دکترای بیو تکنولوژی 2
آزاده حداديانپور، دانشجوي رشتهي دکتراي پيوسته بيوتکنولوژي دانشگاه تهران، رتبهي 32 منطقه و 56 کشوري سال 1390
اين رشته از سال 1378 در مقطع دکتراي پيوسته در دانشگاه تهران تأسيس شده است و هر سال بين 8 تا 13 دانشجو برحسب علاقهي متقاضيان برميگزيند. طول دوران تحصيل در اين رشته 8 سال تعريف شده است؛ به اين صورت که 3 سال مقطع ليسانس، يک سال و نيم فوقليسانس و 3 سال و نيم دکترا اما برحسب پاياننامهي دانشجويان اغلب بيشتر از 8 سال به طول ميانجامد. براي عبور از هر مقطع به مقطع بعد، هيچ امتحاني وجود ندارد اما در پايان ليسانس شما موظف به اخذ مدرک زبان (تافل و ايلتس يا مدرک زبان خود دانشگاه تهران و وزارت علوم) هستيد و در پايان فوق ليسانس و دکترا هم بايد تز ارائه دهيد.
اهداف ايجاد اين رشته:
الف- تربيت نيروي انساني پژوهشگر، متخصص، مبتکر و خلاق در زمينههاي مختلف حوزهي بيوتکنولوژي متناسب با نيازهاي پژوهشي و توليدي کشور در راستاي توليد ارزش افزوده و بينيازسازي کشور از واردات کالاهاي حوزهي بيوتکنولوژي که همهساله هزينهي گزافي به کشور تحميل ميکند.
ب- تربيت نيروي انساني متخصص مدرس براي تدريس و پژوهش در درسهاي مرتبط با حوزهي بيوتکنولوژي و رفع کمبود شديد نيروي انساني متخصص در اين حوزه. (با توجه به آنکه حوزهي بيوتکنولوژي جايگاهي نو در تحقيقات داشته و پايهگذاري اين رشته به صورت مجزا در کشور وجود نداشته و نيروي آموزشديدهي ويژهي اين حوزه بسيار محدود است و اغلب متخصصان کشور از زمينهي تحقيقاتي ديگري وارد اين حوزه شدهاند، بنيانگذاري دورهاي ويژه به صورت دکتراي پيوسته تخصصي با هدف تربيت مدرسين متخصص در اين حوزه کمبود کشور را برطرف خواهد کرد.)
ج- تربيت نيروي انساني متخصص براي ارائهي خدمت در سطوح مديريت و سياستگذاري در بخش دولتي و غير دولتي در حوزهي بيوتکنولوژي (حوزهي مديريت بيوتکنولوژي نيز دچار کمبود شديد متخصصان تربيتشده براي اين حوزه است؛ بنابراين تربيت نيروي پژوهشگري که از ابتدا با تمامي ابعاد پژوهش و آموزش در اين حوزه آشنا شده و پيشرفتهاي روز دنيا را تجربه کرده است نقشي اساسي در سياستگذاريهاي ضروري در اين حوزه در کشور خواهد داشت.)
گرايشهاي فوق ليسانس اين رشته عبارتاند از:
بيوتکنولوژي فراورش زيستي (Bioprocess engineering)
بيوتکنولوژي ميکروبي و محيطي (microbial & environmental Biotechnology)
بيوتکنولوژي مولکولي(molecular Biotechnology)
بيوتکنولوژي پزشکي ( medical Biotechnology)
بيوتکنولوژي کشاورزي (Agricultural Biotechnology)
من تصميم به ادامهي تحصيل در گرايش بيوتکنولوزي پزشکي دارم؛ اما دانشجويان ميتوانند بعد از ليسانس يا فوق ليسانس مدرک خود را گرفته و براي ادامهي تحصيل از دانشگاههاي خارج از کشور پذيرش بگيرند و در آنجا ادامهي تحصيل دهند يا حتي براي کار به آنجا بروند. در ايران فقط امکان ادامهي تحصيل تا دکترا وجود دارد اما در خارج کشور امکان ادامهي تحصيل تا پست دکترا هم وجود دارد.
نحوهي پذيرش:
اين رشته نيمهمتمرکز است و براي قبولي در آن علاوه بر داشتن رتبهي زير 500 کشوري يا مدال طلاي کشوري المپيادهاي دانشآموزي بايد در مصاحبه قبول شويد. نحوهي انتخاب اين رشته در برگهي انتخاب رشته به اين صورت است که چون رشتهاي نيمهمتمرکز است بايد اولين انتخاب شما باشد و بعد از آن به ترتيب اولويت رشتههاي ديگر متمرکز را انتخاب کنيد. به عنوان مثال ترتيب انتخاب رشتهي من به اين صورت بود:
1. بيوتکنولوژي دانشگاه تهران
2. پزشکي دانشگاه تهران (پرديس پورسينا)
3. پزشکي شهيدبهشتي
4. پزشکي ايران (پرديس همت)
5. پزشکي شيراز
و...
بعد از اعلام نتايج قبولي، شما در اولين رشتهي متمرکز انتخابي خود پذيرفته ميشويد و در آن شروع به تحصيل ميکنيد (من يک ماه و نيم پزشکي را در دانشگاه تهران خواندم) سپس در اواسط آبانماه نتايج قبولي رشتههاي نيمهمتمرکز روي سايت سازمان سنجش ميآيد که همان ليست دعوتشدگان به مصاحبه است. در اواخر آبانماه مصاحبه با حضور اساتيد گروه بيوتکنولوژي و داورهاي خارجي از دانشکدهي زيست دانشگاه تهران و تربيت مدرس برگزار ميشود و نتايج دو روز بعد از آن اعلام ميشود. پذيرفتهشدگان در مصاحبه بايد از رشتهي قبلي خود انصراف داده و در رشتهي جديد ثبت نام کنند و بسته به صلاحديد گروه، ترم دانشجويان از همان آبانماه يا بهمن شروع ميشود.
من اين رشته را به دلايل زير انتخاب کردم:
- اين رشته ترکيبي از همه چيز است؛ يعني هم درسهاي رياضي و هم تجربي.
- در سطح جهاني کاملاً شناخته شده است و امکان تحصيل و کار در خارج کشور در اين رشته وجود دارد.
- رشتهاي پژوهشمحور است و براي افرادي که روحيهي پژوهشي و خلاقيت دارند مناسب است.
- علاقهاي به ساير رشتههاي دانشگاهي رشتهي تجربي مثل پزشکي و دندانپزشکي نداشتم.
- رشتهي زودبازدهتري هست. در اين رشته بعد از 8 سال مدرک دکتراي تخصصي (PhD) خود را دريافت ميکنيد اما در رشتهي پزشکي يا دندانپزشکي 6 الي 7 سال فقط دکتراي عمومي طول ميکشد؛ علاوه بر آن معلوم نيست چند سال بايد منتظر قبولي در تخصص باشيد.
- اين رشته تعهد خدمت ندارد.
- ساليانه به طور ميانگين فقط 10 نفر ميپذيرد به همين دليل فرصتهاي شغلي اين رشته هنوز خالي هستند و نياز به نيروي متخصص دارند.
اگر کسي ميخواهد اين رشته را انتخاب کند بايد همهي جوانب آن را بسنجد. وقتي وارد اين رشته شد با اراده ادامه دهد و به حرف بقيه توجه نکند. خيلي طبيعي است که چون اين رشته نوپا و ناشناخته است وقتي دوستان و آشنايان بفهمند که شما به جاي رشتهي برق يا مکانيک شريف و پزشکي و دندانپزشکي تهران اين رشته را انتخاب کرديد متعجب شوند و برخي حتي شما را از اين کار منع کنند؛ اما سعي کنيد همهي جوانب را ببينيد.
فرصتهاي شغلي:
هيئتعلمي دانشگاه
کار در شرکتهاي دانشبنيان و داروسازي مثل: سينازن و اريوزن و نايزب و بنياخته و پاستور و پژوهشگاه رويان و حتي شرکت نفت
انجام پروژههاي پيشنهادي براي ارگانهاي مختلف مثل ناجا و سازمان حفاظت از محيط زيست و...
البته واحد های این رشته هم در دستر هستند که نیازی ندیدم که بذارم