می خوام آگلوتینه شدن خون جنین رو یه بار برای همیشه براتون توضیح بدم تموم بشه بره!
کسی که آنتی ژن Rh رو روی غشای گلبول قرمزش داره می گیم Rh مثبت، و کسی که آنتی ژن Rh رو روی غشای گلبول قرمزش نداره میگیم Rh منفی.
کسی که آنتی ژن A رو روی غشای گلبول قرمزش داره------------------> گروه خونیش A
کسی که آنتی ژن B رو روی غشای گلیول قرمزش داره------------------> گروه خونیش B
کسی که آنتی ژن A و B رو باهم روی غشای گلبول قرمزش داره--------> گروه خونیش AB
کسی که نه آنتی ژن A رو روی غشای گلبول قرمزش داره نه B رو ------> گروه خونیش O
اول چنتا نکته رو باید بدونید:
1- جنین تا 3 ماه بعد از تولد هیچ پادتنی تولید نمی کند. (حالا شاید بپرسید پس چطور از خودش در عوامل عفونی دفاع می کند؟ جواب اینه که پادتن مادر (از نوع IgA) از طریق جفت از مادر به جنین منتقل می شود و تا 3 ماه بعد از تولد هم در نوزاد باقی می ماند و از نوزاد محافظت می کند).
2- ما سه آنتی ژن داریم: A و B و Rh. سه تا ضد پادتن هم داریم: پادتن ضد A و پادتن ضد B و پادتن ضد Rh.
حالا فرد هر آنتی ژنی رو روی غشای گلبول قرمزش داره پادتن ضد اون رو در پلاسماش نداره. یا برعکس؛ فرد هر آنتی ژنی رو روی غشای گلبول قرمزش نداره پادتن ضد آن آنتی ژن رو در پلاسمای خودش داره. مثلا فردی با گروه خونی O نه آنتی ژن A رو روی غشای گلبول قرمزش داره نه آنتی ژن B رو؛ پس در پلاسمای خودش هم پادتن ضد A رو داره هم پادتن ضد B رو. اینو بدونید که آنتی ژن و پادتن ضد مثل قفل و کلیدن ینی باهم جفت جور میشن که بهش می گن آگلوتینه شدن یا رسوب. یا مثلا فردی که روی غشای گلبول قرمز خودش آنتی ژن Rh رو داره پس درون پلاسماش پادتن ضد Rh رو نداره، یا برعکس؛ کسی که آنتی ژن Rh رو نداره پس درون پلاسماش پادتن ضد Rh رو داره.
3- ما کلا سه تا آنتی ژن بیشتر نداریم A و B و Rh. حالا هر شخص هر آنتی ژنی رو (یا A یا B یا هردوی اونهارو یا Rh) روی غشای گلبول قرمزش داشته باشه، پادتن ضد اون آنتی ژن رو دیگه داخل پلاسمای خودش نداره. چرا؟ چون پادتن ضد هر آنتی ژنی مکمل اون آتنی ژن است و اگه شخصی گروه خونی A داشته باشه یعنی آنتی ژن A رو روی غشای گلبول قرمزش داشته باشد دیگه پادتن ضد A رو داخل پلاسماش نداره چون اگه داشته باشه پادتن ضد A به انتی ژن A متصل میشه و خون فرد رسوب می کنه یا به اصطلاح آگلوتینه میشه. پس چی در پلاسماش داره؟ پادتن ضدی رو داره که آنتی ژن اون رو روی غشای گلبول قرمزش نداره یعنی تو این مثال که زدم فرد پادتن ضد B رو داخل پلاسماش داره.
4- پس با این توضیحاتی که دادم:
گروه خونی |
آنتی ژن روی غشای گلبول قمرمز شخص |
ضد پادتن موجود در سرم |
|
A |
A |
B |
|
B |
B |
A |
|
AB |
AB |
نه A رو داره نه B رو داره |
|
O |
آنتی ژنی نداره یعنی
نه A نه B |
هم A رو داره هم B رو داره |
|
5- پس ببینید هیچی نیاز به حفظ نداره، مثلا: کسی که گروه خونیش AB، چون آنتی ژن A و B رو روی غشای گلبول قرمزش داره نه پادتن ضد A رو داره نه B رو پس هم از A می تونه خون بگیره هم B هم O. یا کسی که گروه خونیش O ینی نه آنتی ژن A رو روی غشای گلبول قرمزش داره نه B رو. پس درون پلاسماش پادتن ضد A و B رو داره. پس نه می تونه از گروه خونی A بگیره نه B نه AB و فقط می تونه از O بگیره.
اما حالا بریم سراغ آگلوتینه شدن
آگلوتینه شدن خون جنین 2 شرط داره: *جنین Rh مثبت باشد. **مادر Rh منفی باشد.
حالا شاید بپرسید چرا باید مادر Rh منفی باشد؟ جواب واضح: چون اگر مادر Rh منفی باشد بدین معنی است که آنتی ژن Rh رو روی غشای گلبول قرمزش نداره پس، پادتن ضد آنتی ژن Rh رو درون پلاسمای خودش داره و چون پادتن ضد Rh رو داره پس با آنتی ژن Rh جنین جفت و جور میشه و خون جنین رسوب می کنه. اما اگه مادر Rh مثبت باشه هیچ پادتن ضدی وجود نداره که با آنتی ژن Rh جنین جفت و جور بشه در نتیجه خون جنین رسوب نمی کند. ( پادتن ضد موجود در پلاسمای مادر از طریق جفت به جنین منتقل می شود و باعث رسوب خون جنین می شود.) جنین هم که واضحه باید Rh مثبت باشه.
اما حالا بریم سراغ پدر:
اگه پدر Rh منفی باشه به هیچ وجه بچه خونش رسوب نمی کنه؛ دو حالت بیشتر نداریم:
1- پدر Rh منفی مادر Rh مثبت-----> گفتم که یکی از شرط های آگوتینه شدن خون جنین این که مادر Rh منفی باشه. (اگر مادر Rh مثبت باشه یعنی آنتی ژن Rh رو روی غشای گلبول قرمزش داره پس درون پلاسماش پادتن ضدی نداره که با آنتی ژن Rh روی غشای گلبول قرمز جنین رسوب کنه)
2- پدر Rh منفی مادر Rh منفی-----> خب اینم واضحه که وقتی پدر Rh منفی مادر هم Rh منفی، پس جنین هم Rh منفی میشه. پس اون شرط که برای آگلوتینه شدن خون جنین باید باشه ینی جنین Rh مثبت دیگه وجود نداره.
با این توضیحات تستی از آگلوتینه نمی مونه که نتونید بزنید. سوالی دارید در خدمتم