکتفا کرده اما مشخصا زدن تست های کنکور نیاز به مهارت داره که با تنها خوندن این کادر ها به دست نمیاد...به همین دلیل به ناچار باید از یک منبع کمک آموزشی انواع آرایه های ادبی رو بیاموزید و بعد از یاد گیری تک تک اونا و نحوه ی تشخیص هر کدوم تست های ترکیبی از تمامی آرایه ها رو تمرین کنید تا بتونید به این سوالات به خوبی پاسخ بدهید. ( منبع پیشنهادی: ادبیات موضوعی گاج – آرایه های ادبی نشرالگو)
برای زدن تست های قرابت معنایی باید درک ادبی خود رو بالا ببریم و بتونیم به سرعت مفهوم کلی بیت رو دریابیم و به صورت مقایسه ای به تست پاسخ دهیم...به همین دلیل برای پاسخ به تست های آرایه و قرابت که در مجموع 11 سوال رو شامل میشن باید از قبل خودمون رو با ابیات مختلف و وجوه مختلف اون ها درگیر کنیم و مفاهیم موجود در ادبیات فارسی رو یاد بگیریم تا سر جلسه بتونیم به سرعت مفهوم و آرایه ها رو متوجه بشیم. ( منبع پیشنهادی: ادبیات موضوعی گاج – قرابت معانی نشر دریافت)
محمد کاظم میدانی