دامپروری

[Joker72]

یکی از مباحث مهم کشاورزی دامپروریه به همین خاطر در این تاپیک مباحث کلی درمورد دامپروری و انواع دام و طیور و آبزیان رو برسی میکنیم.
از دوستان تقاضا دارم در هرچه بهتر شدن این تاپیک کمک کنن.

[Joker72]

با خريد تخم ،• جوجه يا مولد مي توان شروع به كار كرد:تخم ها را خريده و جوجه ها را تفريخ كنيد. اين كار نياز به سرمايه اوليه دارد و بعد از 2 سال نتيجه مي دهد.
• جوجه هاي يك روزه خريداري كرده و تا رسيدن به مرحله مولد آنها را پرورش دهيد. اين روش،• روش مناسبي است كه در ايران متداول است.در انتخاب اين روش بايد به نگهداري جوجه ها دقت زيادي كرد تا مرگ و مير آنها به حداقل برسد.
• خريداري جوجه هاي 3 ماهه روش متداول ديگري است كه مي توانيد استفاده كنيد و اگر چه هزينه بر تر مي باشد،• اما آمار مرگ و مير آن نيز پايين تر است.
• شترمرغ هاي يك ساله بخريد.اين كار فرصت انتخاب پرندگان با كيفيت تر را در سال بلوغ جنسي فراهم مي كند اما نيازمند سرمايه نسبتا بالايي است.
• مولد هاي اصلاح شده خريداري كنيد كه اين كار بسيار هزينه بر است اما بلافاصله شما را به سوددهي مي رساند.
راهنمايي و توصيه هاي کاربردي جهت آغاز فعاليت پرورش شترمرغ
بخش اول- منابع توليد
احداث مزرعه شترمرغ براي هر کسي پر ماجراست. براي راه اندازي مزرعه شترمرغ به زمين، نيروي کار، آب، مجوز و نقدينگي نياز داريد. قبل از آغاز چنين پروژه اي برخي از جنبه هاي مورد نياز را مورد بررسي قرار مي دهيم.
زمين
بايد بررسي کنيد که چگونه از زميني که در اختيار داريد استفاده کنيد. بسته به اينکه چه گزينه هايي را در شروع کار در نظر گرفته ايد بايد تصميم بگيريد که چه مقدار زمين براي جفت گيري، نگهداري جوجه ها، پرورش پرنده ها تا سن کشتار و تجهيزات جوجه کشي اختصاص دهيد. ممکن است فضاهاي ديگري را براي ساختمان هاي اداري، فروشگاه يا محل استراحت کارگران در نظر بگيريد.
گروه بندي معمول شترمرغ ها به صورت دسته هاي سه تايي يعني يک نر و دو ماده است، اما شما ممکن است نگهداري جفتي ( يک نر و يک ماده)، يا دسته هاي چهارتايي ( يک نر و سه ماده) و يا نگهداري دسته جمعي (دو يا چند نر با دو يا چند ماده) در نظر بگيريد. ما نگهداري جفتي و يا سه تايي را توصيه مي کنيم. چون کنترل عملکرد فردي هر پرنده امکان پذير است.
فضاي مورد نياز براي پرورش دسته سه تايي30 متر (32 يارد) در 50 متر (55 يارد) و در مجموع 1500 متر مربع است. البته اين اندازه بدون هيچگونه عواقب جدي تقريبا به نصف قابل تقليل مي باشد اگرچه گردشگاه هاي بزرگتر با مکان هاي دويدن وسيع مطلوبتر بوده و به همين علت گردشگاه ها به صورت مستطيل در مي آيد تا مربع.
جوجه ها طي چهار هفته اول زندگي به فضاي کمي نياز دارند. فضاي 2 متر (2 يارد) در 10 متر (11 يارد) براي 20 جوجه کافي است، ليکن جوجه ها سرعت رشد چشمگيري دارند، با رشد جوجه ها نياز به فضاي پرورشي به سرعت افزايش مي يابد.
بسته به شرايط آب و هوايي، جوجه ها هنگام شب به سالن نياز دارند. در صورت وجود منبع گرمايي، همه جوجه ها بايد به اين منبع گرمايي دسترسي داشته باشند. بر اساس احتياجات بدنشان جوجه ها بايد دور از حرارت بنشينند. وقتي جوجه ها مستقيما از هچر به زير سايه بان در طول روز منتقل مي شوند، در دو هفته اول به يک لامپ حرارتي در طول شب نيازدارند. سايه بان حتي به شکل سايه درخت عامل مهمي براي شترمرغ ها در هر سني است. در مواقعي که در نظر داريد تجهيزات جوجه کشي مورد نياز را خودتان داشته باشيد بايد ابعاد اتاق مورد نياز را در نظر داشته باشيد که بستگي به انکوباتور و هچر خريداري شده دارد. به يک اتاق براي انکوباتور، يک اتاق براي هچر، محلي براي تميز کردن تخم ها و محلي اختياري براي ذخيره تخمها قبل از قرار دادن در انکوباتور نياز داريد.
کارگر
پرندگان بالغ بايد دو بار در روز تغذيه شوند يک بار در اوايل روز و يک بار در وسط يا پايان عصر. جوجه ها بايد حداقل پنج بار در روز سرکشي شوند، وقتي تخم ها هفته اي يکبار گذاشته شوند جوجه کشي به طور روزانه و هچينگ بايد روزي دو بار بررسي شود. همه اين کارها به نيروي کار انساني نياز دارد. عمل ديگري که نياز شديدي به نيروي کار دارد تميز کردن لانه جوجه ها است تا جوجه ها از خوردن مدفوع باز داشته شوند ( بسته به تراکم، سطح و سن جوجه ها ) به طو ر مشابه، چيدن تخم ها در انکوباتور و نظافت هچر به زمان زيادي نياز دارد. پس از اعمال مربوط به کارگران مزرعه، قسمت اعظم کار پرورش، نظارت است. پيشگيري بهتر از درمان است و بر طرف کردن نواقص پيش از بروز مشکل موجب صرفه جويي در وقت و هزينه مي شود.
نظارت مداوم موثر است، اما بهترين حالت اين است که مولد ها غير از زمان خوراک دادن و جمع آوري تخم شترمرغ به حال خود رها شوند. انجام امور با يک شخص امکان پذير است ولي استفاده از دو يا چند نفر آسان تر بوده و استرس کمتري به همراه دارد. بايد در نظر داشته باشيد که آيا وقت کافي داريد؟ از پرداخت هزينه کارگر يا کارگران مزرعه بر مي آييد؟
آب
پرندگان در طول شبانه روز به آب نياز دارند. اين موضوع را بايد در طراحي لانه ها در نظر داشته باشيد که احتمالا تأمين آب، هزينه اي را به شما تحميل خواهد کرد. در آب و هواي سرد، ممکن است نياز به نصب آبگرمکن هايي باشد تا دماي آب را براي همه پرنده ها در 20 درجه سانتيگراد ثابت نگه دارد و صرفا يخ نزدن آب کافي نيست.
شترمرغ ها علاقه به نوشيدن آب در حين غذا خوردن دارند که اين عمل موجب کثيف شدن سريع آب مي شود و بنابراين بايد به طور منظم آب تميز در اختيارشان قرار گيرد. پرنده ها نياز مداوم به آب دارند و همين بر مصرف غذاي خشک تأثير مي گذارد. آب بسيار سرد يا گرم مصرف آب را تحت تأثير قرار داده و اغلب موجب کاهش مصرف غذا مي شود.
مجوز
براي اينکه بدانيد اخذ چه نوع مجوزهايي براي احداث مزرعه شترمرغ لازم است بايد با مراکز مرتبط از جمله معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزي، سازمان دامپزشکي و يا معاونت هاي امور دام بخش طيور غير مرسوم و سازمانهاي مرتبط با پرورش شترمرغ منطقه مشورت کنيد. در برخي کشورها نظير آلمان بايد دوره اي را در زمينه پرورش شترمرغ گذراند. خوشبختانه کشورهاي ديگر تا اين حد سختگير نيستند و پرورش شترمرغ را همچون ديگر فعاليتهاي مزرعه اي تلقي مي کنند. نکات زير را بايد روشن کنيد:
• مجوز براي مالکيت پرندگان
• مجوز براي حمل و نقل پرندگان
• احداث چاه تلفات براي دفن پرنده هاي مرده
• بازرسي هاي دامپزشکي
• معيارهاي امنيت زيستي (Bio Security) نظير حوضچه ورودي وسايل نقليه تا وسايل نقليه هنگام ورود به مزرعه از داخل مواد ضد عفوني عبور کنند.
سوالات و موارد مهم را ياد داشت کرده با کسي که در منطقه شما پرورش شترمرغ دارد صحبت کنيد، آنها منبع با ارزشي براي کمک هستند.
مسائل اقتصادي و سرمايه گذاري
براي راه اندازي نياز به سرمايه داريد. همچنين احتمالا ايده هايي در زمينه اينکه چه مقدار توانايي مالي براي اين کار داريد، خواهيد داشت. توصيه اين است که دايره فعاليت را نصف کنيد. در هر صورت از کسي وام نگيريد.
تنها وقتي فروش محصولاتتان را آغاز مي کنيد درک روشني خواهيد داشت که فعاليتتان سود آور بوده است يا خير. اغلب اوقات مزرعه داران جديد بدون برنامه مقدار زيادي پول براي فراهم کردن شيک ترين تجهيزات صرف مي کنند. مزرعه هايي شبيه به هتلها ي کوچک و کاملا غير قابل کاربرد مشاهده شده اندکه وقتي به مراحل مهمي مي رسند که عملا بايد محصولاتشان را بازاريابي کنند بودجه شان به پايان رسيده است چون توليد به اندازه مورد انتظار نبوده است.

پرورش شترمرغ

توصيه اين است که کار را ساده آغاز کنيد. از امکانات موجود استفاده کنيد. از قفس هايي که داريد، ساختمانهايي را که قبلا احداث شده اند استفاده کنيد. آنچه ضروري است سرمايه گذاري در تهيه انکوباتور مناسب مي باشد. يک انکوباتور خوب نتايج خوبي به همراه خواهد داشت که انکوباتور بد ندارد.
رکوردگيري
در رکورد گيري بايد قادر باشيد براي هر لانه به سوالات زير پاسخ دهيد.
o مولدها چه تعداد تخم گذاشته اند؟
o هزينه تغذيه مولدها در يک سال چقدر شده است؟
o ميزان جوجه در آوري عملا چقدر بوده است ؟
o چه تعداد از جوجه ها به سن کشتار رسيده اند؟
o هزينه تغذيه هر جوجه تا سن کشتار چقدر است ؟ و از پاسخ اين سوال محاسبه کنيد.
o هزينه توليد هر تخم چقدر است؟
o هزينه توليد جوجه يک روزه چقدر است؟
o هزينه پروار پرنده ها تا رسيدن به وزن مشخص چقدر است؟
o هزينه ها را با در آمدها مقايسه کنيد:
o فروش پوسته تخم شترمرغ چقدر مي شود؟ فروش پر؟ فروش پوست؟ فروش گوشت؟
با انجام محاسبات فوق به ازاي هر لانه، قطعا قادر خواهيد بود که بيشترين و مهم ترين بخش و کمترين آنها را مشخص کنيد. اگر دسته سه تايي سود آور نيست، حذف کنيد و ضرر را کاهش دهيد.

[Joker72]

پاسخ به سوالات رایج در مورد تخم مرغ

1- چگونه مي توان يك تخم مرغ تازه و كهنه را از يكديگر تشخيص داد ؟

اگر يك تخم مرغ تازه را در ظرف آبي وارد كنيم در ميان آب غرق مي گردد در حاليكه يك تخم مرغ كهنه بر سطح آب شناور مي ماند.

2- دليل شناور ماندن تخم مرغ كهنه بر سطح آب چيست ؟

دليل اين شناوري رشد كيسه هوايي تخم مرغ در اثر گذشت زمان و تبخير آب تخم مرغ از آن است.

3- چرا گاهي اوقات تخم مرغ به سختي پوست كنده مي شود ؟

اين خود دليلي بر تازگي تخم مرغ است ، اگر اين تخم مرغها را به مدت يك هفته تا 10 روز در انبار نگهداري نمايند بعد از پختن معمولا" راحت تر پوست كنده مي شوند.

4- چرا بعضي از تخم مرغها داراي يك حلقه سبزرنگ به دور زرده خود مي باشند ؟

علت تشكيل اين حلقه تركيب آهن و گوگرد موجود در تخم مرغ مي باشد.

5- آيا تخم مرغهاي داراي اين حلقه هاي سبزرنگ را مي توان مصرف نمود ؟

بلي ، زيرا اين حلقه ها دليلي بر امر خرابي تخم مرغ نيست و اثري بر ارزش غذايي آن ندارد.

6- كدام كشور بيشترين مصرف سرانه تخم مرغ را دارد ؟

ژاپن

7- رشته هاي نخي شكل سفيد رنگ موجود در سفيده تخم مرغ چه ناميده مي شود ؟

شالاز

8- ساختار شالاز از چه ماده اي تشكيل شده است ؟

پروتئين

9- وظيفه رشته شالاز در تخم مرغ چيست ؟

نگهداري زرده در مركز سفيده تخم مرغ است.

10-چرا گاهي سفيده تخم مرغ كدررنگ است ؟

كدر بودن سفيده تخم مرغ به دليل وجود دي اكسيد كربن موجود در تخم مرغ است.

11-آيا اين امر ( كدري سفيده تخم مرغ ) دليل بر تازگي آن است ؟

بلي ، دليل اين امر دي اكسيد كربن موجود در تخم مرغ بوده كه فرصت خروج از پوسته را نيافته است.

12- كريستال زرد يا سبزرنگ موجود در سفيده تخم مرغ بيانگر چيست ؟

حضور بلورهاي زرد يا سبزرنگ در سفيده خام به دليل وجود ريبوفلاوين تخم مرغ است.

13- آيا خوردن تخم مرغ خام صحيح است ؟

خطر مسموميت غذايي تخم مرغهاي خام و ناپخته بالاست و بهتر است كه غذاهاي حاوي تخم مرغ خام مصرف نشوند.

14- چرا بايد تخم مرغها را در بسته هاي مخصوص خودشان نگهداري نمود ؟

سطح پوسته تخم مرغ حاوي روزنه هاي بسيار است و اگر تخم مرغ را در بسته هاي مخصوص خودشان نگهداري ننماييم ، از اين طريق تخم مرغ بو و طعم غذاهاي درون يخچال را جذب مي نمايد.

15- بهترين راه ذخيره تخم مرغها چيست ؟

بهترين راه ذخيره تخم مرغها اين است كه در بسته هاي مخصوص خود و در يخچال نگهداري شوند.

16- براي چه مدت مي توان تخم مرغها را نگهداري نمود ؟

تخم مرغهاي تازه را مي توان در بسته بندي هاي مخصوص خودشان و در دماي يخچالي 4 تا 5 هفته پس از توليد نگهداري كرد.

17- جهت كاهش كيفيت تخم مرغها چه بايد كرد ؟

به محض خريد ، تخم مرغها را از يخچال فروشگاهها آنها را به يخچال منازل منتقل كرد.

18- چرا بايد تخم مرغها را در يخچال نگهداري كرد ؟

تخم مرغها نيز مانند ساير مواد غذايي فسادپذير بوده و داراي تاريخ مصرف است. اگر تخم مرغ را در فضاي باز نگهداري نماييم اين امر فساد تخم مرغ را تسريع مي بخشد.

19- رنگ پوسته تخم مرغ به چه عواملي بستگي دارد ؟

اين امر به نژاد مرغهاي تخمگذار مربوط است.

20- آيا رنگ پوسته تخم مرغ اثري در ارزش غذايي آن دارد ؟

خير ، رنگ پوسته وابسته به نژاد بوده و هيچ اثري بر ارزش غذايي آن ، كيفيت ، طعم و نوع پخت آن ندارد.

21- آيا بين لاله گوش مرغهاي تخمگذار و رنگ تخم مرغهاي آنها ارتباطي وجود دارد ؟

بلي ، مرغهاي با لاله گوش سفيد تخم مرغ سفيد و مرغهاي با لاله گوش قرمز تخم مرغهاي قهوه اي توليد مي نمايند.

22- علل ايجاد لكه هاي خوني در تخم مرغ چيست ؟

گاهي اوقات لكه هاي خوني كوچك در زرده تخم مرغ ديده مي شود ، اين لكه ها دليل بر نطفه دار بودن تخم مرغ نيست ، بلكه به علت پارگي عروق خوني بر روي زرده در طي شكل گيري تخم مرغ بوجود مي آيند.

23- آيا از تخم مرغ هاي داراي لكه خوني مي توان استفاده نمود ؟

بلي ، مي توان با نوك چاقو آن لكه ها را برداشت و از تخم مرغها استفاده نمود.

24- درجه بندي يك تخم مرغ بر چه اساسي تعيين مي گردد ؟

تخم مرغها را بر مبناي كيفيت پوسته ، كيفيت داخلي و اندازه كيسه هوايي آنها درجه بندي مي كنند.

25- نگهداري تخم مرغ به مدت 1 روز در دماي اتاق معادل چند روز نگهداري آن در يخچال است ؟

معادل با نگهداري آن به مدت يك هفته در يخچال است.

26- بهترين محل نگهداري تخم مرغها در يخچال كجاست ؟

تخم مرغ را بايد در طبقات يخچال و در بسته هاي مخصوص خودشان نگهداري نمود.

27- چرا درب يخچال محل مناسبي جهت نگهداري تخم مرغ نيست ؟

چون داراي نوسانات دمايي زيادي است.

28- مصرف سرانه تخم مرغ در ايران چقدر است ؟

84/5 كيلوگرم در سال

29- 5 گروه عمده غذايي كدامند ؟

1- گروه نانها

2- گروه سبزيها

3- گروه ميوه ها

4- گروه گوشت ، ماكيان ، تخم مرغ ، ماهي و حبوبات

5- گروه شير و لبنيات ( ماست و پنير )

30- آيا مي توان تخم مرغ را به عنوان يك رژيم غذايي سالم مصرف نمود ؟

تخم مرغ در گروه گوشت و ماكيان قرار دارد و مي توان آنرا به طور متناوب به جاي گوشت قرمز ، ماهي و مرغ استفاده نمود.

31- تخم مرغ حاوي چه مواد غذايي است ؟

پروتئين ، كلسيم ، فسفر ، انواع ويتامين ها و مواد معدني ، چربيها

32- چه عواملي در افزايش ميزان سطح كلسترول خون مؤثرند ؟

چربيهاي اشباع در مقايسه با كلسترول رژيم غذايي بر افزايش ميزان سطح كلسترول خون مؤثرتر هستند.

33- كلسترول چيست ؟

كلسترول از نظر ساختار شيميايي نوعي موم محسوب مي شود.

34- نقش كلسترول چيست ؟

كلسترول در ساختمان سلولها و هورمونها بدن نقش بسزايي را ايفا مي نمايد.

35- كلسترول توسط كدام عضو بدن توليد مي گردد ؟

كبد

36- انواع كلسترول كدامند ؟

كلسترول غذايي و كلسترول خون

37- كلسترول غذايي چيست ؟

كلسترولي است كه از طريق غذا وارد بدن مي شود.

38- كلسترول خون چيست ؟

كلسترولي است كه در عروق خوني جريان دارد.

39- آيا همه منابع غني از پروتئين گران قيمت هستند ؟

خير ، زيرا تخم مرغ يك منبع غني از پروتئين با قيمت مناسب است كه محققين از آن به عنوان يك معيار استاندارد جهت اندازه گيري پروتئين ساير مواد غذايي بهره مي برند.

40- هر مرغ بطور متوسط سالانه چه تعداد تخم مرغ مي گذارد ؟

در حدود 300 عدد

41- چه ميزان چربي در تخم مرغ موجود است ؟

5/4 گرم چربي

42- چه ميزان از چربي موجود در تخم مرغ اشباع است ؟

5/1 گرم

43- چه ميزان از چربي موجود در تخم مرغ غيراشباع است ؟

8/2 گرم

44- ميزان بالاي كلسترول خون باعث چه رخدادهايي مي گردد ؟

اگر ميزان كلسترول خون بالا باشد ، سبب مي گردد كه سرخرگها مسدود گردند و اين امر باعث كندشدن حركت خون در رگها گرديده و ممكن است آنرا بطور كلي مسدود نمايد و باعث حمله قلبي گردد.

45- چگونه مي توان ميزان كلسترول خون و خطرات حمله قلبي را كاهش داد ؟

با عدم مصرف چربيهاي اشباع ، افزايش تمرينات بدني ، داشتن وزن متناسب با قد و عدم مصرف سيگار مي توان سطح كلسترول خون را كاهش داد.

46- مسموميت غذايي چيست ؟

تمامي مواد مغذي قابليت انتقال ميكروارگانيزم ها و توكسين ها را دارند كه اگر بر اثر فرآوري مناسب ( معمولا" حرارت ) از بين نروند ، نتيجه آن مسموميت غذايي است.

47- چگونه مي توان خطر مسموميت غذايي توسط تخم مرغ را كاهش داد ؟

پوسته يك تخم مرغ معمولا" حاوي انواع ميكروارگانيزم هاست كه با ضدعفوني نمودن ، شستن و پاك كردن پوسته يك تخم مرغ مي توان خطر مسموميت توسط ميكروارگانيزمها را كاهش داد.

48- براي كاهش احتمال خطر مسموميت به هنگام طبخ غذا با تخم مرغ چه بايد كرد ؟

از تخم مرغهاي آلوده ، ترك دار ، شكسته و … نبايد استفاده نمود و از روشهاي اصولي چون شستن دستها ، ضدعفوني كردن وسايل و ظرفهاي آشپزخانه و غيره بهره برد.

49- باكتريها علاوه بر غذا به چه عوامل ديگري نيازمندند ؟

رطوبت ، دما و زمان

50- جهت از بين بردن خطر وجود باكتريها در تخم مرغ از چه روشهايي مي توان بهره برد ؟

سرد كردن و پختن

51- معروفترين باكتري موجود در تخم مرغ چه نام دارد ؟

سالمونلا انتريديس

52- كدام مواد موجود در تخم مرغ به مصارف دارويي و شيميايي مي رسند ؟

ليزوزيم و فسفوتين

53- جهت مصرف مجدد غذاهاي حاوي تخم مرغ آنرا بايد تا چه دمايي حرارت داد ؟

70 درجه سانتيگراد

54- باقي مانده غذاهاي حاوي تخم مرغ را بايد در چه دماهايي نگهداري نمود ؟

در مكاني با دماي بيش از 60 درجه سانتيگراد و يا در مكاني با دماي كمتر از 10 درجه سانتيگراد

55- براي تهيه تخم مرغ پخته آنرا بايد تا چه مدت حرارت داد ؟

7 تا 9 دقيقه

56- براي طبخ غذاهاي حاوي تخم مرغ تا چه دمايي بايد آنها را حرارت داد ؟

تا بيش از 70 درجه سانتيگراد

57- رنگ زرده تخم مرغ به چه عواملي بستگي دارد ؟

جيره غذايي مرغهاي تخمگذار

58- جهت نگهداري تخم مرغ در بسته هاي مخصوصشان ، بايد آنها را چگونه در بسته ها جاي داد ؟

قسمت پهن تخم مرغ بايد رو به بالا باشد .

59- آيا مي توان تخم مرغ را در فريزر نگهداري نمود ؟

خير

60- تخم مرغ پخته را تا چه مدت مي توان در يخچال نگهداري نمود ؟

تا يك هفته