آشنايي با رشتههای گوناگون روان شناسی در جهانروان شناسی (مترادف انگلیسی این واژه یعنی سایکولوژی از کلمات یونانی سایک به معنای ذهن و روح و لوژی به معنای سخنرانی گرفته شده است) مطالعهی فرآیندهای ذهنی و رفتار است. روان شناسی تلاش میکند تا جنبههای مختلف هر عنصری که ما را قادر میسازد تا فکر کنیم، احساس کنیم و از دنیای اطراف خود آگاه باشیم - یعنی ذهن را - کشف کند.
در اینجا مقدمهای بر رشتههای مختلف روان شناسی آورده شده است.
رشتههای روان شناسی :
روان شناسی غیر عادی :
این شاخهای از روان شناسی است که با مطالعه الگوهای رفتاری غیر عادی و علل آنها سر و کار دارد. تئوریهایی در مورد این که چه چیزی غیر عادی در نظر گرفته میشود، وجود دارند. اعمال و رفتاری که در ارتباط با آنچه که یک انسان متعادل انجام میدهد نباشند، به عنوان غیر عادی اشاره میشوند. مطالعه روان شناسی غیر عادی در روان شناسی بالینی که در درمان اختلالات روان شناسی به کار میرود، کاربرد پیدا کرده است. این یک زمینه ویژه در روان شناسی نیست اما قطعاً یک شاخهی مهم است که خیلیها را جذب میکند.
روان شناسی اعتیاد :
وابستگی کامل به مادهی مشخصی و یا دارو به عنوان اعتیاد شناخته میشود. هم عوامل فیزیولوژیکی و هم عوامل روان شناختی میتوانند منجر به اعتیاد شوند. روان شناسی اعتیاد این عوامل را بررسی میکند و تلاش میکند راههایی برای کنترل اعتیاد پیدا بکند. مطالعهی این زمینه از روان شناسی کاملاً مرتبط با روان شناسی اجتماع و توان بخشی است و به کمک مشاوره، معتادان زندگی تازهای شروع میکنند.
روان شناسی تبلیغات :
تبلیغات به طور عمده بر پایه رفتار مشتری استوار است. هدف استراتژیهای بازاریابی و فروش، برانگیختن احساسات مشتریان است تا این که احساس اجبار به خرید محصولی بکنند. روان شناسی تبلیغات، شامل بررسی رفتار مشتری و این که چگونه تکنیکهای برانگیزاننده آن را تغییر میدهند، است. این زمینه شامل مطالعهی تکنیکهای تبلیغی و این که چگونه آنها بر تمایلات بازار تأثیر میگذارند، است. روان شناسی تبلیغات رفتار مشتری را در واکنش به استراتژیهای تبلیغی مختلف، بررسی میکند و در نتیجه یک زمینهی مهیج از روان شناسی برای مطالعه است. بررسی رفتار مشتری، مطالعهی این است که چگونه افکار و باورهای یک فرد بر رفتار او به هنگام انتخاب و خرید محصولات و یا خدمات تأثیر میگذارند؛ در واقع میتوان به سادگی گفت که همان روان شناسی مشتری و یا مصرف کننده است.
روان شناسی نوع دوستی :
نوع دوستی، از خود گذشتگی نسبت به رفاه و آسایش دیگران است. روان شناسی نوع دوستی شامل بررسی عواملی است که یک فرد را از خود گذشته میسازد. روان شناسان معتقدند که رفتار نوع دوستانه بخشی از این است که ما چگونه بزرگ شدهایم. آنها میگویند ما با این احساسات به دنیا میآییم که در اصل باعث میشوند ما احساس نگرانی نسبت به دیگران بکنیم. اگر شما به درک جزئیات نوع دوستی علاقه دارید، این زمینه از روان شناسی را انتخاب بکنید.
روان شناسی هنر :
هنر جلوهی خلاقیت انسان است. اشکال هنری که فرد به آنها علاقه دارد و روشی که او آنها را نمایش میدهد کاملاً مرتبط با شخصیتش است. روان شناسی هنر تلاش میکند ویژگیهای هنر و تولید آن را بررسی کند. مطالب زیادی در مورد روان شناسی هنر منتشر شدهاند و دانشگاههایی نیز وجود دارند که دروسی در مورد روان شناسی هنر ارائه میدهند. هنر درمانی اگرچه یک زمینه در روان شناسی نیست اما مربوط به روان شناسی هنر است. هنر درمانی باعث استفاده از وسایل هنری برای شفا و بهبود جسمانی و عاطفی میشود.
روان شناسی کفر و الحاد :
این زمینه از روان شناسی، این سوال فریبنده را که آیا خدا هست بررسی میکند. کفر و الحاد به عنوان بیاعتقادی به خدا شناخته میشود. روان شناسی الحاد سعی میکند عواملی را شناسایی کند که منجر به بیاعتقادی به خدا میشوند. نظرات فرق میکنند در مورد این که آیا اعتقاد به خدا فقط یک تفکر واهی و پوچ است و یا واقعاً یک قدرت عالی و بزرگ وجود دارد که بر ما حکمرانی میکند.
روان شناسی جاذبه :
چه چیزی باعث میشود که یک فرد به فرد دیگر جذب شود؟ جاذبه چه نقشی در روابط پایدار و بادوام ایفا میکند؟ روان شناسی جاذبه تلاش میکند به این سوالها پاسخ دهد و عوامل حاکم بر روابط بین انسانها را بررسی کند.
روان شناسی هوا نوردی :
در طول مسافرت هوایی، تغییرات در قرار گیری ویژه فرد منجر به حالت روان شناختی تغییر یافته و استرس ذهنی میشود. رشته روان شناسی هوا نوردی با تغییرات روان شناختی که به هنگام پرواز رخ میدهند، سر و کار دارد. این رشته راه حلهایی را برای مشکلات روان شناختی مربوط به هوا نوردی و کنترل ترافیک هوایی ایجاد میکند. کار روان شناسان هوا نوردی توسعهی داروهای روان شناختی و تهیه مشاوره برای افرادی است که در بخش هوا نوردی کار میکنند.
روان شناسی زیبایی :
درک زیبایی از فردی به فرد دیگر فرق میکند. چیزی که برای یک فرد جالب میآید ممکن است برای فرد دیگر جالب نباشد. چه چیزی، چیزها را زیبا میسازد؟ ذهن انسان چگونه زیبایی را درک میکند؟ روان شناسی زیبایی تلاش میکند پاسخی برای سوالات این چنینی پیدا کند و سعی میکند بررسی کند و ببیند که آیا زیبایی یک حس انتزاعی است و یا بر پایه داوری شخصی استوار است و هم چنین چگونه منجر به لذت میشود.
روان شناسی رفتار :
این یک زمینه روان شناسی بسیار مهم است که با بررسی الگوهای رفتاری در انسانها سر و کار دارد. این رشته عواملی را که بر انواع مختلف رفتار در افراد تأثیر میگذارند، مطالعه میکند. رفتار گرایی بر پایه مفهومی که رفتار حاصل شده، استوار است. این زمینه از روان شناسی سعی میکند بررسی کند که چگونه الگوهای رفتاری حاصل میشوند و چه عواملی بر تغییر رفتاری تأثیر میگذارند. این روان شناسی، رفتار مشاهده شده را مطالعه میکند و به عنوان بخشی از هر دورهی مقدماتی در موضوع، آموزش داده میشود.
روان شناسی باور و اعتقاد :
باورهای ما هسته دانش و آگاهی ما را شکل میدهند و بر شخصیت ما تأثیر میگذارند. این زمینه از روان شناسی تلاش میکند سیستمهای باور افراد و این که چگونه آنها بر رفتار تأثیر میگذارند را بررسی کند.
روان شناسی زیستی :
این زمینه از روان شناسی، جنبه زیستی رفتار انسان را بررسی میکند. چون سیستم عصبی رفتار را کنترل میکند پس الگوهای رفتاری میتوانند از عملکرد مغز نشأت بگیرند. هم چنین روان شناسی زیستی سعی میکند جنبههای زیستی اختلالات روان شناختی را بررسی کند. این رشته کاملاً مربوط به علم عصب شناسی رفتاری است و میتوان به عنوان عصب روان شناسی نیز به آن اشاره کرد.
روان شناسی کودک :
این زمینه از روان شناسی، رشد عاطفی و اجتماعی کودکان را بررسی میکند. این رشته شامل بررسی تغییر الگوهای رفتاری در کودکان و مراحل مختلف در رشد کلی آنها است. به عنوان روان شناس کودک، شما باید با نوباوگان، کودکان و یا نوجوانان کار کنید و مشکلات شناختی، اجتماعی و یا عاطفی که آنها دارند را تشخیص دهید و درمان کنید.
روان شناسی شناختی :
این زمینه از روان شناسی فرآیندهای ذهنی را بررسی میکند که مسئول رفتار هستند. این رشته با مطالعهی حل مشکل، پردازش اطلاعات، حافظه و تواناییهای عاطفی انسانها سر و کار دارد. اگر سوالاتی همانند چگونه انسانها چیزها را دریافت و درک میکنند، چگونه به یاد میآورند و فرآیند تفکر شبیه چیست، ذهن شما را درگیر کرده است، روان شناسی شناختی میتواند زمینهای باشد که شما وارد آن شوید.
روان شناسی رنگ :
این زمینه از روان شناسی، تأثیر رنگهای مختلف بر رفتار و عواطف انسانها را بررسی میکند. گفته میشود که رنگها بر عواطف انسانی تأثیر میگذارند و تا حدود زیادی رفتار او را تحت تأثیر قرار میدهند. این موضوع دلیل استفاده از رنگهای ویژه برای اهداف ویژه در تبلیغات و غیره است. رنگها حامل معانی متفاوت در فرهنگهای مختلف هستند. مطالعه این که چگونه رنگها بر عواطف انسانی تأثیر میگذارند، چگونه رفتار انسانی را تحت تأثیر قرار میدهند و الهام بخش هستند و چگونه بر وضعیت روحی شما تأثیر میگذارند چیزهایی هستند که در روان شناسی رنگ جای دارند.
روان شناسی اجتماع :
این شاخه از روان شناسی این که چگونه فرد و اجتماعش بر یک دیگر تأثیر میگذارند را بررسی میکند. این رشته، تأثیری که جامعه بر رفتار فرد دارد و هم چنین این که چگونه رفتار فرد بر جامعه تأثیر میگذارد را بررسی میکند. کار اجتماعی، روان شناسی اجتماعی، گسترش اجتماع و روان شناسی بین فرهنگی، برخی زمینههای مورد مطالعه هستند که کاملاً مربوط به روان شناسی اجتماعاند.