زبان انگلیسی تخصصی :
این بخش از آزمون کارشناسی ارشد معمولا منبع مشخصی ندارد و در سالهای گذشته حتی کمتر در مورد شیلات و واژگان اختصاصی آن بود اما از سال ۱۳۸۴ به بعد جنبه شیلاتی آن شدت گرفته است . معمولا جزوه کسانی که در دانشگاه آزاد تهران درس زبان تخصصی را تدریس می کنند طراح زبان هستند . گاهی شایعه می شود که دکتر فاطمی طراح است ولی استفاده از واژه های لاتین و جستجوی معنای آنها معمولا از سوالات مورد علاقه آقای دکتر حسین عمادی است .
اکولوژی دریا :
سوالات این درس به طور کامل از جزوه درسی اکولوژی دریای دکتر نگارستان طرح می شود . معمولا هرساله در این بخش از آزمون ، سوالی در مورد جزر و مد در روزهای متوالی و فاصله آنها و همچنین مفهوم پراکنش لکه ای ( Patchy ) مطرح می گردد . به ویژه بررسی سوالات سالهای پیاپی نشان می دهد که انواع سواحل ، ناحیه بندی ها ، ویژگی هر ناحیه و موجودات و گیاهان شاخص هر ساحل و خصوصیات آن موجودات چه از نظر تغذیه و چه از نظر مورفولوژی مورد توجه طراح بوده و بخش قابل توجه سوالات را تشکیل می دهند .
با تهیه و مطالعه این جزوه بخش بسیار زیادی از سوالات اکولوژی دریا قابل پاسخگویی است و اگر جزوه بدست آمده مربوط به سال جاری باشد ، احتمال پیروزی در این بخش ۱۰۰ % است . همچنین به علت محدود بودن و تکراری بودن بیشتر سوالها ، بالاترین درصد امتحانی داوطلبان کنکور شیلات به اکولوژی دریا اختصاص دارد و به بیان دیگر همه شرکت کنندگان با درصد بالایی این درس را پشت سر می گذارند .
اینجانب زمانی که دانشجوی لیسانس بودم یک نسخه بد خط و پر غلط از این جزوه را تهیه نموده و با تایپ و افزودن عکسهایی ، آن را آراسته و در اختیار دانشجویان قرار دادم که شاید هنوز هم در دسترس باشد .
بیماریها و انگلهای آبزیان :
منبع اصلی طرح سوال برای این درس جزوه درسی استاد دکتر بابامخیر است . هر چند که همان مطالب عینا در کتاب ” بیماریهای ماهیان پرورشی ” نوشته دکتر بابا مخیر و انتشارات دانشگاه تهران وجود دارد اما حجم زیاد کتاب معمولا باعث تردید دانشجویان در استفاده از آن می گردد . راه حل این مشکل نیز آسان است . با نگاهی به سوالات هر ساله این درس ، می توان به ترتیبی منطقی بین تکرار برخی بیماریهای شاخص دست یافت . مثلا در بیشتر سالها انگل مرجانی شکل ، VHS ، IPN ، IHN ، بیماری چرخش ، بیماری زین اسبی ، لرنه آ ، لیگولا ، ایکتیوفتریوس ، بیماری باکتریایی کلیه و آبشش ، بیماریهای ناشی از استرسهای محیطی و غذایی ، شیوه های عمومی مطالعه ماهی بیمار و محیطهای کشت مطرح شده در اول کتاب و . . . تکرار شده اند .
ماهی شناسی :
یکی از دشوارترین بخشهای آزمون کارشناسی ارشد است زیرا حجم وسیعی از مطالب را در خود جای داده است . زمانی سوالهای بخش عمومی ماهی شناسی از جزوه دکتر اردلان طرح می شد و سوالات بخش سیستماتیک آن از جزوه دکتر وثوقی اما با چاپ شدن کتاب ماهی شناسی ترجمه دکتر ستاری ، سوالها از این کتاب طرح می شود . کتاب ماهیان جنوب ایران نوشته صادقی نیز مشکل سوالات سیستماتیک را مرتفع نموده است . همچنین از کتاب ماهیان آب شیرین نیز معمولا در مورد نامهای علمی و برخی ویژگیهای این ماهیان سوالهایی طرح می شد که به مرور زمان تعداد آنها کم شده است . معمولا بخشهای گردش خون و رگها ، استخوان ها ، اعصاب ، دندانها ، پوست و فلس و ساختارهای گوارشی ویژه ؛ هر ساله سوالاتی را به خود اختصاص می دهند . همچنین کلمات انگلیسی نیز در شکل سوالهایی مانند اینکه : وظیفه عضو ( … ) چیست ؟ ، یا ( … ) در کدام قسمت بدن ماهی دیده می شود ؟ و از این قبیل ، مطرح می شوند .
لیمنولوژی :
در زمانی که کتابهای لیمنولوژی وجود نداشتند یعنی قبل از سال ۱۳۸۱ تمامی سوالهای کارشناسی ارشد این درس از جزوه لیمنولوژی ۱ و ۲ دکتر احمدی طرح می شد . اما پس از این تاریخ ساختار سوالها دگرگون گردید و به درستی مشخص نشد که چه کسی طراح سوال است . در هر صورت معمولا افرادی که در دانشگاه آزاد واحد تهران _ شمال ( دربند ) تدریس می کنند طراح سوال هستند و می توان با مقایسه سوالها با جزوه هر استاد پی به طراح واقعی درس لیمنولوژی برد . از این گذشته هنوز هم مطالعه جزوه دکتر احمدی خالی از لطف نیست .
تکثیر و پرورش ماهی :
معمولا سوالهای این درس به طور کامل از جزوه درسی استاد دکتر عمادی طرح می شود که البته برخی کتابهای ایشان نیز مانند تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا و آزاد نوشته لیت ریس و ترجمه حسین عمادی از منابع طرح سوال می باشند . برای موفقیت در این بخش سوالات باید تمام جزوه های ایشان از تکثیر و پرورش ماهی گرفته تا تکثیر و پرورش آبزیان و اصول تغذیه به دقت مطالعه شوند . معمولا هر ساله سوالی در مورد آمار کلی صید یا کشتاب ورزی جهانی در این بخش از سوالها مطرح می شود ناگفته نماند که بر اساس شایعات از امسال (۱۳۸۶) به بعد آقای دکتر عمادی دیگر طراح سوال نخواهند بود و این شایعه ای است که درستی یا نادرستی آن در روز امتحان روشن می شود .
منبع : مهندس فربد امامی