آموزش عربی کنکور93

[angel]

هیشکی نمی خواد جواب بده؟؟؟ یه بار دیگه تستو میذارم:

عین ما فیه جمل اکثر من غیره:

1)کل شیء فی الحیاه نعمه قد ترشدنا الی صراط المستقیم!

2)المومن یشاهد نتیجه عمله حین یشتغل به!

3)یحاسب الله الخلق فی ذلک الیوم لما یرزقهم فی هذا الیوم!

4)المومن ذو وجه ضاحک وان کانت نفسه باکیه!

بالاخره جوابش چی شد؟

[mk.meydani]

بالاخره جوابش چی شد؟

از این به بعد درمورد تست به تاپیک تست عربی مراجعه کنید.

[angel]

از این به بعد درمورد تست به تاپیک تست عربی مراجعه کنید.

شرمنده میشه لینکشو بذارین پیدا نکردم

[mk.meydani]

شرمنده میشه لینکشو بذارین پیدا نکردم

http://forum.konkur.in/thread4953.html#post57367

اینم لینکش

[mk.meydani]

روز ششم معرفه ششم: مضاف به معرفه
*************************************
معرفه به اضافه: هرگاه اسمی به یک اسم معرفه اضافه شده بود( یعنی بعد از آن مضاف الیه معرفه آمده بود)، آن اسم معرفه به اضافه می شود. مثل:
قلمک ( ک=ضمیر: معرفه => قلم=مضاف: معرفه به اضافه)
تلمیذ المدرسه( المدرسه=ذواللام: معرفه => تلمیذ=مضاف: معرفه به اضافه)

* اگر اسمی به یک اسم نکره اضافه شده بود، آن اسم هم نکره میشود. مثل:
تلمیذ مدرسة ( دانش آموز مدرسه ای) ( مدرسه: نکره => تلمیذ=مضاف: نکره به اضافه)

نکته: به اسمهای ( کل- بعض- قبل- بعد- مع- احد- اِحدی- کلا(هردو)- ذو‌ و....) اسمهای دائم الاضافه گویند یعنی همیشه بعد از آنها مضاف الیه می آید. مثل: جاء کل التلامیذ.

دقت: اگر بعد از اسم کلّ ، مضاف الیه به صورت جمع آمده بود، (کل) را به صورت ( همه ) و اگر به صورت مفرد آمده بود، آن را به صورت ( هر ) ترجمه می کنیم.
کل التلامیذ(= همه ی دانش آموزان) / کل تلمیذ (= هر دانش آموزی)

نکته: حالا اگر بعد از اسمهای دائم الاضافه، معرفه آمده بود، این اسمها هم معرفه می شوند ولی اگر نکره آمده بود، نکره می شوند. مثل: معک ( مع=معرفه) / کل شیءٍ( کل= نکره)

دقت: حرف جار ( ل) اگر به اسمی بچسبد که ال داشته باشد، الف حذف می شود ولی آن اسم معرفه به عامل گذشته ی خود می ماند. مثل:
ل+ الکتاب = للکتاب(الکتاب= معرفه به ال) / ل+ التی = للتی (‌ التی= معرفه به موصول)

نکته: مضاف سه چیز نمی گیرد:

1- ال المدیر المدرسه ( غلط‌ )

2- تنوین مدیرٌ المدرسه ( غلط )

3- نون مثنی وجمع مسلمون العالم ( غلط) => مسلموالعالم
والدین + ی = والدیّ / والدین +‌نا = والدینا

دلیل3:در اسم هایی مثل معلمانٍ ، معلمینِ ، معلمینَ یا معلمون و... نون نشانه ی تنوین است و این اسم ها نکره اند. البته آمدن ال با نون عوض تنوین مشکلی ندارد و در آن صورت معرفه به ال است. ولی این نون چون نشانه ی تنوین است و مضاف هم تنوین نمی گیرد پس هنگام اضافه شدن حذف می شود.

دقت: بعضی اسم ها با داشتن ان یا ون مثنی و جمع نیستند.( درس بعدی)

نکته: در تعداد اضافه های پشت سر هم هیچ محدودیتی نیست و چند اسم می توانند متوالیا معرفه به اضافه باشند. مثل:
سیدا شباب اهل الجنه( الجنه=معرفه به ال => اهل=معرفه => شباب=معرفه => سیدان=معرفه)

نکته:‌ اللهم = یا الله => اللهم= الله + م( حرف) ( الله= معرفه به علم)

[mk.meydani]

روز هفتم درس دوم: علامت های اعراب( اعراب ظاهری فرعی(1)): اسم مثنی
**************************

انواع اعراب: 1- ظاهری 2-غیر ظاهری(تقدیری( درس4 عربی2)و محلی)

اعراب ظاهری: 1- اصلی 2- فرعی

1- اعراب ظاهری اصلی: بسیاری از اسمهای مفرد و جمع مکسر که در حالت رفع ، ضمه درحالت نصب، فتحه و در حالت جر ،کسره می گیرند.

2- اعراب ظاهری فرعی( نیابی) : 1- حروفی به جای حرکتی 2- حرکتی به جای حرکتی

1- حروفی: 1- اسم مثنی 2- جمع مذکر سالم 3- اسماء خمسه

2- حرکتی: 1- جمع مونث سالم 2- ممنوع من الصرف(درس سوم)

بحث امروز: اعراب ظاهری فرعی حروفی نوع اول اسم مثنی

اسم مثنی

1- رفع: انِ مثل: جاء المعلمانِ 2- نصب یا جر: ینِ مثل: رأیت المعلمینِ / سلمت علی المعلمینِ

توجه: در این اسم ها فقط الف یا ی نقش اعراب دارند و نون عوض تنوین می باشد.(مرفوع با الف)

توجه2: تمام اسمهایی که اعراب فرعی دارند(5دسته) در اعراب آنها از کلمه ی نیاباً (جانشینی) استفاده می شود.

نکته: بعضی از اسمها (ان) دارند ولی مثنی نیستند بلکه جمع مکسر هستند و اعراب اصلی دارند. مثل:
ابدان- الوان- ارکان- اذهان- ادیان- اخوان- آذان

نکته: بعضی اسمها (ان) دارند ولی مثنی نیستند بلکه مفردند مثل :
( عطشان- جوعان- ظمآن- فرحان- غضبان- کسلان) - دَوَران(گردش) - طَیَران- فوران

توجه: اسم های داخل پرانتز بر وزن فعلان هستند و غیرمنصرف( درس3) ولی اسمهای خارج پرانتز منصرفند و اعراب اصلی دارند.

نتیجه: اسمهای مختوم به ( ان ، ین ) درصورتی مثنی هستند که این نشانه ها زاید باشند

[mohandes93]

اگه منظورتون از سوالتون اینه که کدوم معرفه هاش بیشتره میشه گزینه 3 به نظر من
سوالتون معنی نداره اصن

تعداد معرفه رو نمی خواد.میگه کدوم یکی جمله بیشتری داره.

[mk.meydani]

روز هشتم اعراب فرعی دوم جمع مذکر سالم و اسماء خمسه
******************************************

جمع مذکر سالم

1-رفع: ون مثل جاء المعلمونَ 2- نصب: ین مثل رأیت المعلمینَ 3- جر: ین مثل سلمت علی المعلمینَ

نکته: فقط ( و ) یا ( ی ) اعراب محسوب می شوند و نون نشانه ی تنوین میباشد که قبلا به آن پرداخته شده است.( دقت کنیم که وجود این نون با ال مشکلی ندارد.)

نکته: بعضی اسم ها با این که ( ین) دارند ولی جمع مکسر هستند مثل:
مساکین ، مجانین ، مضامین ، قوانین ، شیاطین ، سلاطین و...

توجه: این اسم ها چون بر وزن مفاعیل هستند، غیر منصرف می باشند( درس3)

توجه: همانطور که قبلا بیان شده بود، دقت کنیم که جمع مذکر سالم هنگام مضاف شدن، نون آن حذف میشود. مثل:
جاء معلمو المدارس.

نکته: فقط اسم های عاقل را میتوان این گونه جمع بست و اسم های غیر عاقل اکثرا فقط جمع مکسر دارند( بعضی با ات هم جمع بسته می شوند.) مثلا : کتابین( غلط) ، قلمون( غلط)

اسماء خمسه

قبلا گفتیم که اسمهای مفرد در هر 3 حالت اعرابشان اصلی است. حال می گوییم که 5 اسم داریم که از این قاعده مستثنی هستند. أب ، أخ ،‌ ذو ، فو ،‌ حم

1-رفع: و مثل: جاء ابوک 2- نصب: ا مثل رأیت أباک 3-جر: ی مثل سلمت علی ابیک

نکته: 2اسم( فو و ذو) خود مرفوع هستند که در حالت نصب و جر چنین می شوند: ( فا - ذا) ( فی - ذی )

نکته: برای کلمه ی دهان 2 لفظ داریم:
1- فو که از اسماء خمسه هست و در هر 3حالت اعرابشان فرعی می باشد.( فو - فا- فی)
2- فم که در هر سه حالت اعرابش اصلی می باشد.

نکته: کلمات فو( به همین شکل نه به صورت فم) و ذو دائم الاضافه هستند.

نکته: اگر قبل از ذو اسم نکره آمده بود، حتما ذو صفت می شود.( درس5) رأیت معلما ذا کتاب( ذا=صفت ،‌ کتاب=م الیه)

اسماء خمسه باید 3 شرط را باهم داشته باشند تا اعرابشان فرعی باشد.

1- مفرد باشند: چرا که جمع آنها که جمع مکسر است همواره اعرابش اصلی است. مثل: جاء آباءٌکم / رأیت آباءَکم

نکته: جمع اسماء خمسه: أب => آباء أخ => إخوه(مذکر است) - إخوان فو => افواه

توجه: آباء جزء معدود کلماتی هست که با داشتن الف و همزه ی زائد ولی منصرف هست.

باید بدانیم که اسماء خمسه اگر مثنی بودند مثل بقیه ی مثنی ها اعرابشان فرعی هست. مثل: أخ => أخَوان - أخَوینِ

2- مضاف باشد: چرا که اگر نباشند اعرابشان اصلی هست : جاء الأبٌ / رأیت الأبَ و...
مثل: جاء ابو محمد( ابو = فاعل و نیابا مرفوع با واو)

3- مضاف الیه آن ضمیر ( ی) نباشد. چون هر اسمی به (ی) اضافه شود ، در هر 3 حالت اعرابش تقدیری می شود(درس4) و دیگر فرعی نیست. مثل: جاء ابی( فاعل و تقدیرا مرفوع) / رأیت ابی و ...

[mk.meydani]

روز نهم درس سوم

اعراب ظاهری فرعی(2)
****************************
فرعی حرکتی به جای حرکتی: 1- جمع مونث سالم 2- ممنوع من الصرف

جمع مونث سالم

حرکتی هست نه حروفی پس همواره نشانه ی آن ( ات ) هست که:

1-رفع: ضمه جاءت المعلماتُ 2- نصب: کسره رأیت المعلماتِ
3- جر: کسره سلمت علی المعلماتِ

درنتیجه جمع مونث سالم در حالات رفع و جر اعراب اصلی دارد و فقط در حالت نصب به جای فتحه، کسره می گیرد پس اعراب فرعی دارد.

توجه: بعضی اسمها با داشتن ( ات) جمع مکسر هستند و همواره اعراب اصلی دارند:
اوقات ، اصوات ، ابیات ، اموات ، اقوات و... قرأت الابیاتَ

غیر منصرف(=ممنوع من الصرف= لا ینصرف)

اسمهایی هستند که تنوین نمی گیرند( ولی ال می گیرند.)

1- رفع : ضمه مثل: جاءت فاطمةُ 2- نصب : فتحه مثل: رأیت فاطمهً
3- جر: فتحه مثل: سلمت علی فاطمهً

در نتیجه غیرمنصرف در حالات رفع و نصب اعراب اصلی دارد و فقط در حالت جر به جای کسره، فتحه میگیرد.

نکته: اگر اسم غیر منصرف یکی از این دو خصوصیت را داشت، در حالت جر نیز اعرابش اصلی می شود.(کسره می گیرد) ولی بازهم غیرمنصرف هست.( تنوین نمی گیرد):

1- ال داشته باشد. صلیت فی مساجدَ => صلیت فی المساجدِ .

2- مضاف شود. صلیت فی مساجدَ => صلیت فی مساجدِ المدینهِ .

دقت: صفت اعراب غیر منصرف را اصلی نمی کند. صلیت فی مساجدَ کبیرةِ

معرفی اسمهای غیر منصرف در درسنامه ی بعدی( فردا)

[mk.meydani]

روز دهم : معرفی غیرمنصرف ها
*****************************

گفتیم که اسم ممنوع من الصرف تنوین نمی گیره و با شرایطی در حالت مجرور اعراب فرعی داره. اما انواع لاینصرف ها:

1-اسم علم مونث: 1- برای انسان 2- برای غیر انسان

1- برای انسان:

چه مونث حقیقی باشد یعنی علامت مونث( ة - اء - ی) دارد و اسم زن است مثل: فاطمه - زهراء - کبری

چه مونث معنوی باشد یعنی علامت مونث ندارد ولی اسم زن است مثل: مریم- زینب

چه مونث لفظی باشد یعنی علامت مونث دارد ولی اسم مرد است مثل : معاویه - طلحه- زکریاء - موسی

دقت : کلماتی مثل اُم - بنت و... چون علم نیستند، با این که مونث هستند ولی منصرف اند.

2- برای غیر انسان: از این دسته که مونث مجازی نام دارند فقط اسامی شهر ها وکشورها غیر منصرف هستند.
مثل: تهران- آمریکا- مکه و...

نکته و سوال: راستش یه جایی خوندم بعضی از شهرها و کشورها مثل مصر و عراق منصرفند ولی معلممون به ما گفت که مصر غیر منصرفه. شاید مهم نباشه ولی واقعا نمیدونم. کسی میدونه؟

نکته: مونث مجازی: بر غیرجاندار دلالت می کند. اصل در غیر جاندارها بر مذکر بودن است مگر اینکه علامات تأنیث در آن باشد یا یکی از موارد زیر باشد که در این صورت مونث مجازی است.

نکته:برخی از مونث های معنوی:

1) اسم شهر ها و کشور ها( غیرمنصرف)
2) برخی اعضای زوج بدن(منصرف) مثل: عین(چشم) - اُذُن - ید- کف - رِجل( پا)
3) برخی اسم ها به طور سماعی مونث مجازی هستند.( منصرف چون علم نیستند)
مثل: الشمس - السماء - النار - الأرض - الدار - البئر - النفس - الحرب - الریح

2- اسم علم مذکر غیر عربی مثل داریوش - بهرام - ادیسون - غالیله و...

نکته: نام مردهایی که در قرآن آمده همگی غیر عربی هستند( زبان عبری) و غیرمنصرف مثل :
ابراهیم- داوود- یوسف- یعقوب- فرعون - هارون- قارون- نمرود- لقمان و...

ولی نام 7 پیامبر منصرف است.: هود - لوط - شیث - شعیب - صالح - نوح - محمد ( هل شش صنم)

3-صفت بر وزن أفعل( افل - اَفعی ) - فُعلی - فَعلان
احمر اعز اعلی کبری کسلان
احسن اقل ازکی دنیا عطشان

4- جمع های مکسر 5یا6 حرفی که حرف سومش الف باشد یا به عبارت دیگر جمع مکسر بروزن مفاعل- مفاعیل( فواعل- فواعیل - افاعل - افاعیل و...)

مثل:‌ مساجد- تلامیذ - موادّ - قواعد - احادیث- مدارس - هدایا - وصایا و...

5- هر اسمی که ( اء ) زاید داشته باشد مثل: زهراء - خضراء - علماء - فقراء - شعراء و...

تذکر: هر اسمی 3حرفی( ماء - داء) یا 4 حرفی( دواء - غذاء- شفاء) بود یا بیش از 4 حرف داشت ولی حرف اولش( اِ ) بود( املاء - ابتداء - استثناء ) حتما همزه جزء حروف اصلی است پس منصرف است و تنوین می گیرد.

6- اسم مقصوری که ( ا - ی) زائد دارد. مثل: دنیا - علیا- کبری - وصایا - هدایا و...

تذکر: این مورد در واقع قسمت هایی از 3و4 هست. چرا که این دسته شامل صفت های بر وزن فعلی و جمع مکسر بروزن مفاعل هست.

نکته: این دسته از آن جهت اهمیت دارد که با وجود غیر منصرف بودن اعراب فرعی نمی گیرد. چرا که این اسمها مقصور هستند و اعراب تقدیری در 3 حالت دارند. فقط تنها نکته ی آنها این است که بقیه ی اسم های مقصور در حالت نکره تنوین فتحه می گیرند مثل: فتیً ولی این اسمها هرگز تنوین نمی گیرند.

7- هر اسم علمی که ( ان ) زائد دارد مثل: رمضان - شعبان - عثمان - سلمان - سلیمان - عمران - عدنان

تذکر: نام تمام ماه ها اسم علم است.( محرم - صفر و...)

[رستا_M5R]

درمورد اون قسمت که گفتی اسم شهرها وکشور ها غیرمنصرفن منم چندوقت پیش یه مطلبی خوندم(شایدم تو سی دی دیدم..)
میگفت همه ی شهرها و کشور هاغیرمنصرفن بجز مصر و چن تای دیگه که الان یادم نیس..شایدم خواب نماشدم..میگردم اگه بقیه رو هم پیداکردم میگم

[mk.meydani]

روز یازدهمدرس چهارم: اعراب غیرظاهری : مبنی
*********************************

در دو درس قبل اعراب ظاهری( اصلی و فرعی) به طور کامل توضیح داده شد و درس4 در مورد اعراب تقدیری از انواع اعراب است ولی جا داره قبل از پرداختن به اعراب تقدیری در مورد اسم مبنی که مربوط به سال اول هست بحث کنیم.

کلمه: 1- معرب 2- مبنی

1- معرب: که اعراب آخر آنها باتوجه به نقششان در جمله تغییر می کند.( اصل در اسم بر معرب بودن است)

2- مبنی: کلماتی که هر نقشی بگیرند، اعرابشان تغییر نمی کند.

برخی اسم های مبنی:

1) همه ی ضمایر مثل انت ، ه ، نا و ...

نکته: ضمایر متصل منصوبی- مجروری ( ه - هما - هم و...) وقتی به اسم می چسبند اگر اسم قبل از آنها ضمه یا فتحه داشت ، مبنی بر ضمه و اگر اسم قبل از آنها کسره داشت، مبنی بر کسره هستند. مثل:

جاء معلمُهُ ( ه: مبنی بر ضم و محلا منصوب) / رأیت کتابَهُ ( ه: مبنی بر ضم و محلا منصوب)
سلمت علی ابیهِ( ه: مبنی بر کسر و محلا مجرور)

2) اسم های موصول

دقت: مثنی موصول خاص معرب به حروف است. اللذان(مرفوع) - اللذینِ ( منصوب و مجرور) و...

3) اسم های اشاره

دقت: مثنی اسم اشاره معرب به حروف است. هذانِ ( مرفوع) - هذینِ ( منصوب و مجرور) و...

4)اسامی استفهام به جز أیُّ (= کدام؟) مثل :‌ من؟ - ما؟

دقت: هل و أ ، حرف استفهام و مبنی اند.

5) اسامی شرط(درس7 عربی2) به جز أیُّ (= هر کدام) مثل: من(هرکس) - ما - اینما

6) عدد 11 : أحدَ عشرَ - إحدی عشرة

جاء أحدَ عشرَ ... ( فاعل و محلا مرفوع) - رأیت أحدَ عشرَ ... ( مفعول و محلا منصوب)

7) برخی ظروف مثل : اذا - لما - حیثُ - الآنَ - متی

نکته: اگر می گوییم مثلا ( مع) معرب است به این دلیل است که تنها یک نقش می پذیرد و برای کلماتی که تنها یک نقش می پذیرند، معرب و مبنی معنا ندارد.

نکته: اسامی مبنی که حرکت آخرشان ( ا- ی ) هست، مبنی بر سکون هستند. مثل: هذا

فعل مبنی:

1) ماضی : مثل کتب - استخرج - تقدم و...

نکته مهم: فعل ماضی مبنی بر حرکت لام الفعل ریشه است. مثل:

ذهبْتَ ( مبنی بر سکون) / ضربوا (‌ مبنی بر ضمه) / هدَوا ( مبنی بر فتح) / رضُوا( مبنی بر ضم)

2) 6و12 ( جمع مونث) مضارع : مثل یذهبنَ ( مبنی بر سکون) - تستخرجنَ ( مبنی برسکون)

3) امر مخاطب

نکته: بنای امر مخاطب:
* صیغه ی1: اگر علامت جزم، سکون باشد => مبنی بر سکون مثل: اُکتب - أکرم و...
اگر علامت جزم، حذف حرف عله بود => مبنی بر حذف حرف عله مثل: تهدی => اهدِ

* صیغه های 2تا5 : مبنی بر حذف نون اعراب مثل: تخرجون => اخرجوا

* صیغه ی 6 : مبنی بر سکون مثل: دافعنَ - استیقظنَ

نکته: فعل مضارعی که نون تأکید دارد نیز مبنی است. مثل : یذهبنَّ و... ( ولا تحسبنَّ الذین....)

دقت: حواسمون به کسره ی عارضی باشه:
میز الفعل المبنی علی السکون:

1) اُکرِمُ العالمَ 2) أکرمَ العالمَ 3) أکرمِِِ العالمَ 4) أکرما العالمَ

حرف: تمام حروف مبنی اند.

[mk.meydani]

روز دوازدهم انواع اعراب: اسم مقصور
******************************

اسم معرب که حرکت حرف آخرش می تواند تغییر کند.)

1- مقصور 2- منقوص 3- ممدود 4- صحیح الآخر

اسم مقصور: حرف آخرش الف کوتاه یا بلند است مثل:

کبری - حُسنی - فتی - هدی - اَذی( اذیت) - عُلی( بزرگی) - دنیا - علیا -هدایا - قضایا - شکایا

توجه1: اسمهایی مثل: هذا - متی - هما - ما و... اسم مقصور نیستند چون مبنی اند.( اعراب محلی)

توجه2: دراغلب موارد تنوین نصب نیازمند کرسی الف هست و باید دقت کنیم که کلمات دارای تنوین نصب را مقصور نگیریم.( صحیح الآخر هستند) مثل: شکراً - حتماً - جداً - لطفاً - عجیباً - تلمیذاً و...

اعراب اسم مقصور: تمام اسمهای مقصور،‌ علامات اصلی اعراب در آنها ظاهر نمی شود بلکه در هر سه حالت اعراب آنها مخفی( تقدیری) است مثل:

1- رفع: جاء الفتی ( فاعل و مرفوع تقدیراً ) 2- نصب: رأیت الفتی ( مفعول و منصوب تقدیراً)
3- جر : سلمت علی الفتی ( جار و مجرور تقدیراً)

نکته: اسمهای مقصوری که دارای الف کوتاه* هستند( هدی - فتی و ...) اگر در جمله معرفه باشند، قاعده ی بالا در مورد آنها اجرا می شود ولی اگر این اسمها نکره بیایند، الف کوتاه از آنها حذف شده و به جای آن تنوین نصب می گیرند.

دقت: در حالت نکره هم در هر 3 حالت اعرابشان تقدیری است ، چون تنوین نصب فقط علامت نکره است نه علامت نصب. مثل :

1- رفع: جاء فتیً ( فاعل و مرفوع تقدیراً) 2- نصب: رأیت فتیً ( مفعول و منصوب تقدیراً)
3- جر: سلمت علی فتیً ( جار و مجرور تقدیراً )

دلیل*: این قاعده از آن جهت فقط برای مقصور های دارای الف کوتاه است ، که اسم های مقصور دارای الف بلند، غیر منصرف اند وتنوین نمی گیرند.

دقت: اعراب تقدیری مخصوص اسمهایی است که اعرابشان تغییر می کند ولی علامت اعرابشان ظاهر نمی شود.

[mk.meydani]

روز سیزدهم اسم منقوص
*********************************

اسم منقوص: اسمی است که آخرش (ی) و قبل از آن کسره باشد( ی ماقبل مکسور) مثل:

قاضی - راعی- ساعی - داعی - جاری- لیالی - ایدی( دستان) - ثوانی - معانی - معالی

توجه1: هر اسم منقوص که ( ة ) بگیرد( راضیه - داعیه) صحیح الآخر می شود و اعراب ظاهری اصلی دارد.

توجه2: حتما به وجود کسره قبل از (ی) توجه شود. بنابر این اسمهایی مثل وَحی - سَعی - رَأی - ظَبی و...
صحیح الآخر هستند نه اسم منقوص.

همچنین هر اسمی که حرف آخرش(یّ مشدد) بود، صحیح الآخر هست نه اسم منقوص مثل:

علیّ - ولیّ - تقیّ - وصیّ - نبیّ - مهدیّ - رازیّ

توجه: هر اسمی بر وزن ( فاعی) بود مشتق و اسم فاعل است( لام الفعل از حروف عله است که فعلشان معتل ناقص می شود مثل هادی( هدی) و داعی( دعو ) ) که اسم مفعول آن بر وزن ( مفعیّ: با تشدید) می آید پس اسم منقوص نیست.

تمام اسمهای منقوص در حالت های رفع و جر اعراب در آنها ظاهر نمی شود و مخفی( تقدیری) است ولی در حالت نصب اعراب ظاهری اصلی دارند یعنی فتحه می گیرند.

1- رفع: جاء القاضی (اگه ضمه بذاریم اشتباه میشه) 2- نصب: رأیت القاضیَ( باید فتحه بذاریم)
3- جر: سلمت علی القاضی (نباید بذاریم)

توجه: تمام اسمهای منقوص در صورتی که معرفه باشند قاعده ی قبل در مورد آنها درست است ولی اگر این اسمها نکره باشند، درحالت رفع و جر ( ي) از آنها حذف شده و به جایش تنوین جر می آورند ولی باز هم در این دوحالت اعراب تقدیری( مخفی) دارند( چون تنوین جر فقط نشانه ی نکره بودن است نه علامت جر) ولی در حالت نصب ( ی ) حذف نمی شود و اعراب ظاهری دارد( تنوین نصب می گیرد)

1- رفع: جاء قاضٍ 2-نصب: رأیت قاضیاً 3- جر: سلمت علی قاضٍ ( اعراب تقدیری)

نکته: اگر اسمی مثل قاضٍ - داعٍ - ماضٍ - خالٍ و... دیدیم 100 درصد اعرابش تقدیری است.

توجه : در اینجا هم بعضی اسمها غیر منصرف هستند و تنوین نمی گیرند مثل: ثوانی - معالی - معانی - لیالی ( جمع مکسر بر وزن فواعل ، مفاعل و...)

[mk.meydani]

روز چهاردهم اسم ممدود و صحیح الآخر
******************************************

اسم ممدود

حرف آخر آنها ( اء ) هست مثل: ماء - املاء - خضراء

توجه: اگر اسم ممدود ( اء‌ ) آن هر دو زائد بود، ( مثل خضراء) غیر منصرف است و در حالت جر به جای کسره فتحه می گیرد.( ر.ک درس3) ولی اگر هر دو جزء حروف اصلی بود(ماء) یا حداقل همزه ی آن جزء حروف اصلی بود( املاء) منصرف است و اعراب ظاهری اصلی دارد( که قبلا بحث شد)

مثال: أی الاسم من الاسماء التالیه منصرف؟( جوابش با خودتون)
1) علماء 2)اشیاء 3) انتهاء 4) اوصیاء

اسم صحیح الآخر: نه مقصور است و نه منقوص و نه ممدود( جوک گفتم) مثل: التلمیذ - الشجره - الکتب - المعلمون -المعلمات - مهدیّ

یادآوری: اگر اسم صحیح الآخر مفرد یا جمع مکسر بود ، در هر سه حالت اعرابش اصلی است ولی اگر مثنی ،‌ جمع مذکر سالم یا جمع مونث سالم بود ، اعرابش فرعی است.( رک به درس2و3)

اسم صحیح الآخر اگر مفرد ، جمع مکسر یا جمع مونث سالم باشد، در صورتی که به ضمیر (ی) اضافه شوند، در هر سه حالت اعرابشان تقدیری(مخفی) می شود مثل:

1-رفع: جاء معلمی(معلم: فاعل و مرفوع تقدیراً) 2- نصب: قرأت کتبی ( کتب: منصوب تقدیراً)
3- جر: سلمت علی معلماتی( معلمات: مجرور تقدیراً)

نکته: اگر اسم مثنی یا جمع مذکر سالم به ضمیر ( ی ) اضافه شود ، در هر سه حالت اعرابش فرعی باقی می ماند و تقدیری نمی شود. مثل :
جاء والدان + ی => جاء والدایَ( نیاباً مرفوع به الف)(‌ حرکت فتحه برای سهولت خواندن است)

رأیت والدینِ + ی => رأیت والدیَّ ( مفعوا منصوب نیاباً به ی)

نتیجه : در اسم سه اعراب تقدیری داریم: 1- مقصور 2- منقوص 3- اسم مضاف به ی

نکته: اعراب فعل هم می تونه تقدیری باشه!‌ فعل مضارع ناقص( معتل) در صیغه های 1و4و7و13و14 اعراب تقدیری دارد مثل:‌ یرمی - تدعو - ادعو - نتلو ( واسه همین معلمامون میگن ضمه را برداریم ولی سکون نذاریم)

در ضمن در صورتی که عین الفعل مضارع ناقص مفتوح باشه ، در حالت نصب هم اعرابش تقدیری هست.
أن تخشَی - لن نرضَی و...