نحوه مطالعه عربی کنکور


مقدمه نحوه مطالعه عربی کنکور

همونطور که میدونین ۲۵ سوال از این درس در کنکور مطرح میشه که حدود ۲۰ دقیقه برای پاسخ گویی زمان دارین و تقریبا برای هر تست ۴۸ ثانیه میشه ! (من اگه دارم زمان رو به ثانیه میبرم میخوام ارزش هر تست رو نشون بدم که چقدر راحت میتونه هر کدوم از این تست ها یک شهر یک رشته و یک رتبه رو جا به جا کنه !!) این ۲۵ سوال هم از کتاب عربی دوم و سوم دبیرستان مطرح میشن .
سوال های عربی هم در سه قالب مطرح میشه : درک مطلب – ترجمه و تعریب – قواعد

عموما ترجمه و درک مطلب هر کدومشون تقریبا ۸-۹ سوال رو به خودشون اختصاص میدن ! و ۸-۹ سوال باقی مونده هم مربوط به قواعده که میتونه سوال مطرح شده جز :
معلوم و مجهول – انواع اعراب – اعلال – حال – تمیز- مفاعیل – استثناء – منادا – وصف و اضافه – نواسخ و افعال ناقص باشه !!!

در اول تست های عربی معمولا یه ۸-۹ تا تست می بینین که با این عبارت شروع میشه :
” عیّن ألاصح و الأدقّ فی الجواب للترجمه أو للتعریب أو للمفهوم “

برای حل این تست ها :
ابتدا سعی کنین عمودی به تست ها نگاه کنین و به این نکته توجه کنین که به هیچ عنوان ما دنبال اثبات گزینه صحیح نیستیم چون ممکنه در گزینه ها به قواعدی که استفاده میکنیم شک کنیم ، بنابراین با رد گزینه ، گزینه درست رو پیدا میکنیم . باید توجه کنیم که موقع عمودی نگاه کردن و مقایسه گزینه ها باید چه چیزایی رو مورد توجه قرار بدیم که راحت به جواب درست برسیم ؛ پس باید نشونه گیری مونو قوی کنیم ، اینجوری تست های ترجمه خیلی راحت حل میشن ؛

حالا چیا رو باید نشونه بگیریم :
۱-فعل و شناسه ی مرتبط با آن در زبان فارسی یا عربی
۲-مفرد،مثنی و جمع بودن اسم های موجود در عبارت فارسی یا عربی
۳-ضمایر
۴-تطابق ضمیر با مرجع ، ترکیب وصفی و اضافه ، موصول ها
۵-و ….

گاهی اوقات تو تست ها فقط با یه نشونه گیری کارمون راه میفته و زود به جواب میرسیم اما تو بعضی تست ها هم مجبوریم چند بار نشانه گیری کنیم :
تست: او از بزرگترین شعرای زمان خود بود که به دو زبان فاسی و عربی شعر میگفت .

۱-إنه کان من أعظم شعراء عصره ینشد الشعر باللغتینِ الفارسیّه و العربیّه √
۲-هُو من کبارالشعراء فی زمانه و قد أنشد الشعر باللسانین العربیّه و الفارسیّه
۳-إنّه أعظم شاعر فی عصره و کان ینشد الأشعار باللغتینِ الفارسیّ و العربیّ
۴-هُو اکبر شعراء زمانه و کان قد أنشد الأشعار باللسانین العربیّه و الفارسیّ

شعر می گفت : ماضی استمراری ← کان + مضارع (حذف گزینه ۲و۴)
شعراء جمع است ، پس گزینه ۳ هم حذف میشود ← گزینه ۱ درست است.

نکته: اگه بعد اسم اشاره “اسم ال دار” آمد ، بین اسم اشاره و اسم “ال دار” مکث نکنید ولی اگر اسم “بدون ال” آمد مکث کنید:
مثال: هذا الکتابُ مفیدٌ این کتاب مفید است.
هذا کتابٌ مفیدٌ این کتابی مفید است.

موقع خواندن قوائد به نکته های ترجمه هم برمی خوریم ، بهتره اونا رو به نکته هامون اضافه کنیم و خوب یاد بگیریمشون.
نکته: ممکنه تو عربی یه سوال هایی در این بخش بدن که شبیه قرابت معنایی ادبیات!! باشه که مثلا بپرسن مقصود این عبارت یا شعر چیه اما نگران نشین چون اکثرشون از جمله ها و عبارت های کتاب مطرح میشه.
خب می رسیم به درک مطلب که تشکیل شده از ۳ بخشه : ۱- متن ۲- تشکیل ۳- اعراب و تحلیل صرفی
(این قسمت ها رو تو یه جایی دیدم خیلی خوب توضیح داده بود گفتم از نکاتش استفاده کنم و براتون بذارم)

این قسمت با این عنوان مطرح میشه ” اقراء النص التالی بدقّه ثم أجب عن الأسئله …”
المحاکاة(التقلید) إحدی وسائل التعرّف علی أشیاء جدیدة. و لعلّ أقدم فکرة خطرت ببال الإنسان عن طریق التقلید هی تلک الفکرة التی خطرت ببال “قابیل” عندما قصد إخفاء جسد أخیه المقتول لکنه کان متحیّراٌ فی أمره! فحینئذ رأی طائرین احدهما یقتل الآخر ثم یحفر الأرض بمنقاره فیجعله تحت التراب! و للمحاکاة دورکبیر فی إنتاج التکونولوجیا الحدیثة، ففکرة الطائرة مثلاٌ جاءت الی ذهن “عباس بن فرناس” من موالید الأندسفی القرن التاسع بتقلید طیران الطیور!”
نکته ها : به هیچ عنوان ابتدا متن رو نمیخونیم ! و سریع میریم سوالها رو میخونیم ؛ چون
۱٫وقتمون توی کنکور کمتر گرفته میشه.
۲٫محتوای متن رو سریع تر میفهمیم و موقعی که داریم متن رو میخونیم جواب رو زودتر پیدا میکنیم.
۳٫گاهی اوقات گزینه ها جوری هستند که بدون توجه به متن هم میشود درستی یا نادرستی اونا رو فهمید.(البته منظورم این نیست که خودمون جواب عرض کنیم )

بعد ۴ سوالی که معمولا از متن میدن به دو سوال تشکیل میرسیم :
که براش باید قواعد رو از بر باشیم و اینکه جمله رو از اول تا آخر علامت گذاری نمیکنیم چون وقتمون رو میگیره ، بهتره کلمه هایی که در گزینه ها خواستن رو با توجه به جمله داده شده ترکیب و اعراب گذاری کنیم تا به جواب درست برسیم .(رد گزینه رو از یاد نبریم البته)

تست مربوط به متن – عین الصحیح فی التشکیل …
“هی تلک الفکرة التی خطرت ببال قابیل عندما قصد إخفاء جسد أخیه المقتول “
۱)خَطَرَت-بَالِ- إخفاءَ- جَسَدِ √
۲)تلک – اَلفکرِةِ – بالٍ – المقتولِ
۳)اَلفکرَةَ – عندَ – إخفاءُ- إخیهِ
۴)إخفاءِ- جسدُ- إخیهِ- المقتولُ

در سه گزینه کلمه إخفاء رو میبینیم : اخفاء : مفعولٌ به و منصوب ← گزینه ۳و۴ حذف
بال: جارومجرور و از طرفی مضاف است پس تنوین نمیگیرد ←گزینه ۲ حذف
و گزینه ۱ درست است .

حالا میریم سراغ سوالات اعراب و تحلیل صرفی:
نکات:
۱٫شروع کنین جمله های کتاب درسی رو اعراب و تحلیل صرفی کنین تا تو این زمینه استاد بشین (من کل کتاب دوم و سوم رو همینکارو کردم و کلمه ای تو هیچ جای کتاب نبود که نقششو ندونم !خیلی کمک کرد اینکار برای اینکه سرعتمو بالا ببرم تو همه قسمت های عربی)
۲٫حتما به متن برگردین و نقش کلمه رو تو جمله پیدا کنین.
۳٫روی قواعد تسلط داشته باشین
۴٫به تست های این قسمتم عمودی نگاه کنین و با رد گزینه به جواب برسین.
۵٫اگر به ترکیب تسلط کافی دارین ، گزینه ها رو از آخر به اول بخونین و اگه به تجزیه مسلط ترین از اول بخونین!

سوال عنوان شده – “یجعل”
۱-فعل مضارع- للغائب- مجرد ثلاثی- لازم مبنی / فعل و فاعله ضمیر”هو” المستتر
۲-متعدی مبنی للمعلوم – معرب/ فعل مرفوع و فاعله ضمیر “هو” مستتر و جمله فعلیه√
۳-مضارع- مزید ثلاثی بن باب إفعال – متعدی – معرب/ فعل منصوب بالتبعیه لفعل یحفر
۴-للغائب- متعدی- مبنی للمجهول– مبنی علی الضم / فعل مرفوع و فاعله ضمیر “ه” البارز

اول به متن نگاه میکنیم و نقش کلمه یجعل رو پیدا میکنیم .
گفتیم اگه به ترکیب تسلط کافی دارین ، گزینه ها رو از آخر به اول بخونین و اگه به تجزیه مسلط ترین از اول!
و سپس به گزینه ها عمودی نگاه میکنیم :
۱:فعل یجعل معرب است ← ۱و۴ که گفته مبنی حذف
۲:ثلاثی مجرد است ← گزینه ۳ که گفته مزید حذف میشه و در نتیجه
گزینه ۲ درست میباشد .
حالا اینجا ما از تجزیه به جواب رسیدیم ، اما شما اگه تو ترکیب قوی ترین با اون میتونین شروع کنین.

“قواعد”

در نهایت میرسیم به قواعد که حدود ۸ تست داره و نسبت به دو قسمت قبلی کمتر وقت میبره و راحت تر میشه سوالاشو جواب داد .
در ابتدا بگم که برای یادگیری باید تشریحی کار کنیم بعد تستی و همچنین باید از پایه شروع کنیم و کم کم جلو بریم .
یکی از روش هایی که خیلی کاربردیه اینه که قواعد رو خلاصه کنین و اونم به صورت شاخه بندی کردن ، این روش خیلی کمکتون میکنه تو تسلط پیدا کردن تو قواعد!

شاخه بندی و نحوه مطالعه عربی کنکور
در این روش باید بدونیم چیو میخوایم شاخه بندی کنیم مثلا اسم ، فعل یا … و حواسمون باشه که جوری شاخه بندی کنیم که با یه نگاه ، همه ی مطالب یادمون بیاد ؛


کدگذاری
روشی که خیلی هم پرکاربرد ه تو همه درسا :
مثلا: صفت در موارد زیر از موصوفش تبعیت میکنه :
جــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــــــا مــــــــــــــــــــــــ ـ ــــــــــــــــــــــع
جنس اعراب معرفه و نکره عدد


اصطلاح سازی

مثلا در اعراب : جمع مونث سالم و غیر منصرف ها در یک حالت دارای اعراب فرعی هستند :
جمع مونث سالم سر به زیر هستن ← در حالت نصبی ، جـــــر میپذیرند .
غیر منصرف ها سر به هوا هستن← در حالت جری ، نصــــب میپذیرند.
اینطوری میتونیم مطالب سخت رو ساده کنیم .

شعر و شاعری و نحوه مطالعه عربی کنکور

فک کنم اینو تو خیلی از جا ها و کلاس ها دیدین .
دوش از صفت مشبهه رفت سخن کرد از عددش سوال تقی از من
سیّدخشن وصعب وصبوراست وشجاع/غضبان شریف است وجبان است وحَسَن
فَیعل فَعِل فَعل فعول فُعال فَعلان فعیل فَعال فَعَل


فَیعل،فَعِل،فَعل،فعول،فُع ال،فَعلان،فعیل،فَعال،فَعَ ل ← باب های صفت مشبهه هستند.(برای یاد آوری !)
خلاصه نویسی
قواعد رو میتونیم خیلی راحت با چند تا فلش و … خلاصه کنیم اینجوری راحت تر تو ذهنمونم میمونه .


جدول

۴-۶ سوال قواعد مربوط به منصوباته که میتونیم اونا رو تو جدول خلاصه کنیم و هر چقد جدولمون پر نکته تر باشه بیشتر به درمونم میخوره . بعد زدن تست هم میتونیم نکاتی که یاد میگیریم رو به جدول اضافه کنیم .

مقایسه و نحوه مطالعه عربی کنکور
این مقایسه کردن مطالب با هم زمانی مناسبه که دو مطلب خیلی شبیه همند و ممکنه اشتباه گرفته بشن :
*در فعل ها : قد + ماضی ← ماضی نقلی فارسی
قد + مضارع ← گاهی + مضارع


تست زنی در عربی از اوجب واجباته ، چون بهمون کمک میکنه که نکته های بیشتری یاد بگیریم ، با صورت تست های عربی آشنا میشیم ، با استثنا هایی که تو عربی خیلی هم زیاده آشنا میشیم .
مثلا وقتی صورت تست میگه ” عین العبارة التی فیها اسم یدلّ علی مکان وقوع فعل” منظورش اینه که مفعول فیه یا ظرف رو پیدا کنیم یا وقتی میگه ” عین العبارة التی فیها تبین حالة الفاعل ” منظورش پیدا کردن حاله .
برای استثنا هم مثل اینکه غیر منصرف ها در حالت مجروری ، نصب میپذیرند به جز زمانیکه :
۱٫ال داشته باشند و ۲٫مضاف واقع شوند ← در این صورت جَــــــــــر میپذیرند.
چند نکته:
۱٫فعل هایی مثل أفعل و أکرم مهموز نیستند چون همزه از حروف اصلی آنها نیست .
۲٫فعل هایی مانند علّم و کرّم مضاعف نیستند چون دو حرف از حروف اصلی آنها مثل هم نیست.
۳٫فعل هایی مانند : جاءَ و رأَیَ و … دو وجهی نامیده میشوند ، مثلا در فعل جاءَ هم حرف علّه مشاهده میشود (معتل) هم حرف همزه جز حروف اصلی فعل است( مهموز) و اگر در سوالی اینگونه فعل ها مطرح شد هر دو را در نظر میگیریم .
۴٫هر جایی در افعال که به التقا ساکنین برخوردیم بدونیم باید حرف عله حذف بشه !
۵٫یه توجه کوتاه به این مثال داشته باشین بد نیست !! خودتون منظورمو از مثالی که نوشتم متوجه میشین :
لِیَد̊ عُ← دَعَوَ / لِیَعِد̊ ← وَعَدَ / لِیَعُد̊ ←عَوَدَ
۶٫مفعول فیه یا همون ظرف اسم منصوب زمان یا مکان وقوع فعل در بر دارنده ی معنی “فی” که باید توجه داشت که نقش دیگری در جمله نباشد چرا که دیگر آن کلمه ظرف نمیشود : سافرتُ یومَ الجمعه (یوم : ظرف) کان یومُ الجمعه یومس العید (یوم اولی اسم کان و دومی خبر کان ) سافرتُ فی یومِ الجمعه ( یوم: جار و مجرور)
۷٫حال همیشه نکره هست و صاحب حال معمولا معرفه هست
۸٫حال همیشه منصوب است و صاحب حال با توجه به نقشش در جمله اعراب میگیرد و حال و صاحب حال در جنس و عدد مطابقت دارد.
۹٫حال یا به صورت مفرد (یک کلمه میباشد و جمله نیست ) یا جمله اسمیه و یا جمله فعلیه ( فعل وفاعل/ مضارع مجزوم به لم / “قد” ماضی نقلی همراه واو حالیه)
۱۰٫از بین مشتق ها حال اسم فاعل ، اسم مفعول ،صفت مشبهه و گاهی اسم مبالغه می آید.
۱۱٫”الجمل بعد النکرات صفاتٌ” و ” الجمل بعد المعارف حالٌ”
۱۲٫در مبحث تمییز اگر اسم تفضیل داشتیم ، اسم جامد منصوب بعد از آن تمییز نسبت است.
۱۳٫حال به سه شکل به کار میره اما تمییز همواره به صورت کلمه هست .
۱۴٫تمییز در جمله قبلی خود یکی از سه نقش ذیل را دارد: الف. اگر تممیز در جمله متعدی بود ، نقش ان در جمله قبلی مفعول است / ب.اگر در جمله لازم بود ، نقش آن فاعل است /ج.اگر در جمله اسمیه بود نقش آن مبتدا در جمله قبل می باشد.
۱۵٫مهم ترین ادات استثناء “إلّا” و بعد از آ “سوی” و “غیر” هم هستند، که معنی إلا رو میدهند.(إلّا : حرف غیر عامل)
۱۶٫در مبحث استثناء، در تمام جملات اگر منفی شد فقط ساختار جمله قبل إلّا باید کامل باشد تا مستثنی تام باشد.
۱۷٫مهم ترین حرف ندا “یا” است و پس از آن حرف ندای دیگری هم مثل “وا” داریم : وا محمدا / وا اسلاما …
۱۸٫در مبحث منادا فقط در مورد اسم جلاله “الله” میتوانیم در صورت حذف “یا” یک “مّ” مشدد اضافه کنیم : (یا) اللهُ + مّ ← اللّهم = یا اللهُ
۱۹٫”واو” قسم مانند حرف جر عمل میکند ، پس عامل است : وَالعصرِ/ وَ التّینِ …