قوائد کامل معرفه و نکره
نكره اسمي كه بر شخص وشيء شناخته شده دلالت نكند . مثل رجلٌ - كتابٍ
تذكر: تنويني كه بر سر اسامي عام مي ايد نشانه نكره است . مدرسة ً- قلمٌ
انواع معارف : معرفه ها به 6 دسته تقسيم مي شود عبارتند از :
معارف شش بود مضمر، اضافه علم ، ذواللام ، موصول ،اشاره
1- معرفه به علم : اسامي خاص انسانها، شهرها ، كشور ها ، استانها ، قاره ها ، كوهها ، رودها ، كتب آسماني وهر مورد خاص معرفه به علم هستند .محمد- رامسر – ايران – القران – البرز
2- معرفه به ضمير : تمامي ضمائر (چه منفصل چه متصل ) معرفه هستند . ضماير به دو دسته كلي تقسيم مي شوند 1- منفصل (جدا)2-متصل (پيوسته)
1- ضماير منفصل : به ضمايري گفته مي شود گه در جمله به تنهايي ومستقل بكارمي روند و خود به دو دسته تقسيم مي شوند
الف- منفصل مرفوع –مانند (هو –هما-هم-هي -...)اين ضماير در جمله معمولا ً نقش مبتدا را دارند چون مبتدا پيوسته مرفوع است به همين دليل به اين ضماير منفصل مرفوع گفته مي شود .
تذكر: ضماير منفصل مرفوع اگر مر جع آن غير عاقل باشد بصورت اسم اشاره اين وآن ترجمه مي شود . ب- منفصل منصوب : عبارتند از : (ايّاه – ايّاهما- ايّاهم-و.....) اين ضماير در جمله معمولا نقش مفعول را دارد وچون مفعول پيوسته منصوب است به همين دليل به اين ضماير منفصل منصوب گفته مي شود. ايّاك نعبد
2- ضماير متصل : به ضمايري گفته مي شود كه در جمله به كلمات ديگري چسبيده باشد وبردو دسته تقسيم مي شود
الف- متصل مرفوع عبارتند از(ا ــ وــ ن / ي / -تَ- تما- تم-تِ-تما –تنّ ت- نا)
ماضي- مضارع – امر / مضارع –امر/ مخصوص ماضي
تذكر :اين ضماير هرگاه به فعل معلوم متصل شوند نقش فاعل را دارند واگر به فعل مجهول متصل شوند نقش نائب فاعل را دارند واگر به افعال ناقصه متصل شوند نقش اسم فعل ناقصه را دارند چون فاعل ونائب فاعل و اسم افعال ناقصه پيوسته مرفوع هستند به همين دليل به اين ضماير متصل مرفوع گفته مي شود . كتب
تم الدرس (تم ) فاعل ومرفوع ضُرب
نا (نا) نائب فاعل كن
تم مومنين (تم) اسم فعل ناقصه
ب- متصل منصوب ومجرور عبارتند از (ه- هما- هم- ها – هما..) اين ضماير به هر سه قسم كلمه(اسم- فعل –حرف) متصل مي شود اگر به فعل متصل شوند نقش مفعول را دارند واگر به اسم متصل شوند نقش مضاف اليه را دارند ومجرور هسند و اگر به حرف جر متصل شوند مجرور به حرف جر هستند واگر به حرف مشبهه متصل شوند نقش اسم حرف مشبهه ومنصوب هستند .
مثال : كتب
ه سعيد انّ
هم غالبون السلام علي
كم هذا كتاب
ك
نكره اسمي كه بر شخص وشيء شناخته شده دلالت نكند . مثل رجلٌ - كتابٍ
تذكر: تنويني كه بر سر اسامي عام مي ايد نشانه نكره است . مدرسة ً- قلمٌ
۳-معرفه به موصول : تمامي موصولات معرفه هست
اسم موصول: اسمي است كه قسمتي از جمله را به قسمت ديگر وصل مي كند وبر دو قسمت تقسيم مي شود
الف – موصول خاص :
جنس |
مفرد |
معني |
مثنی |
معني |
جمع |
معني |
مذكر
|
الّذي |
كسي كه، كه |
اللذان- اللذين |
كساني كه ، كه |
الذين |
كساني كه ،كه |
مؤنث |
التي |
كسي كه ، كه |
اللتان – اللتين |
كساني كه ، كه |
اللاتي |
كساني كه ،كه |
ب- موصول عام (مشترك)عبارتنداز :
من |
كسي كه ، كساني كه |
ما |
آن چيزي كه ، آن چيز هايي كه ( آنچه) |
من (كسي كه- كساني كه)
ما (آن چيزي كه ، آن چيزهايي كه)
نكته : موصول خاص به اين دليل مو صول خا ص ناميده مي شود كه براي مفرد – مثني – وجمع وهمچنين براي مذكر ومؤنث با لفظ مخصوصي بكار مي رود .اما موصول عام براي براي مفردومثنی وجمع ومذكر ومونث بصورت يكسان بكار مي رود.اما من براي عاقل(انسان) و ما براي غير عاقل(حيوان واشياء)بكار ميرود
صله موصول:جمله يا شبه جمله (جارومجرور يا ظرف )كه بعد از اسم موصول مي آيند ومعناي آنرا كامل مي كند صله نام دارد مثال :نجح التلميذ الذي يقرأ الدرس
نكته: موصول خاص در وسط جمله(بعد از اسم ال دار) بمعناي كه مي باشد
4- معرفه به اسم اشاره:تمامي اسمهاي اشاره معرفه اند
اشاره به نزديك |
مفرد |
مثنی |
جمع |
مذكر |
هذا(اين) |
هذان – هذين(اينها) |
هؤلاء(اينها) |
مؤنث |
هذه(اين) |
هاتان ـ هاتين(اينها) |
هؤلاء(اينها) |
اشاره به دور |
مفرد |
مثنی |
جمع |
مذكر |
ذلك(آن) |
ذانك – ذينك (انها) |
اولئك(آنها) |
مؤنث |
تلك (آن) |
تانك- تينك (انها) |
اؤلئك(انها) |
تذكر 1- هؤلاء واولئك براي مذكر ومونث يكسان بكار مي رود هؤلاء النساء هولاء الرجال
تذكر 2- هرگاه بعد از اسم اشاره اسم ال دار بيايد اسم اشاره بصورت مفرد ترجمه مي شود . هولاءالتلاميذ محترمون اين دانش آموزان محترم هستند. اما اگر بعد از آن اسم ال دار نيايد ، اسم اشاره طبق صيغه خودش ترجمه مي شود .مثل : هؤلاء تلاميذ اينها دانش آموزانند
تذكر 3- هنا وهناك (اسم اشاره به مكان مي باشند )اولي براي مكان نزديك ودومي براي مكان دور بكار مي رود .
تذكر 4- هنا وهناك اگر در نقش خبر باشد بمعناي (وجود دارد ) مي باشد . هناك اسئلة سؤلاتي وجود دارد .
تذكر 5- براي جمع هاي غير عاقل اسم اشاره بصورت مفرد مؤنث بكار مي رود . تلك الكتب مفيده
5- معرفه به ذو اللام (معرفه به ال) : هر اسم نكره اي كه ال بگيرد معرفه ال گفته مي شود .مسجدٌ / المسجد تذكر : تنويني كه بر اسامي علم مي آيد نشانه نكره نيست بلكه نشانه زينت وزيبايي كلمه مي باشد .مثل علي ٌ و همچنين حرف ال كه بر سر اسم هاي علم مي آيد نشانه معرفه بودن ان نيست مثل القرآن الحسين معرفه به علم
6- معرفه به اضافه : هرگاه اسم نكره اي به يكي از 5 معرفه فوق اضافه شود ،آن اسم نكره نيز معرفه مي گردد . كه به آن معرفه به اضافه گويند مثال تلميذ المدرسه ِ
تذكر 1- اسم مضاف به معرفه معرفه است واسم مضاف به نكره ،نكره است .كتاب عليٍ ٍ(كتاب معرفه به اضافه ) كتاب معلم ٍ (كتاب نكره مي باشد ) سيدا شباب اهل الجنة(همه كلمات معرفه مي باشند )
تذكر 2- معرفه ونكره مخصوص اسم هستند پس بنا براين فعلها وحروف جزء معرفه ونكره به حساب نمي آيند.
تذكر3- اگر اسمي جزء شش معرفه فوق نباشد نكره است .هر چند تنوين نداشته باشد . مثل اسامي شرط واستفهام ( كيف – اين – من- و...)
تذكر 4- اسم هاي جمع مذكر سالم و اسم مثنی ،اگر ال نگيرد و مضاف معرفه واقع نشوند ،نكره هستند
متال: معلمون / معلمان / مسلمين نكره هستند