موسیقی راک ایرانی

[Doctor]

موسیقی راک در ایران، از اواخر دهه چهل خورشیدی و با ظهور خوانندگانی مانند: کوروش یغمایی، فرهاد مهراد و فریدون فروغی رواج پیدا کرد لیکن پس از انقلاب فرهنگی دستکم در ظاهر امر به دست فراموشی سپرده شد. موسیقی راک ایرانی از «راک انگلیسی»، «راک آمریکایی» و سبک‌های اروپایی تاثیر گرفته‌است. در این نوع موسیقی نیز همانند بیشتر سبک‌های راک، گیتار الکتریک و گیتار بیس و درامز اصلی‌ترین سازها هستند. در بعضی از گروه‌ها کیبورد نیز وظیفه تنظیم ریتم‌ها و سمپل‌ها را بر عهده دارد. اما نکته قابل توجه این است که به دلیل ایرانی بودن اجرا کنندگان این موسیقی، انواع سازها و ریتم‌ها و لحن‌های ایرانی در بعضی از آهنگ‌های تولیدی وجود دارد.

در دهه های 40 و 50 موسیقی سنتی در میان مردم محبوب بود و موسیقی پاپ نیز با سرعت زیادی رو به گسترش و پیشرفت بود و به رقابت با سبک‌های غربی و آمریکایی در سطح ملی، می‌پرداخت.^{[نیازمند منبع]} همچنین به دلیل برپایی کنسرت خوانندگان غربی در ایران؛ تبادل موسیقی و فرهنگ و هنر نیز میان ایران و سایر کشورها وجود داشت. در آن زمان در ایران افرادی بودند که به گروهایی مثل Pink Floyd، Beatles، Led Zeppelin و... گوش می دادند و آلبوم هایشان را خریداری نموده و سبک آنهارا دنبال می کردند .



از همان اولین سالهای پس از انقلاب، فعالیت هرگونه موسیقی ممنوع گردید؛ موسیقی پاپ غیرمجاز اعلام شده و به تبع آن سبک راک نیز اجازه فعالیت نیافت. تنها نوع موسیقی که مجوز فعالیت داشت، موسیقی سنتی و سرودهای انقلابی بود. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فیلترینگ بزرگی را در مقابل هرگونه موسیقی انجام می‌داد و به تبع آن بیشتر خوانندگان پیش از انقلاب به کشورهای دیگر مهاجرت کردند. تنها تعداد انگشت شماری از خوانندگان پیش از انقلاب از ایران خارج نشدند که پیشگامان راک ایرانی نیز از جمله این افراد بودند. کوروش یغمایی، فرهاد و فریدون فروغی در کشور ماندند تا وزارت فرهنگ و ارشاد فعالیت آنها را ممنوع کند. کوروش یغمایی تا ۱۷ سال اجازه فعالیت نیافت؛ صدای فرهاد سالها پخش نشد و تنها یک آهنگ به نام «وحدت» از او پخش گردید که در وصف پیامبر اسلام و بود و مضمونی انقلابی داشت. فریدون فروغی نیز وضعی مشابه و به مراتب سخت تر از دیگر همراهانش داشت. با این شرایط، دوران رکود و انزوای موسیقی راک ایرانی آغاز شد.


در اوایل دهه ۷۰ نیز وضع به همین ترتیب بود. تنها گروه راک ایرانی که در آن زمان فعالیت می‌کرد، گروه «کوچ» نام داشت. این گروه در آمریکا به ساخت و تنظیم آهنگ‌هایی در سبک کانتری مشغول بود. در ایران نیز به طور محدود گروه‌ها و خوانندگان اندکی به فعالیت‌های زیرزمینی مشغول بودند، اما هنوز بستر مناسبی برای راک ایرانی آماده نشده بود. «کاوه یغمایی» از معدود خوانندگان راک ایرانی بود که در این سال‌ها با مجوز رسمی وزارت ارشاد فعالیت می‌کرد و حتی در سال ۷۳ کنسرتی را بر‌گزار کرد که نخستین کنسرت راک ایران پس از انقلاب لقب گرفت.


در اواخر دهه ۷۰ و با روی کار آمدن دولت اصلاحات، وزارت فرهنگ و ارشاد دولت وقت؛ فرصتی طلایی به جامعه موسیقی ایران داد. موسیقی پاپ و راک پس از سالها انزوا دوباره شروع به فعالیت کردند و با سرعتی چشمگیر نسبت به گذشته در حال پیشرفت بودند.

در این سالها موسیقی راک پیشرفت زیادی کرد. گروه‌های زیادی در داخل کشور فعالیت می‌کردند، اما همچنان بسیاری از خوانندگان و گروه‌ها به فعالیت‌های زیر زمینی مشغول بودند. هنوز دولت صراحتاً موسیقی راک را آزاد اعلام نکرده بود و این نوع موسیقی را با پاپ ادغام می‌کرد. هیچ گاه جشنواره و کنسرتی از سوی دولت تحت عنوان موسیقی راک بر‌گزار نشد. تنها یک بار جشنواره‌ای با نام «جشنواره موسیقی پاپ ایران» بر‌گزار گردید که کلیه خوانندگان پاپ آن زمان ایران در این جشنواره شرکت کردند. کاوه یغمایی و داریوش خواجه نوری نیز در این جشنواره حضور داشتند و آهنگ‌هایی را با سبک راک و تحت عنوان پاپ اجرا نمودند. وی موفق شد ستاره طلایی این جشنواره را از نظر «بهترین گروه» به خود اختصاص دهد.
در همین سالها جو تازه‌ای از موسیقی راک در میان جوانان ایرانی در حال شکل‌گیری بود. موسیقی «هوی متال» که زیر شاخه‌ای موسیقی راک و جدا شده از سبک «هارد راک» می‌باشد، به سرعت در میان ایرانیان محبوب می‌شد و توجه جوانان ایرانی به انواع سبک‌های متال بیش از پیش در حال اوج‌گیری بود. گروه‌های زیادی در این زمینه تشکیل شدند. هم اکنون موسیقی متال و زیر شاخه‌هایش از نظر دولت جمهوری اسلامی ممنوع و غیرمجاز است.

دههٔ ۸۰ خورشیدی دورانی طلایی را برای موسیقی راک ایران به ارمغان آورد. در اوایل این دهه توجّه جوانان ایرانی به این نوع موسیقی و زیرشاخه‌هایش بیش از پیش شدت گرفت و گروه‌های زیادی در این زمینه تشکیل شدند. بعضی از این گروه‌ها و خوانندگان توانستند از وزارت ارشاد مجوّز رسمی فعّالیت دریافت کنند که به عنوان نمونه می توان به آلبوم طالع نحس از میلاد قائمی اشاره داشت که از کمپانی مطرح ایران گام در اواسط همین دهه منتشر گردید. در این سال‌ها کنسرت‌های زیادی در سطح کشور بر‌گزار شد که بسیاری از آنان به صورت زیرزمینی و تنها تعداد اندکی از این کنسرت‌ها با مجوّز رسمی بر‌گزار گردید. توجه جوانان ایران به راک و زیرشاخه‌های آن بسیار زیاد شده‌بود.


دههٔ ۹۰ خورشیدی را میتوان به عنوان دهه نوین راک ایرانی دانست. گروه های زیادی در داخل و خارج کشور با نوآوری در ساخت موسیقی و ترانه و همچنین استفاده از عنصرهای موسیقیایی که تا قبل از این دهه از آن استفاده نمیشد ، توانسته اند پوسته جدیدی به فضای موسیقی راک ایرانی دهند. ترکیب زیر شاخه های مختلف راک با یکدیگر و استفاده آنها از ویژگی های گروه های این دهه می باشد.

[Arman_b100]

خیلی خوشم میاد راک .....

سیاوش هم راک خونده ::: چوب خط...بن بست...دنبال خودت نگرد...و...

[Faghat Pezeshki]

متاسفانه شما منبعی رو ذکر نکردید که من بدونم چه کسی رو نقد میکنم....موسیقی فرهاد وفریدون فروغی به هیچ وجه راک به حساب نماین ...این نوع موسیقی در واقع موسیقی اپرایی هست که هیچ ربطی به راک نداره و فقط لحن و سبک اجرای خواننده شباهت ایجاد میکنه....موسیقی راک المان های وسیع تری داره وخیلی سخت میشه حتی به بعضی از موسیقی های امروز راک گفت...موسیقی کاوه یغمایی راک تلفیقی با موسیقی الکترونیک بود....هوی متال زیر شاخه از موسیقی متال هست واین دو سبک کاملا مجزا از همند...موسیقی راک ایران در دهه های اخیر هم رشد بسیاری داشته وبه سمت ایرانیزه شدن رفته بطوریکه شما امروز موسیقی راک ایرانی میشنوید که از مهمترین موزیسین های راک ایرانی میشه به رضا یزدانی اشاره کرد.....البته راک تلفیقی،و سافت راک هم به وفور توی آثار خوانندگان پاپ هم دیده میشه ..بعضی از آثار سیروان خسروی آمیزه از موسیقی راک والکترونیک هست...همچنین بعضی از آثار محسن چاووشی تلفیقی از موسیقی پاپ وسبک سافت راک هست...به طور کلی استقبال از این سبک داره روز به روز بیشتر میشه....به امید موفقیت بیشتر هنرمندان این سبک پرطرفدار

[sajad76]

متاسفانه شما منبعی رو ذکر نکردید که من بدونم چه کسی رو نقد میکنم....موسیقی فرهاد وفریدون فروغی به هیچ وجه راک به حساب نماین ...این نوع موسیقی در واقع موسیقی اپرایی هست که هیچ ربطی به راک نداره و فقط لحن و سبک اجرای خواننده شباهت ایجاد میکنه....موسیقی راک المان های وسیع تری داره وخیلی سخت میشه حتی به بعضی از موسیقی های امروز راک گفت...موسیقی کاوه یغمایی راک تلفیقی با موسیقی الکترونیک بود....هوی متال زیر شاخه از موسیقی متال هست واین دو سبک کاملا مجزا از همند...موسیقی راک ایران در دهه های اخیر هم رشد بسیاری داشته وبه سمت ایرانیزه شدن رفته بطوریکه شما امروز موسیقی راک ایرانی میشنوید که از مهمترین موزیسین های راک ایرانی میشه به رضا یزدانی اشاره کرد.....البته راک تلفیقی،و سافت راک هم به وفور توی آثار خوانندگان پاپ هم دیده میشه ..بعضی از آثار سیروان خسروی آمیزه از موسیقی راک والکترونیک هست...همچنین بعضی از آثار محسن چاووشی تلفیقی از موسیقی پاپ وسبک سافت راک هست...به طور کلی استقبال از این سبک داره روز به روز بیشتر میشه....به امید موفقیت بیشتر هنرمندان این سبک پرطرفدار

؟

دوست عزیز المان های راک در طول تاریخ عوض شدن یا بهتره بگیم تکمیل شدن،آثار راک اولیه مثل آثار Beatles , با راک امروزی تفاوت چشمگیری دارن،المان های اولیه راک شاید فقط سبک خوندن خواننده(با لحن خشن) و موضوع شعر بوده که اکثرا سیاسی و اجتماعی بودن و یه سری بحثای ساختاری موسیقی از قبیل ظهور آکورد های جدید در راک،ولی امروزه شعرای عاشقانه هم در راک وجود داره،تنظیم راک امروزه به یه ثبوت خاصی رسیده،ترکیب گیتار الکتریک، گیتار آکوستیک، بیس و درامز ولی در گذشته حتی از ساز های برنجی از قبیل ترامپت و ترمبون هم در راک به وفور استفاده می شد،آثار فرهاد و فریدون فروغی هم شباهت هایی با راک اولیه دارن،ولی از راک امروزی خیلی دورن،در ضمن سبک متال زیر شاخه ای از راکه و از خیلی جهات به اون شبیهه

[Faghat Pezeshki]

؟

دوست عزیز المان های راک در طول تاریخ عوض شدن یا بهتره بگیم تکمیل شدن،آثار راک اولیه مثل آثار Beatles , با راک امروزی تفاوت چشمگیری دارن،المان های اولیه راک شاید فقط سبک خوندن خواننده(با لحن خشن) و موضوع شعر بوده که اکثرا سیاسی و اجتماعی بودن و یه سری بحثای ساختاری موسیقی از قبیل ظهور آکورد های جدید در راک،ولی امروزه شعرای عاشقانه هم در راک وجود داره،تنظیم راک امروزه به یه ثبوت خاصی رسیده،ترکیب گیتار الکتریک، گیتار آکوستیک، بیس و درامز ولی در گذشته حتی از ساز های برنجی از قبیل ترامپت و ترمبون هم در راک به وفور استفاده می شد،آثار فرهاد و فریدون فروغی هم شباهت هایی با راک اولیه دارن،ولی از راک امروزی خیلی دورن،در ضمن سبک متال زیر شاخه ای از راکه و از خیلی جهات به اون شبیهه

ممنون از دقت شما....
کاملا صحیحه...البته موسیقی راک در حال حاضر هم محدودیتی برای ساز بندی نداره...
موسیقی اون دو بزرگوار هم تنها به موسیقی راک شبیه هست شما اگر اثار موسیقی راک همون دوره
رو هم گوش بدبد متوجه این تفاوتها میشید...درواقع هدف اصلی فرهاد وفریدون اجرای موسیقی پاپ با
رگه هایی از اپرای کلاسیک هست(به گفته ی منتقدین)وناخواسته به دلیل جنس صداولحن حماسی و نسبتاخشن کارهاشون به راک شباهت پیدا کردند...
به طور کلی متال زیر شاخه ای از هارد راک هست وهوی متال بیشتر به متال شبیه هست تا راک
گرچه خب متال هم زیر شاخه ی راک هست...اما متال و راک چه به لحاظ تئوری وچه به لحاظ شنیداری
تفاوت های چشمگیری دارند...
دربین هنرمندان موسیقی افراد زیادی به سبک فرهاد وفریدون کار اجرا کردنداما بیشتر اپرا محسوب میشن تا راک...از اونجا که خاستگاه راک غرب هست...پس معیار ما برای سنجش راک بودن یا نبودن
راک همون کارهای غربی در هر بازه ی زمانی هست که باشنیدن اون کارها متوجه میشید کارهای این دوبزرگوارتنها شبه راک هستند نه راک...
تشکرمجدد از توجه شما...

[sajad76]

خواهش می کنم دوست عزیز...ولی به نظر من تو ایران هنوز راک جای خودش رو پیدا نکرده خصوصا به عنوان یه سبک عالی(به نظر من،بهترین) اعتراضی

[ali azb]

سلام

یه موضوعی در مورد رضا یزدانی بگم : رضا یزدانی خواننده ی بسیار خوبیه و سبک خودش رو تا الان حفظ کرده . البته یه سری اشکالات در مورد ادای کلمات داره که دیگه جای بحث نیس...
اگه توجه کرده باشین رضا یزدانی صداش بسیار مناسب راک هست و از اوایل کاراش همه ی کاراش راک نبود و بسیار با برنامه کار کرده چون در کشوری مثل ایران اگه همه ی استعداد و موسیقی تو بزاری برای راک که تا حالا در ایران به طور حرفه ای دنبال نشده به بن بست می خوری.در مورد نوازنده هاش هم باید بگم خیلی عالی ان و بسیار خوب کار می کنن.

البته چند تا کارای رضایزدانی (مخصوصا در آلبوم ساعت فراموشی) از نظر سازبندی و لحن شباهت بسیاری به کار های خارجی داره ولی در آلبوم آخرش ینی ساعتا خوابن بسیار عالی عمل کرده و همه ازش راضی ان.

[Faghat Pezeshki]

سلام

یه موضوعی در مورد رضا یزدانی بگم : رضا یزدانی خواننده ی بسیار خوبیه و سبک خودش رو تا الان حفظ کرده . البته یه سری اشکالات در مورد ادای کلمات داره که دیگه جای بحث نیس...
اگه توجه کرده باشین رضا یزدانی صداش بسیار مناسب راک هست و از اوایل کاراش همه ی کاراش راک نبود و بسیار با برنامه کار کرده چون در کشوری مثل ایران اگه همه ی استعداد و موسیقی تو بزاری برای راک که تا حالا در ایران به طور حرفه ای دنبال نشده به بن بست می خوری.در مورد نوازنده هاش هم باید بگم خیلی عالی ان و بسیار خوب کار می کنن.

البته چند تا کارای رضایزدانی (مخصوصا در آلبوم ساعت فراموشی) از نظر سازبندی و لحن شباهت بسیاری به کار های خارجی داره ولی در آلبوم آخرش ینی ساعتا خوابن بسیار عالی عمل کرده و همه ازش راضی ان.

آفرین این خیلی خوبه که بچه ها اینقدر به جزئیات واقفند...
من که مشکلی تو ادای کلماتش ندیدم...اولین باره میشنوم...البته خب صداولحنش خیلی شاخصه ها
داره که با آگاهی انجام میشه...
آقای یزدانی درسته که اولین موزیسین راک ایران نبودن ولی به جرئت میشه گفت اولین خواننده ای هستند که راک ایرانیزه شده رو به مخاطب معرفی کردندو مخاطب سخت گیر ایرانی رو با این سبک موسیقی آشتی دادند...جالبه بدونید که تا همین چندسال اخیر تعداد بسیار کمی از مخاطبان موسیقی
درایران این سبک رو دنبال میکردند...
سپاس از توجه شما...

[Doctor]

متاسفانه شما منبعی رو ذکر نکردید که من بدونم چه کسی رو نقد میکنم....موسیقی فرهاد وفریدون فروغی به هیچ وجه راک به حساب نماین ...این نوع موسیقی در واقع موسیقی اپرایی هست که هیچ ربطی به راک نداره و فقط لحن و سبک اجرای خواننده شباهت ایجاد میکنه....

سپاس از شما ...
دوست گرامی نخست باید بگم که این سخنان من نیست و از ویکی پدیا گنجانده شده که آن هم از منابع معتبر گرفته شده ...
در مورد فریدون فروغی باید بگم ایشان کارهاشون عمدتا پاپ-راک بوده و در کارهایی چند که با کوروش یغمایی داشته کاملا سبک راک مشهود هست.
به گفته فرهاد فریدون دنباله رو ویکتور خارا ،شاعر، آوازخوان و انقلابی شیلیایی بود.
فروغی در سال ۱۳۶۰ چند ترانهٔ خودرا همراه با چند ترانه از کوروش یغمایی در آلبومی با عنوان سُلٰ جای می‌دهد و طی سال‌های ۶۰ و ۶۱ آهنگ چهارقسمتی «چرا نه؟» را می‌سازد و اجرا می‌کند.بالطبع دو خواننده با 2 سبک متفاوت نمی تونن یک آلبوم واحد بدن!!
فرهاد از خوانندگان صاحب‌نام راک ایرانی بود و نخستین آلبوم راک اند رول ایران را منتشر کرد!! حالا شما هی بگو شبیه هستش ...
به جد می تونیم بگیم فرهاد،فروغی و یغمایی بنیانگذاران راک فارسی بودند.