ســــایکوز

[niـhan]

سایکوز یا روان پریشی چیست؟

روان پریشی یا سایکوز به معنای وضعیت روانی غیرطبیعی است واصطلاحی است که در روانپزشکی برای حالتی روانی بکار می رود که اغلب بصورت << از دست دادن تماس با واقعیت>> توصیف می شود .سایکوز به انواع جدی اختلالات روانی گفته میشودکه در طول آنها ممکن است دچار توهم وهذیان شود .گاه افراد سایکوتیک اختلال شخصیت نیز دارند .جنون یا سایکوز نوعی قطع ارتباط با واقعیت است که به طور مشخص شامل هذیان (عقایدنادرست درباره وقایع یا اشخاص)وتوهم (دیدن یا شنیدن چیزهای که وجود خارجی ندارند)می شود.واژه سایکوز به معنی وضعیت روانی غیر طبیعی است که حالت های مختلفی را در بر می گیردولی اصلی ترین ویژگی آنها نوعی قطع ارتباط با واقعیت است.


کلمه روان پرشی یا سایکوز برای توصیف شرایط غیر طبیعی ذهن ووضعیت روانی به کار می رود که طی آن ارتباط فرد با واقعیات قطع می شود. در این حالات علاوه بر قطع ارتباط با واقعیات،اختلال در تفکر ،درک وقضاوت نیز بروز می کند.زمانی که کسی دچار حالت روان پریشی شود ،روان پریش یا سایکوتیک نامیده می شود.روان پریشی یا سایکوز یا اختلالات شدید روانی ،نوع شدید بیماری روانی است که ویژگی عمده آن فقدان واقعیت سنجی یا قطع ارتباط با دنیای واقعی است .

معمولا"بیمار رفتارها وصحبت های غیر طبیعی دارد.فعالیت های جسمی وروانی او به حدی دچار اختلال می شود که باعث به هم ریختگی فعالت های فردی واجتماعی اش می شود .چنین بیماری معمولا"از بیماری خود آگاهی ندارد وخود راسالم می داند واز درمان خودداری می کند ،در این نوع بیماری اغلب ضایعه مشخصی در مغز مشاهده نمی شود .روان پریشی را به دلیل تفاوت در شروع وسیر بیماری ،مدت بیماری و بهبود به چند گروه اصلی تقسیم می کنند ، روان پریشی ممکن است با بیماریهای جسمی (مثلا" به دنبال ضربه های مغزی ،عفونت های شدید مصرف مواد) یا براثر بیماریهای روانی (مثلا اسکیزوفرنیا ) همراه باشد.
اگرچه روان پریشی ممکن است در هر گروه سنی دیده شود ،اما بیشتر در افراد جوان اتفاق می افتد.حدود3تا 5 نفرازهر نفر حالاتی از روان پریشی را تجربه میکنند.که این میزان بیشتر ازمیزان شیوع دیابت (بیماری قند )است.

اغلب مردم از این دوره بیماری رهایی پیدا می کنند .روان پریشی ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد ومثل هرنوع بیماری دیگری می تواند درمان شود. روان پریشی انواع مختلفی دارد مانند اسکیزوفرنیا ،افسردگی روان پریشانه ،اختلال خلق دو قطبی واختلال هذیانی ،اسکیزوفرنیایا شیزوفرنیا از موارد شایع بیماریهای روان پریشانه است که حدود 1/5-1 درصد افراد جامعه را در طول عمر مبتلا می سازد.

روان پریشی ، موجب تغییرات خلق وتفکر (بروز عقاید غیر معمول )،قضاوت وادراک می شود .مجموعه این عوامل باعث می شوند گفتار ، کردار ورفتار شخص آنچنان دچار آشفتگی شود که براحتی نتوانیم احساسات شخص بیمار را درک کنیم .

تفکر گیج ومبهم (سر در گمی):در این حالت افکار روز مره فرد مبتلا مبهم شده وارتباط معمول ومنطقی خود با یگدیگر را از دست می دهند. صحبت های شخص نا مشخص ،نا مفهوم یا نا مر بوط می شوند.شخص ممکن است در تمرکز ، دنبال کردن مکالمه ویاد آوری مسایل مشکل داشته باشد وسرعت افکار ممکن است بسیار تند یا کند شود. اعتقادات غلط (هذیان ):کسی که یک دوره روان پریشی را تجربه می کند ،ممکن است دچار عقاید وباورهای غلط ونابجایی شود که هذیان نامیده می شود .
در این حالت شخص چنان به عقاید خود مطمئن است که بحث های منطقی نمی تواند تغییری دراو ایجاد کند.به عنوان مثال ممکن است شخصی با توقف یک اتومبیل در بیرون اظهار کند که پلیس اورا تحت نظر دارد.

توهم :توهم به مفهوم درک بدون محرک خارجی واقعی است .دراین حالت شخص روان پریش،چیزهائی را میبیند،می شنود،حس می کند، میچشدیابوئی احساس میکندکه وجودخارجی ندارند.به عنوان مثال چیزهائی می شنودکه افراددیگرحاضردرهمان موقعیت زمانی و مکانی نمیشنوندیاچیزهائی می بیندکه وجود خارجی ندارند.
علائم درافرادمختلف با هم تفاوتهائی داردکه ممکن است طی زمان تغییرکند.یک دوره روان پریشی در3 مرحله اتفاق می افتدوطول این دوره هااز فردی به فرد دیگرمتفاوت است. روان پریشی وضعیت روانی غیرطبیعی است که حالت های مختلفی را در بر می گیرد ولی اصلی ترین ویژگی آن،نوعی قطع ارتباط با واقعیت است.

مرحله یک(مقدماتی):

در این مرحله، علائم گنگ و مبهم هستند و بسختی می توان متوجه آنها شد ممکن است تغییراتی در چگونگی بیان احساس ،ادراک و افکار ایجاد شود.مثلا شخص کمی مشکوک و بدبین می شود،دیر به خواب می رود،مرتب دلشوره دارد،انگیزه قبلی خود برای کار کردن را از دست می دهد و زود عصبانی می شود.مرحله دوم(حاد):در این مرحله علائم روان پریشی به وضوح تجربه می شوند،این علائم شامل توهم، هذیان یا تفکر مبهم است.

راهنما برای خانواده بیماران مبتلا به بیماریهای شدیدروان پزشکی

کنترل توهم

فردی ممکن است درحال توهم باشد که:

• باخودش باهیجان بحث وگفتگو کندوبه نظربرسدکه درحال پاسخگوئی به سوالات یابیانات فرددیگری است.
  
  
• بدون هیچ دلیل واضحی ناگهان می خندد.
  
  
• به نظرمیرسدحواسش پرت است ویامشغولیت ذهنی داردویانمی تواندبرموضوع بحث یاکاری متمرکزشود.
  
  
• به نظرمیرسدچیزی رامی بیندکه شمانمی توانیدببینید.
  

بعضی بیماران می آموزندکه باتمرین وممارست وبااستفاده ازیک یاادغام چندشیوه باتوهمات خودکنارآیندازجمله:

• صحبت ومشاوره بایک درمانگر یافردی دیگر.
  
• 
  
• افزایش مقدارداروی ضدروان پریشی(سایکوز)موردمصرف.
  
• 
  
• باخواستن ازصداهاکه اوراترک کنند.(درصورت وجودتوهم شنوائی)
  
• 
  
• نادیده گرفتن صداها،تصاویر،بوها،مزه هاواحساس ها.
  
• 
  
• تمرکزبرکار یافعالیتی دیگر.
  
• 
  
• گوش دادن به موسیقی بلند(ترجیحاًباگوشی)

شمامیتوانید باروشی حمایت گرانه،همدلانه وآرام:

• ازاوبپرسیدآیاهم اکنون چیزی شنیده یادیده است؟واگرپاسخ بلی است،آن چه بوده؟
  
• 
  
• به منظوردرک این که آن تجربه چه احساسی دراوایجادمی کند،اطلاعات کافی بگیرد.
  
• 
  
• راه های مختلف برای کنارآمدن بااحساسات ونیازهای برخاسته از توهم پیشنهادکنید.این امر احساس امنیت وتوانائی کنترل احساس خود به بیمار میدهد.
  
• 
  
• درمورداینکه آن تجربه ممکن است یک نشانه یاتوهم باشدبااوگفتگوکنید.(میتوان به کمک نشانه ،یاتوهم واژه دیگری که مورد پذیرش بیمار است به کاربرد.)
  
• 
  
• درصورت لزوم محدودیت های رفتارشانرابه اویادآوری کنید.(مثلاً فریادنکشد).

شمانبایداو یاتجربه اش را مسخره کنید.

شمانبایدازتجربه اش دچارحیرت و هراس شوید.

شمانبایدبه اوبگوئیدکه تجربه اش واقعی نیست،یاآنرانادیده ودست کم بگیریید.

شمانبایددرموردمحتوای توهم یااینکه چرااوصدائی می شنودیاچیزی می بیند،واردبحثی طولانی شوید.

پاسخ به هذیان

درموردجزئیات هذیان بحث وسوال مفصل نکنید.برای خارج کردن بیمار از هذیان نه بااو بحث کنید ونه سعی کنیداورا متقاعد کنید.زیرانتیجه نخواهدداشت.

چنانچه او آرام است ،بی طرفانه ،محترمانه وآرام به اوگوش دهید،سپس یک یا کلیه موارد زیررا انجام دهید: به نظرات و پیشنهادات غیرهذیانی فردپاسخ دهید .

موضوع صحبت را از محتوای هذیان منحرف کنید.

واضح وروشن ولی بدون داوری تمایل خودرادرتفسیروضعیت ابرازکنید.

چنانچه خویشاوندبیمارتان اصرارداردکه درموردموضوع هذیان شما نظری بدهیدشمامی توانید:

اورا به عنوان یک فردبپزیرید و همان طور که برای نظر خود احترام قائلیدبرای نظراوهم

احترام قائل شویدوتوضیح دهیدکه بین نظرشماودیدگاه او تفاوت وجود دارد.

درصورتیکه هذیان توام باعواطف شدیداست شمامیتوانید:

• بدون اشاره به هذیان ،به احساس مزاحم/ناراحت کننده(مانند:ترس،خشم،اضطراب ،غم)همراه باهذیان راپاسخ دهید.
  
  
• کمکش کنید،باآن احساسات وعواطف مزاحم/ناراحت کننده کنارآید.برای مثال می توانیدبپرسید: چه میتوانم بکنم تا
  
  

احساس امنیت بیشتری کنید.

• اطراف بیمارآرامش برقرارکنید.
  
  
• تعدادافرادوسروصدای اطراف بیمار راکم کنید.
  
  
• ابراز همدلی برای شرایطی که بیمار درآن قراردارد(دررابطه بافکرغلط/هذیانی)نشان دهیدودرصورت امکان به بیمار
  

کمک کنید(بعنوان مثال تلویزیون را خاموش کنیداگربیمارفکرمیکنددربرن امه درباره او صحبت میشود)

[ZAPATA]

خیلی زیاده ... خلاصشو در دو خط بگو ببینیم چی گفته ...

[niـhan]

خیلی زیاده ... خلاصشو در دو خط بگو ببینیم چی گفته ...

یه بیماری هست به اسم روانپریشی که بیمارا به روان پریشی دچارنانطور بگم بهت ک روانشون پریشه
تنبلی نکن یه نگا بنداز اشنا بشی با نحوه برخورد با همچین بیمارایی

[ZAPATA]

یه بیماری هست به اسم روانپریشی که بیمارا به روان پریشی دچارنانطور بگم بهت ک روانشون پریشه
تنبلی نکن یه نگا بنداز اشنا بشی با نحوه برخورد با همچین بیمارایی

فقط واسه خاطر شما ... !