در این مطلب مجموعه‌ای از نکات کتاب زیست و آزمایشگاه 2 آورده شده است. امیدواریم مطالعه‌ی آن به آمادگی شما برای آزمون 10بهمن کمک کند.


  • پادتن‌ها به روش‌هاي مختلفي آنتي‌ژن‌ها را غيرفعال مي‌كنند كه در ساده‌ترين روش، پادتن به آنتي‌ژن‌هاي سطح ميكروب‌ها متصل مي‌شود. اين عمل موجب ممانعت از اتصال و تاثير ميكروب‌ها بر سلول‌هاي ميزبان و به علاوه تسهيل و افزايش فاگوسيتوز توسط ماكروفاژها مي‌شود.
  • لنفوسيت T، مستقيما به سلول هاي آلوده به ويروس و سلول‌هاي سرطاني حمله مي‌كند و با توليد پروتئين پرفورين باعث ايجاد منفذ در آن‌ها و مرگ آن‌ها مي‌شود.
  • توليد پرفورين در بيماري‌هاي ويروسي يا سرطان رخ مي‌دهد.
  • سلول‌هاي Tي كشنده‌ي سالم، پرفورين مي‌سازند در حالي‌كه اينترفرون از سلول‌هاي آلوده به ويروس، هيستامين از بافت‌هاي آسيب‌ديده در محل التهاب و ترومبوپلاستين از سلول‌هاي آسيب‌ديده‌ي جدار رگ‌ها مي‌توانند ترشح شوند.
  • باز شدن كانال‌هاي دريچه‌دار سديمي و سپس كانال‌هاي دريچه‌دار پتاسيمي باعث ايجاد پتانسيل عمل مي‌شوند، ولي پس از بسته شدن اين دريچه‌ها، افزايش فعاليت پمپ سديم-پتاسيم موجب برقراري پتانسيل آرامش مي‌شود و غلظت يون‌ها به حالت اوليه برمي‌گردد.
  • براي ساخت و ترشح انتقال‌دهنده‌هاي عصبي علاوه بر محرك‌هاي مختلف محيطي، عوامل هورموني نيز دخالت دارند.
  • مواد مخدر در تسكين درد و القاي خواب نقش دارند و به همين دليل بعضي مواد روان‌گردان به عنوان دارو نيز استفاده مي‌شوند.
  • پرده‌ي مننژ سه لايه‌اي در پستانداران وجود دارد و وظيفه‌ي آن حفاظت و تغذيه‌ي بافت عصبي است.
  • دستگاه عصبي خودمختار دو بخش دارد: اعصاب سمپاتيك و اعصاب پاراسمپاتيك
  • اعصاب پاراسمپاتيك: باعث برقراري حالت آرامش و انجام فعاليت‌هاي عادي بدن مي‌شود مانند كاهش فشار خون و ضربان قلب و آغاز فعاليت‌هاي گوارشي
  • اعصاب سمپاتيك: باعث ايجاد حالت آماده‌باش در بدن مي‌شود. مثل افزايش فشار خون، ضربان قلب و تنفس و هدايت جريان خون به قلب و ماهيچه‌هاي اسكلتي
  • بافت ماهيچه‌ي صاف از سلول‌هاي رشته‌اي و غيرمنشعب ساخته مي‌شود. درون شبكه‌ي ساركوپلاسمي آن‌ها مقدار زيادي ذخيره‌ي كلسيم وجود دارد. فعاليت اين ماهيچه‌ها توسط اعصاب خودمختار صورت مي‌گيرد.
  • همه‌ي اعمال بدن يك فرد با آسيب به مخچه غير دقيق انجام نمي‌شوند مثل انعكاس‌هاي نخاعي.
  • در ميان جانداران هيدرشبكه‌ي عصبي دارد و فاقد مغز و طناب عصبي است. پلاناريا كه از كرم‌هاي پهن است دو طناب عصبي موازي در دو طرف بدن خود دارد كه اجتماعي از رشته‌هاي عصبي آكسون و دندريت است و فاقد جسم سلولي مي‌باشد.
  • در بي‌مهره‌ها مانند بندپايان، طناب عصبي شكمي با تعدادي گره (محتوي جسم سلولي نورون‌ها) و در مهره‌داران، طناب عصبي پشتي (نخاع) وجود دارد. در نخاع مهره‌داران جسم سلولي نورون‌ها در بخش خاكستري و رشته‌هاي عصبي در بخش سفيد وجود دارند.
  • حشرات طناب عصبي شكمي با تعدادي گره دارند.
  • ماهيچه‌هاي حلقوي دور چشم انسان، از نوع ماهيچه‌ي اسكلتي است كه بين تارها (ميون‌ها)ي آن، سيمان پيوندي وجود دارد و مجموعه‌ي ميون‌ها وسط بافت پيوندي احاطه مي‌شوند.
  • شيپور استاش با انتقال هوا از حلق به گوش مياني موجب تعديل فشار هوا در دو طرف پرده‌ي صماخ مي‌شود تا ارتعاش در اين پرده به درستي صورت بگيرد.
  • كار اصلي دستگاه درون‌ريز ترشح هورمون‌هاست و يكي از اعمال اصلي هورمون‌ها، حفظ حالت پايدار بدن (هومئوستازي) است.
  • افزايش غير طبيعي هورمون‌هاي تيروئيدي موجب بي‌قراري و اختلال در خواب مي‌شود. اين حالت نمي‌تواند با كم شدن فعاليت پمپ سديم-پتاسيم مطابقت داشته باشد چون فعاليت برخي نورون‌ها در بدن زياد مي‌باشد، به خصوص نورون‌هايي كه در افزايش ضربان قلب دخالت دارند.
  • هيپرتيروئيديسم باعث افزايش سوخت و ساز بدن مي‌شود. در بيماران مبتلا، علائمي از جمله بي‌قراري ، اختلالات خواب، افزايش ضربان قلب و كاهش وزن (افزايش انرژي در دسترس بدن) مشاهده مي شود.
  • در فرايند ترانسفورماسيون باكتري با دريافت مواد ژنتيك از محيط خارج، در خصوصيات ظاهري خود تغييراتي پديد مي‌آورد. ترانسفورماسيون فقط زماني رخ مي‌دهد كه DNA تخريب نشده باشد.
  • پيوند فسفودي‌استر بين فسفات از يك نوكلئوتيد و قند از نوكلئوتيد ديگر برقرار مي‌شود.
  • آنزيم DNAپليمراز هم همانندسازي را انجام مي‌دهد و هم ويرايش DNAي دختر را.
  • در سيتوكينز سلول‌هاي جانوري و ديگر سلول‌هاي يوكاريوت بدون ديواره، كمربندي از رشته‌هاي پروتئيني در ميانه‌ي سلول ايجاد مي‌شود. در گياهان آوندي بدون دانه مانند سرخس (نهانزادان آوندي) سلول داراي ديواره است. جسم گلژي با تشكيل وزيكول‌هايي حاوي مواد سازنده‌ي ديواره‌ي سلولي باعث ايجاد صفحه‌اي در ميانه‌ي سلول مي‌شود. اين صفحه در واقع يك ديواره‌ي سلولي احاطه شده با غشا است و باعث تقسيم سيتوپلاسم مي‌شود.
  • در مرحله‌ي S از چرخه‌ي سلولي، كروماتين‌ها هنوز فشردگي و تراكم لازم را پيدا نكرده‌اند و در پروفاز اين روند فشردگي همچنان ادامه مي‌يابد.
  • همه‌ي سلول‌هاي يوكاريوتي كه تقسيم سلولي را انجام مي‌دهند در شروع تقسيم سلولي، رشته‌هاي دوك را توليد مي‌كند.
  • در فرايند توليدمثل غيرجنسي زاده‌ها از تكثير يك سلول (مثل آميب، مخمر و باكتري) يا بخشي از پيكر يك والد (مثل اسپيروژير، هيدر و گياهان) حاصل مي‌شوند.
  • بين دو تقسيم ميوز 1 و 2 ماده‌ي ژنتيك افزايش نمي‌يابد. (DNA همانندسازي نمي‌كند.)
  • گامت‌ها هميشه n كروموزومي نيستند ،بلكه عدد كروموزومي آن‌ها نصف عدد كروموزومي فرد سازنده‌ي گامت است.
  • فردي كه ناقل هموفيلي و به ظاهر سالم است، جنسيت او زن است چرا كه هموفيلي يك صفت وابسته به جنس مغلوب بوده و مردان (XY) نمي‌توانند ناقل آن باشند.
  • در بازدانگان مثل كاج، بافت حاوي مواد غذايي دانه (آندوسپرم) قبل از لقاح به وجود مي‌آيد ولي در نهان‌دانگان بافت غذايي (آلبومن) پس از لقاح تشكيل مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ‌‌‌‌شود.
  • كيسه‌ي گرده در بازدانگان (مانند كاج) و نهان‌دانگان همتاي هاگدان در خزه و سرخس است چون هر دو با ميوز هاگ توليد مي‌كنند.
  • كاج از بازدانگان است. اركيده در گروه نهان‌دانگان قرار دارد، در بازدانگان اندوخته‌ي دانه بخشي از گامتوفيت ماده (آندوسپرم) است در حالي كه در نهان‌دانگان اندوخته‌ي دانه (آلبومن يا لپه) مي‌باشد.
  • آندوسپرم در كاج همتاي كيسه‌ي روياني در نهان‌دانگان و گامتوفيت ماده است.
  • پولك مخروط ماده مربوط به اسپوروفيت كاج و همتاي برچه است.
  • در نهان‌دانگان سلول زايشي مولد دو گامت نر بدون تاژك است.
  • رشد پسين در همه‌ي گياهان چوبي و در بعضي از گياهان علفي وجود دارد.
  • هورمون آبسزيك اسيد در پاسخ به شرايط خشكي محيط موجب بسته شدن روزنه‌ها مي‌شود كه اين عمل با كاهش فشار تورژسانسي در سلول‌هاي نگهبان صورت مي‌گيرد، زيرا در اين صورت سلول‌هاي نگهبان از حالت تورم خارج و به هم نزديك خواهند شد و روزنه بسته مي‌شود.
  • هورمون‌هاي محرك رشد گياهان در كشاورزي:

هورمون محل توليد كاربرد
اكسين رئوس ساقه‌ها براي ريشه‌دار كردن قلمه‌ها و توده‌هاي تمايزنيافته
سيتوكينين رئوس ريشه براي تشكيل ساقه از سلول‌هاي تمايزنيافته
ژيبرلين ساقه‌ها و دانه‌هاي در حال نمو درشت كردن ميوه‌هاي بدون دانه





  • اكسين در رئوس ساقه‌ها توليد مي‌شود و باعث ريشه‌دار شدن مي‌شود.
  • سيتوكينين در رئوس ريشه توليد مي‌شود و باعث ساقه‌دار شدن مي‌شود.
  • ماده‌اي كه به همراه اكسين در كشت بافت ريشه‌زايي را تحريك مي‌كند سيتوكينين است كه موجب افزايش مدت نگهداري ميوه‌ها مي‌شود.
  • كار حفاظت و تغذيه‌ي جنين در پستانداران، بر عهده‌ي جنس ماده است.
  • هورمون LH موجب تحريك سلول‌هاي بينابيني بيضه براي ترشح تستوسترون مي‌شود، FSH به همراه تستوسترون موجب تحريك اسپرم‌سازي مي‌شود.
  • غده‌ي وزيكول سمينال يك غده‌ي برون‌ريز است و ترشحات خود را به ميزراه مي‌ريزد.
  • در انسان، همراه با تقسيمات اوليه‌ي تخم در لوله‌ي فالوپ، سلول‌هاي حاصل اندازه‌ي كوچك‌تر ولي نسبت سطح به حجم بيشتري پيدا مي‌كنند.



    زیست سال سوم
    دانلود فایل



    منبع:سایت کانون