آفتكشها از طريق مكانيسمهاي مختلفي باعث ايجاد سرطان ميشوند. اين مكانيسمها عبارتند از:

1- تاثيرات ژنتيكي- ايجاد تغييرات مستقيم در DNA

2- جهش- باعث تثبيت و تكثير سريع كلنهاي غير نرمال مي شود. اين فرآيند شامل تاثيرات اندوكريني است كه ممكن است باعث تحريك خاموش و آرام اما سرطاني شدن سلولهاي حساس هورمني بشود

3- تاثيرات سمي روي سيستم ايمني- از كار انداختن مكانيسم طبيعي مقابله با سرطان در بدن

براي ايجاد مسموميت در بدن لارم است ميزا ن سم در بدن حداقل به يك غلظت خاصي برسد تا علائم مسمومست در بدن ظاهر شوداما براي مواد مسموم كننده ژنتيكي و مختل كننده هورمنها يك آستانه واقعي كه هيچگونه خطري پائين تر از آن نباشد وجود ندارد. دانشمندان بر اساس دانش كنوني به اين نتيجه رسيده اند كه حتي يك دز خيلي كم از عامل شيميايي مسموم كننده ژنتيكي ميتواند باعث تبديل يك سلول سالم به يك سلول بدخيم بشود.

درخصوص سيستم غدددرون ريز دانشمندان عنوان نموده اند از آنجا كه هورمنهاي درون ريز همانند استروژن خود توسعه دهنده سرطان شناخته شده اند لذا هر عامل خارجي اضافي كه به اين احتمال كه از قبل موجود بوده است اضافه شود بروز سرطانرا افزايش مي دهد. بنابراين حداقل بر اساس تئوري ميتوان عنوان نمود كه حتي در معرض بودن دزهاي پائين براي بروز سرطان موثر است و سلامت انسان را با خطر مواجه مي كند. سرطان غير هاچكين لنفوسيتي (NHL) كه همه گيري خاموش نيز نام دارد در دهه گذشته سالانه 3الي 4 درصد افزا يش نشان مي دهد. بعضي از دانشمندان در تحقيقات خود اين مقدار را 2/4 تا 8 درصد عنوان نموده اند.

تحقيقات بسياري همبستگي خاصي را بين علفكشهاي گروه فنوكسي مانند 24D با اين بيماري نشان داده است. تحقيقات ديگري نيز ارتباط بين سموم ليندن، كارباريل، كلردان، ديازينون، ديكلروس، مالاتيون، نيكوتين و تاكسافون را با سرطانNHL را نشان داده است.

تحقيقات ديگري در ايتاليا آشكار ساخت كه افرادي كه در مزارع كشت برنج و يا در نزديكي محلي زندگي مي كنند كه علفكشهاي فنوكسي (مانند 24D) مورد استفاده قرار مي گيرد احتمال بروزNHL در آنها دو برابر است. تحقيق ديگري در كانادا نيز اين مطلب را مورد تاييد قرار داد. همچنين تحقيق ديگري افزايش احتمال بروز اين نوع سرطان را براي حيوانات اهلي كه در معرض 24D قرار دارند اثبات نموده است.

وقوع سرطان ميلوسيت MULTIPLE MYELOMA (MM) در دهه هاي اخير در كشورهاي صنعتي افزايش داشته است. محققين آمريكايي اين افزايش را سالانه 4 درصد گزارش نموده اند. در اسپانيا از دهه 1960 تا 1980 اين افزايش سالانه 10 درصد گزارش شده است. تحقيقات نشان داده است كه كاربرد علفكشها احتمال بروز MM را 8 برابر افزايش مي دهد.

ارتباط بين بروز سرطان گلبولهاي سفيد خونHCL و سموم ارگانو فسفره در تحقيقات اخير محققين مورد تاييد قرار گرفته است.

همچنين ارتباط بين سموم 24D ، آترازين و كاپتان با سرطان MYELODYSPLASTIC SYDROME (MSD) در تحقيقات مشخص شده است و باغداراني كه در معرض اين سموم هستند سه برابر سايرين احتمال بروز اين نوع سرطان را دارند.

علفكشهاي فنوكسي مانند 24D نيز در بروز سرطان بدخيم STS نقش دارند.و احتمال بروز افرادي كه در معرض علفكشهاي فنوكسي قرار دارند 10 برابر بيشتر از ساير افراد است.

تومورهاي سيستم عصبي مركزي از جمله سرطانهايي است كه اخيرا شيوع آن 50 تا 100 درصد افزايش داشته است. تحقيقات نشان داده است كه احتمال بروز اين نوع سرطان در كشاورزان نسبت به ساير مشاغل در بالاترين نقطه وجود دارد.

همچنين احتمال بروز سرطان در كارگراني كه در معرض سموم هستند نسبت به ساير افراد دو برابر است.

كشاورزاني كه در محيط كارشان از سموم آلاكلر استفاده مي كنند 50 درصد بيشتر از ساير افراد احتمال بروز سرطان روده را دارند و اين سابقه كاربرد اگر 5 سال و يا بيشتر باشد احتمال بروز سرطان روده 5 برابر بيشتر از ساير افراد است. سموم حشره كش كلردان، هپتاكلر، ايندرين، آلدرين و ديلدرين احتمال بروز اين نوع سرطان چهار برابر افزايش مي يابد.

طي 20 سا ل گذشته احتمال بروز سرطان دستگاه ادراري در آمريكا بطور سالانه درمردان و زنان سفيد پوست بترتيب 1/3 و 9/3 درصد و در مردان و زنان سياه پوست 9/3 و 3/4 درصد افزايش داشته است و تحقيقات همبستگي بين كاربرد سموم و بروز اين نوع سرطان را آشكار ساخته است.



افزايش سرطان بيضه در اروپا بطور سالانه ازسال 1940 از 3/2 در صد به 2/5 درصد افزايش داشته است. اين آمار در ژاپن 6/6 درصد است و در آمريكا نيز آمار مشابهي وجود دارد. تحقيقات احتمال بروز اين نوع سرطان را در بين كارگرانيكه با علفكشهاي گروه فنوكسي و كلروفنول در تماس هستند بيشتر نشان مي دهد.

تحقيقات بسياري ارتباط معني داري بين وقوع سرطان پروستات و مشاغلي كه با علفكشها در ارتباط هستند به اثبات رسانده است.

سرطان ***** سالانه افزايشي به ميزان 1 الي 2 درصد نشان مي دهد و آلوده كننده هاي محيطي از جمله آفتكشها درافزايش بروز اين نوع سرطان نقش عمده اي دارند. دريك تحقيق خاص ارتباط بين بروز سرطان ***** و و علفكش آتيرازين مشخص شده است.

سرطان تيروييد نيز از جمله سرطانهايي است كه احتمال بروز آن در افرادي كه در معرض علفكشهاي فنوكسي قرار دارند بيشتر است. تحقيقات در ايالت مينسوتا نشان داد مصرف سموم قارچكش زينب، مانب و مانكوزب، احتمال بروز اين نوع سرطان را در افرادسه برابر بيشتر مي كند.

سالانه 8000 كودك زير 15 سال به تومور مغز و سرطان خون مبتلا مي شوند و كودكاني كه والدينشان در محيطي كار مي كنند كه با سموم سر و كار دارند احتمال بروز سرطان خون و سرطان NHL بيشتر است .